Αντώνης Μαρτσάκης: Κάθε φορά που παίζω είναι κατάθεση ψυχής!
Αδιάρρηκτα με την κρητική κουλτούρα, η παραδοσιακή κουζίνα, ο εκπληκτικός χορός και η αναλλοίωτη στα χρόνια παραδοσιακή κρητική μουσική. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους αναβιωτές της παραδοσιακής μουσικής, τόσο για την Κρήτη, όσο και για την υπόλοιπη Ελλάδα. Κατάγεται από τα Χαρχαλιανά Κισάμου. Χορεύει κρητικούς χορούς από 6 ετών και από τα 9 του παίζει βιολί. Καλλιτέχνης αρκετά δημοφιλής και ιδιαίτερα στις νεότερες ηλικίες, θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς νεότερους παραδοσιακούς τραγουδιστές της Ελλάδας. Τον γνωρίζει όλη η Κρήτη αλλά και οι Κρητικοί σε όλην την υφήλιο. Τόσο για το ξεχωριστό παίξιμο του, όσο και για την παραδοσιακή εμφάνισή του. Όταν παίζει στα γλέντια ή στις παρέες και έρθει στο κέφι δεν διστάζει να αφήσει το βιολί και να σύρει τον χορό. Θεωρεί την κρητική παράδοση λεβέντικη και αρχοντική και πιστεύει ότι η μουσική είναι σαν τις Μαδάρες. Ο Αντώνης Μαρτσάκης βρίσκεται κοντά μας και συζητάμε μαζί του για τη μουσική, για το βιβλίο-δίσκο του, τις «κούπες» και τις «μπαλοθιές».
♦ Σας καλωσορίζω στη Σβούρα του πολιτισμού. Χορεύεται και παίζεται βιολί από πολύ μικρή ηλικία. Οι γονείς και το περιβάλλον σας, σας έστρεψαν στην Κρητική παράδοση;
Καλώς σας ή βρήκα ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία. Το περιβάλλον, ο τρόπος και τα βιώματα με τα οποία μεγάλωσα, με έστρεψαν στο να μάθω ένα Κρητικό όργανο. Το βιολί είναι το όργανο που παίζεται εδώ και αιώνες στην Κίσσαμο Χανίων, στον τόπο που μένω και κατάγομαι.
♦ Ποιοι ήταν οι λόγοι που «εγκαταλείψατε» την πρωτεύουσα και κατεβήκατε στην Κρήτη;
Από παιδί αγάπησα τον τόπο καταγωγής της οικογένειας μου, βίωσα, αναθράφηκα με τα ήθη και έθιμα και συνήθειες του τόπου μου. Πολλά χρόνια κατέβαινα κάθε Σαββατοκύριακο μέχρι που αποφάσισα να ζήσω μόνιμα.
♦ Μετά από εκατοντάδες γλέντια στην Κρήτη και σε όλο τον κόσμο, καθώς και πολλές δισκογραφικές δουλειές, οι τότε στόχοι και επιθυμίες σας, ευοδώθηκαν;
Νομίζω πως ναι και μου δόθηκαν και παραπάνω ευκαιρίες να πραγματοποιήσω και αλλά πράγματα. Προσπάθησα και προσπαθώ να ανακαλύψω και διατηρήσω από την πλευρά μου τον πλούτο της παράδοσης μας που είναι τόσο λεβέντικη και αρχοντική.
♦ Στο παίξιμο σας διατηρείτε αναλλοίωτο το ηχόχρωμα του τόπου καταγωγής σας, της Κισσάμου Χανίων. Το βιολί ήταν το παραδοσιακό της όργανο; Πως στραφήκατε σε αυτό;
Όπως προείπα στην Κίσσαμο εδώ και αιώνες έχει διατηρηθεί το βιολί και έχει διαμορφωθεί ένα ιδιαίτερο ηχόχρωμα που με συγκινεί.
♦ Πέρσι κυκλοφόρησε το βιβλίο – δίσκος σας «Ριζίτικα και ρίμες του 1821». Πείτε μας λίγα λόγια γι’ αυτήν τη δουλειά.
Σκεπτόμενος να γράψω ένα τραγούδι για την επέτειο του 1821 και με την προτροπή ενός φίλου, ξεκίνησα την έρευνα. Όταν ανακάλυψα την πληθώρα των τραγουδιών ξεκίνησα εντατική έρευνα και δημιούργησα αυτό το βιβλίο, αποδίδοντας φόρο τιμής σε αυτούς που θυσιάστηκαν αλλά και μέσο των τραγουδιών να δώσω το ερέθισμα να μάθουν οι νεότεροι για το Κρητικό ζήτημα όπως ονομάστηκε (1821-1830).
♦ Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε και το τραγούδι «Σμύρνη» επ’ αφορμή των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή. Από μικρό παιδί σιγοτραγουδάς την όμορφη αλλά συνάμα μελαγχολική μελωδία και τους στίχους που αποτυπώνουν την εικόνα της καταστροφής. Πως προέκυψε αυτός ο θρήνος;
Δεν τον θεωρώ θρήνο, από πλευράς μου, απλά έγραψα πως αισθάνομαι την μουσική και τους στίχους την ώρα που τους τραγουδάω. Μου αρέσει η ιστορία του τόπου μου αλλά και Ελλάδας γενικότερα η αφορμή όμως δόθηκε απού τους γερόντους που άκουσα και τραγουδούσαν το τραγούδι εντός του νησιού μας.
♦ Έχετε μελετήσει τα διάφορα μουσικά ρεύματα και τους κρητικούς ιδιωματισμούς. Πιστεύετε ότι η νέα γενιά Κρητών μουσικών «κρατάει» και εξελίσσει την παράδοση;
Πάντα εξελίσσεται η μουσική, είναι σαν τις Μαδάρες, που την σκεπάζουν τα χιόνια, η κορφή μένει ακούνητη και τα χιόνια πέφτουν και λιώνουν και διαμορφώνουν πηγές και ποταμούς στο πέρασμα τους. Γενικά είμαι χαρούμενος που ασχολούνται οι νέες γενιές με την παραδοσιακή μας μουσική. Πιστεύω ότι κρατάει ο κάθε μουσικός τα Κρητικά ηχοχρώματα και προσθέτει το χαρακτήρα του.
♦ Η εμφάνισή σας είναι μέρος του όλου παρουσιαστικού σας. Την έχετε επίσης «μελετήσει»;
Η εμφάνιση μου θεωρώ ότι διαμορφώθηκε από τα βιώματα με τους ανθρώπους που μεγάλωσα από παιδί.
♦ Συχνά πυκνά αφήνετε το βιολί και χορεύετε. Σας βγαίνει αυθόρμητα;
Ο χορός είναι μέσα στην καρδιά μου,πραγματικά από όταν ξεκίνησα να δουλεύω πιο επαγγελματικά άρχισε να μου λείπει ο χορός. Έτσι κάποιες φορές που έρχομαι στην όρεξη μου έχει βγει αυθόρμητα.
♦ Πως νιώθετε πάνω στη σκηνή; Δίνετε την αίσθηση ότι σέβεστε το κοινό και αποδίδετε με σοβαρότητα τους σκοπούς και τα τραγούδια της Κρήτης μας. Μιλήστε μας γι’ αυτό.
Αγαπώ τον τόπο μου την μουσική του, τους ανθρώπους του και τους φίλους του νησιού μας. Κάθε φορά που παίζω για μένα είναι κατάθεση ψυχής από μια απλή παρέα μέχρι ένα μεγάλο γλέντι.
♦ Πιστεύετε ότι οι «κούπες» και οι «μπαλοθιές» έχουν μια κάποια σχέση με την Κρητική παράδοση;
Ασφαλώς και έχουν σχέση, το θέμα είναι πότε και ποιοι έπιναν την κούπα και τί συμβόλιζε. Σίγουρα τα τελευταία χρόνια η χρήση του αλκοόλ είναι μεγάλη και θέλει προσοχή στο να γυρίζουν όλοι από ένα γλέντι με ασφάλεια. Το ίδιο και οι μπαλοθιές είχαν και έχουν την έννοια τους. Όμως οι εποχές άλλαξαν, υπάρχει αστικοποίηση δεν είμαστε στη μεταπολεμική περίοδο που οπλοφορούσαν όλοι για λόγους ασφαλείας. Τότε και η χρήση ήταν πιο εύκολη μιας και οι Κρητικοί διαρκώς βίωναν τον πόλεμο.
♦ Σας ευχαριστώ !
.
.
.
.
https://www.martsakis.gr/
ΡΙΖΙΤΙΚΑ ΚΑΙ ΡΙΜΕΣ ΤΟΥ 1821 (+CD)
Συγγραφέας: ΜΑΡΤΣΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ
ISBN: 978-960-619-083-4
Μια μουσική έκδοση για την Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη από τον μουσικό Αντώνη Μαρτσάκη. Μια πολυτελή μουσική έκδοση κυκλοφόρησαν οι εκόσεις «Εν πλω» με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Τον ψηφιακό αυτό δίσκο, όπως και το βιβλίο που τον συνοδεύει, έχει επιμεληθεί ο Κρητικός μουσικός Αντώνης Μαρτσάκης και είναι αφιερωμένος στην Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη. Σκοπός της έκδοσης είναι με «Ριζίτικα και Ρίμες» να ταξιδέψει κάθε ακροατής και κάθε ακροάτρια, με την μελωδία και τους στίχους των τραγουδιών, σε εκείνη την εποχή και να γνωρίσει τους ανθρώπους που θυσιάστηκαν και δοξάστηκαν στον Κρητικό Αγώνα για την ελευθερία.
.
