Χρόνος ανάγνωσης περίπου:9 λεπτά

Μεζεδάκια μετά την κηδεία | του Νίκου Σαραντάκου



Μετά την κηδεία βέβαια προσφέρουν κόλλυβα, καφέ και κονιάκ, ίσως αργότερα ψαρόσουπα στους τεθλιμμένους συγγενείς και στους προσκαλεσμένους. Αλλά εμείς, πολλές μέρες πια μετά την κηδεία του Τέως, μόνο μεζεδάκια μπορούμε να προσφέρουμε -σε όλους όμως, όχι μόνο στους λίγους.

Βέβαια, μεζεδάκια σχετικά με τον θάνατο του Τέως σερβίραμε και στο αντίστοιχο άρθρο του περασμένου Σαββάτου, ενώ ομολογώ πως δεν παρακολούθησα την κηδεία κι έτσι δεν κατέγραψα αστοχήματα που ασφαλώς θα ακούστηκαν. Διάβασα πάντως ότι έδωσαν και πήραν τύποι όπως «του εκλιπών» και «της βασιλομήτωρ» και διάβασα και μερικές αντιδράσεις και ίσως κάνω από βδομάδα έναν γενικό σχολιασμό.

Οπότε, παρά τον τίτλο, τα σημερινά μεζεδάκια θα είναι αβασίλευτα.

Και ξεκινάω με ένα βουλευτικό μεζεδάκι, από τον Βασίλη Οικονόμου, βουλευτή της ΝΔ (παλιότερα του ΠΑΣΟΚ, μετά της ΔΗΜΑΡ).

O κ. βουλευτής επαίρεται για τις «ακατάληπτες ποντιακές ρίζες» του.

Προφανώς ήθελε να πει «ακατάλυτες» ρίζες, αλλά τα μπέρδεψε κι έγραψε κάτι ακατάληπτο!

* Φίλος στέλνει άρθρο του Σκάι (με πηγή το ΑΠΕ) για μεγάλες επιτυχίες του υπουργού Τουρισμού. Ο φίλος καταρχάς δηλώνει ενοχλημένος από αμετάφραστους όρους όπως high spenders, homeporting, city break, κι έπειτα με ρωτάει ποιες είναι οι «χώρες της Σαουδικής Αραβίας»:

Επιπλέον, στο πλαίσιο της τουριστικής ανάπτυξης της Μακεδονίας, ο κ. Κικίλιας ανέφερε ότιθα πραγματοποιήσει ταξίδια εξοικείωσης για την προώθηση του τουριστικού προϊόντος σε χώρες της Σαουδικής Αραβίας με στόχο το 2023 να πραγματοποιηθούν για πρώτη φορά πτήσεις από τις χώρες αυτές.

Προφανώς εννοεί χώρες της αραβικής χερσονήσου. Αναρωτιέμαι αν την κοτσάνα πρέπει να τη χρεώσουμε στον κ. Κικίλια ή στο ΑΠΕ.

* Κι ένα υποτιτλιστικό, που το έχω από την περασμένη εβδομάδα.

O φίλος μας ο Jago, που το αλίευσε, μου λέει ότι είναι από ένα επεισόδιο του Criminal Minds στο Disney+. Πώς ο Ripper από Αντεροβγάλτης έγινε Σπαστήρας, δεν το ξέρω. Εκτός βέβαια αν το πρωτότυπο είχε κάτι άλλο και είναι σωστός ο υπότιτλος.

* Κι άλλο ένα υποτιτλιστικό, από την ταινία «Επικηρυγμένος Βασιλιάς» στο Netflix.

Ο φίλος που το στέλνει λέει «ίσως το θεωρήσεις ασήμαντο».

Δεν είναι και σημαντικό, θα ήθελα όμως να σχολιάσω κάτι.

Το πρόβλημα εδώ δεν είναι η «λανθασμένη» προστακτική κατά τη γνώμη μου. Είναι, περισσότερο, η επιλογή της προστακτικής. Δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να λέει ούτε «Επέμενε» ούτε «επίμενε»,  εδώ που τα λέμε ούτε «επέμεινε» ούτε «επίμεινε» (αν και αυτός ο τύπος κάαααπως λιγότερο εξωτικός μού ακούγεται). Θέλω να πω, θα έλεγα «Να επιμείνεις» ή κάτι τέτοιο, αν διάλεγα αυτό το ρήμα.

* Μου λέει φίλος:

Πάρε ένα μεζεδάκι από το tvxs:

το ζευγάρι βρισκόταν σε εστιατόριο στην περιοχή, όταν δέχτηκε παρατήρηση από τον σερβιτόρο, ο οποίος του ζήτησε με αγενές τρόπο να φύγει από το μαγαζί.

Με ευγενές τρόπο σου το στέλνω, λέει ο φίλος.

* Και για να τριτώσουμε τα υποτιτλιστικά, πάλι από το Νέτφλιξ, ένα επεισόδιο από το House of Cards 3.

Κανέναν ενδιαφέρων, κι έτσι συναντάμε πάλι τον εκλιπών των μεταδόσεων της κηδείας του Τέως.

* Σε άρθρο του in.gr για την παραλλαγή Κράκεν διαβάζουμε:

Kraken: Σε Ευρώπη και ΗΠΑ παρελαύνει η νέα μετάλλαξη. Η νέα μετάλλαξη Kraken συνεχίζει να παρελαύνει στις ΗΠΑ με τους επιστήμονες να παρατηρούν ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων του κοροναϊού.

Ο φίλος που το στέλνει με ρωτάει: Μήπως πρέπει να του δώσεις την ευκαιρία να παρελάσει και στα μεζεδάκια;

Και έχει δίκιο, διότι η μετάλλαξη (ή παραλλαγή, που νομίζω πως είναι ο προτιμότερος όρος) δεν «παρελαύνει» αλλά «επελαύνει».

* Άλλος φίλος στέλνει λινκ από ένα εξαιρετικά κακομεταφρασμένο, και μάλλον μηχανομεταφρασμένο, άρθρο για το διαστημικό πρόγραμμα της NASA. Τα λάθη ξεκινάνε από την αρχή, αλλά από ένα σημείο και μετά (από τον υπότιτλο «Τι περιλαμβάνει η συνεργασία με τη Space X» και πέρα) απογειώνονται. Ας πούμε:

Μια σειρά από επαναχρησιμοποιήσιμα δεξαμενόπλοια θα μεταφέρει προωθητικό στην αποθήκη αποθήκευσης για να τροφοδοτήσει το ανθρώπινο σύστημα προσγείωσης.

ή:

Το μη πλήρωμα ανθρώπινο σύστημα προσγείωσης Starship θα εκτοξευτεί στη συνέχεια στην τροχιά της Γης και θα συναντηθεί με την αποθήκη αποθήκευσης για να γεμίσει τις δεξαμενές του προτού πραγματοποιήσει ένα έγκαυμα κινητήρα διασεληνιακής έγχυσης και ταξιδέψει περίπου έξι ημέρες στο NRHO όπου θα περιμένει το πλήρωμα της Artemis III.

Δέχομαι το ελαφρυντικό ότι το πρωτότυπο άρθρο είναι δύσκολο και περιέχει στρυφνούς τεχνικούς όρους, αλλά και πάλι…

* Κι ένα απίστευτο (αν έγινε από άνθρωπο) μεταφραστικό λάθος, από την κάποτε έγκυρη Ναυτεμπορική. Πήρα οθονιά, μήπως και το αλλάξουν. Το άρθρο, που ασχολείται με τον δισεκατομμυριούχο σερ Τζιμ Ράτκλιφ, είναι εδώ.

Αυτό επιτρέπει στον Ράτκλιφ να έχει πολύ μικρότερο αριθμό εργαζομένων από τους ανταγωνιστές του στην παγκόσμια αγορά. Ωστόσο, όλα αυτά δεν άμβλυναν τις αντιπαραθέσεις που ξέσπασαν στην Αγγλία όταν o μεγιστάνας, οποίος είχε αγωνιστεί ένθερμα για την «Άδεια» στο δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit, αποφάσισε να μεταφέρει την κατοικία του στο Μοντεκάρλο για φορολογικούς λόγους.

Να ξέρετε, το δημοψήφισμα για το Μπρέξιτ έγινε για την άδεια. Όχι για τη γεμάτη. Leave, βεβαίως στο πρωτότυπο.

Και αμέσως πιο κάτω, που δεν πήρα οθονιά:

Ακριβώς όπως η αμφιλεγόμενη φιγούρα του ξεχώρισε αμέσως στον κόσμο της ποδηλασίας με τις διαμαρτυρίες των περιβαλλοντολόγων στο Tour of Yorkshire για τις πολιτικές fracking (τεχνολογία εξαγωγής λαδιού γνωστή και ως υδραυλική θραύση) που διαχειρίζεται η Ineos

Ελαιοτριβείο θα έχει ο δισεκατομμυριούχος! Μα κι αυτοί οι Άγγλοι να λένε oil και το λάδι και το πετρέλαιο!

* Κι ένα ακόμα μεταφραστικό, που σίγουρα έγινε από μηχανάκι.

Το βρήκα γουστόζικο, μου άρεσε και η φωτογραφία.

Η Μαρία Κάλλας με τη Χάρη Κέλλυ, είναι η λεζάντα.

Και βέβαια το Grace μεταφράζεται «χάρη», όχι όμως όταν είναι κύριο όνομα!

* Σε άρθρο του ΑΠΕ που έχει αναδημοσιευτεί αρκετά, ο τίτλος είναι εντυπωσιακός:

Ένα ψάρι του γλυκού νερού στις ΗΠΑ ισοδυναμεί με το να πίνεις επί ένα μήνα μολυσμένο νερό

Εντάξει, οι τίτλοι κάνουν φραστική οικονομία, προφανώς εννοεί «το να τρως ένα ψάρι….»

Και πράγματι, στο κείμενο του άρθρου εξηγεί τι εννοεί:

Το να φας ένα ψάρι του γλυκού νερού ισοδυναμεί με το να πίνεις επί ένα μήνα νερό μολυσμένο στο επίπεδο των 48 μερών PFOS ανά δισεκατομμύριο δισεκατομμυρίων. Το νερό θεωρείται πόσιμο αν δεν περιέχει περισσότερο από 0,2 μέρη PFOS ανά δισεκατομμύριο δισεκατομμυρίων, σύμφωνα με τη νέα σύσταση της αμερικανικής Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA).

Το ακρώνυμο PFOS δεν εξηγείται στο άρθρο, μόνο μας λέει ότι είναι μια από τις πιο ρυπαντικές ουσίες της ομάδας PFAS (υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες). Ακαταλαβίστικο ίσως, αλλά το πιο εντυπωσιακό είναι τα «δισεκατομμύρια δισεκατομμυρίων». Τί να’ναι πάλι αυτό;

Επειδή σε μιαν άλλη ζωή ήμουν χημικός, κατάλαβα περί τίνος πρόκειται. Τις συγκεντρώσεις μιας ουσίας στο νερό ή στον αέρα (ή στο έδαφος) συνηθίζεται να τις μετράνε σε «μέρη ανά εκατομμύριο» (parts per million, ppm), μέρη ανά δισεκατομμύριο (parts per billion), μέρη ανά τρισεκατομμύριο (parts per trillion, ppt), ακόμα και μέρη ανά τετράκις εκατομμύριο. Εδώ έχουμε 48 μέρη ανά τρισεκατομμύριο (βρήκα το πρωτότυπο), parts per trillion έλεγε, που ο φωστήρας βυσματούχος του ΑΠΕ το μετέτρεψε σε… δισεκατομμύριο δισεκατομμυρίων!

* Μου γράφει φίλος:

Μητσοτάκης για μεταναστευτικό.

«Τη «βόμβα» αυτή, όπως τόνισε, «απασφάλισε η αποφασιστική ετοιμότητα της πολιτείας αλλά και η ενότητα των πολιτών,»

Και ο φίλος σχολιάζει:

Νομίζω πως είπε το αντίθετο απο αυτό που ήθελε. Δεν μπορώ όμως να σκεφτώ το κατάλληλο ρήμα. Ίσως «απενεργοποίησε», «εξουδετέρωσε» αλλά πρέπει να υπάρχει και κάποιο πιο ειδικό/στρατιωτικό.

Εξουδετέρωσε θα έλεγα εγώ.

* Πρόσεξα ότι η ανακοίνωση του Κολεγίου Αθηνών για το πρόσφατο συμβάν υπογράφεται από τον «Διευθυντή/President». Είναι αντίστοιχοι οι όροι;

Μάλιστα, ο αγγλικός όρος είναι αμετάφραστος και στο κείμενο της ανακοίνωσης:

Με μήνυμα του President ενημερώθηκαν οι μαθητές, ώστε να μην ανησυχούν, μέχρι να ολοκληρωθούν οι απαραίτητοι έλεγχοι.

* Ο κ. Δημητρακόπουλος ξαναχτύπησε. Μετά το Κορωπί, παρέδωσε νέο ρεσιτάλ γαλλομάθειας, που αν το χάσατε μπορείτε να το δείτε εδώ.

* Κάτι ξεχάστηκε σε πρόσφατη ανακοίνωση του ΣΕΓΑΣ. Διαβάζουμε:

Η Ντρισμπιώτη μαζί με το υπόλοιπο γκρουπ αθλητών και αθλητριών, θα αναχωρήσει την Κυριακή (8/1) για το υψόμετρο όπου θα πραγματοποιήσει το βασικό στάδιο της προετοιμασίας της.

Ποιο υψόμετρο;

* Ο πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου γράφει για την κηδεία του Τέως:

Είναι μέρος της Ιστορίας ο θεσμός του βασιλιά, είτε λεγόταν Οθων είτε Κωνσταντίνος. Αυτό δεν μπορεί κανείς να το αγνοήσει. Είχαν την προσφορά τους κι αυτοί και κρίθηκαν με θετικό ή αρνητικό πρόσημο. Οι Ιερεμιάδες ας ηρεμήσουν κι ας τους αφήσουν να υπάρχουν με την όποια καταξίωση ή απαξίωση η Ιστορία τους επέβαλε. 

Πέρα από το ότι ο κ. Παξινός δεν μας λέει ποιοι είναι «αυτοί» που είχαν την προσφορά τους κτλ. (εντάξει, είναι οι βασιλείς, αλλά μάλλον τσαπατσούλικη είναι η διατύπωση), οι «ιερεμιάδες» είναι κάπως δύσκολο να ηρεμήσουν και να αφήσουν.

Ιερεμιάδα είναι «λόγος που παρουσιάζει, περιγράφει ή εκτιμά, μια κατάσταση με τρόπο ιδιαίτερα απαισιόδοξο ή μεμψίμοιρο· θρηνολογία, μεμψιμοιρία». Η παραίνεση του κ. Παξινού απευθύνεται στους… Ιερεμίες ή τέλος πάντων σε όσους επιδίδονται σε ιερεμιάδες.

* Και κλείνω με ένα χτεσινό μαργαριτάρι, που το είδα στη Lifo. Ο λόγος για τον θάνατο του Ντέιβιντ Κρόσμπι:

Το περιοδικό, διαβάζουμε, τον χαρακτήρισε «τον πιο απρόοπτο επιζήσασα της ροκ».

Απρόοπτο, επειδή είχε πάθει σοβαρό τροχαίο και είχε πολλές περιπέτειες υγείας από διάφορες «καταχρήσεις». Αλλά «επιζήσασα» κοτζάμ άντρας με μια μουστάκα δυο πήχες; Μάλλον αυτές οι μετοχές πλέον κλίνονται στατιστικά -χρησιμοποιείται ο συχνότερος τύπος, ανεξάρτητα από γένος, πτώση και αριθμό.

* Ή μάλλον, προσθέτω επί του πιεστηρίου κάτι που είδα στο Τουίτερ, στο προφίλ του Sombrero.gr. Είναι η οθονιά από το τελικό σκορ του αγώνα Μαγαδασκάρης εναντίον Γκάνας. Προσέξτε τους σκόρερ:

H εικόνα συνοδευόταν από το εξής σχόλιο:

– Μήπως ξέρεις πόσο έληξε το Μαδαγασκάρη-Γκάνα;

– 2-1

– Ποιοι έβαλαν τα γκολ;

– Για τη Γκάνα ο Αγκιαπόνγκ. Για τη Μαδαγασκάρη ένα έβαλε αυτός που φοράει το «7» και ένα αυτός με το «13».

Και σκεφτείτε τον εκφωνητή που θα είχε να πει:

Σέντρα του Ραζαφιντρανάιβο, κεφαλιά του Ραντριατσιφερανά και 2-1!

21/1/2023

Νίκος Σαραντάκος

https://sarantakos.wordpress.com/

Ο Νίκος Σαραντάκος γεννήθηκε στο Παλαιό Φάληρο το 1959. Σπούδασε χημικός μηχανικός και αγγλική φιλολογία. Έχει εκδώσει δύο συλλογές διηγημάτων και άλλα βιβλία. Δουλεύει μεταφραστής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα σε Λουξεμβούργο και Ελλάδα. Ενδιαφέρεται για τη φρασεολογία, την ετυμολογία και τη λεξικογραφία καθώς και για την ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας. Συνεργάζεται με εφημερίδες και περιοδικά. Δημοσιεύει τα κείμενά του, γλωσσικά και άλλα, στο ιστολόγιό του sarantakos.wordpress.com/ και στο sarantakos.com. Σε μια άλλη ενσάρκωση, γράφει στα αγγλικά και στα γαλλικά για το μπριτζ (το παιχνίδι).

Τα βιβλία του:
«Για μια πορεία», διηγήματα (1984, β’ έκδ. 1988) εκδ. Σύγχρονη Εποχή
«Μετά την αποψίλωση», διηγήματα (1987, β’ έκδ. 1989) εκδ. Σύγχρονη Εποχή
«Μότσαρτ-Αλληλογραφία» (1991, β’ έκδ. 2001) εκδ. Ερατώ
«Το αλφαβητάρι των ιδιωματικών εκφράσεων» (1997) εκδ. Δίαυλος
«Γλώσσα μετ’ εμποδίων» (2007) εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία» (2009) εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Λέξεις που χάνονται» (2011) εκδ. Το Βήμα
«Λόγια του αέρα» (2013) εκδ. εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Οπωροφόρες λέξεις» (2013) εκδ. Κλειδάριθμος
«Η γλώσσα έχει κέφια» (2018) εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Μύθοι και πλάνες για την ελληνική γλώσσα» (2019) εκδ. ΕΑΠ
«Το ζορμπαλίκι των ραγιάδων» (2020) εκδ. Του Εικοστού Πρώτου
Έχει κάνει την επιμέλεια στην έκδοση των βιβλίων:
«Συμποσιακά», του Κώστα Βάρναλη,
«Αττικά: 400 χρονογραφήματα (1939-1958) για την Αθήνα και την Αττική», του Κώστα Βάρναλη,
«Τα δεκατρία ντόμινα και άλλες ιστορίες», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Τι είδα εις την Ρωσσίαν των Σοβιέτ», του Κώστα Βάρναλη,
«Ο μυστηριώδης φίλος και άλλες ιστορίες», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Γράμματα από το Παρίσι», του Κώστα Βάρναλη,
«Τα μαραμένα μάτια και άλλες ιστορίες», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Κάπου περνούσε μια φωνή», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Η νοσταλγία του Γιάννη», του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη,
«Famous Bridge Records», του David Bird,
«Bridge Hands to Make You Laugh…and Cry», του David Bird.

Σύνταξη

Η τέχνη, η επιστήμη, η γλώσσα, ο γραπτός λόγος, η παράδοση, είναι εργαλεία του πολιτισμού, που συμβάλλουν τα μέγιστα για να διαμορφωθεί μια κοινωνία, να θεσπίσει τους κώδικες και την ηθική της, να πλάσει τους όρους δημιουργίας της κοινωνικής συνείδησης, να επεξεργαστεί την αλληλεγγύη της και να φτιάξει έναν κοινωνικό ιστό, που θα διαφυλάσσει και θα προάγει την έννοια άνθρωπος.
Αναγνώσεις:63