Κάτι ιστορίες για ραντιέρηδες επί της πρόσφατης ιστορίας μας (και το κόστος των χαμένων ευκαιριών) | του Γιάννη Χατζηχρήστου
Ως γνωστόν, η Αγροτική Τράπεζα Ελλάδος ιδρύθηκε μαζί με την Τράπεζα Ελλάδος το 1929 από τον Βενιζέλο (τον original) για να πολεμηθεί η μάστιγα των «ραντιέρηδων». Δηλαδή των τοπικών τοκογλύφων στις επαρχίες που ψώνιζαν δάνεια με υποθήκη τα αστικά τους ακίνητα με τόκο 8% από την Εθνική Τράπεζα. Και μετά τα μεταπουλούσαν στους αγρότες με 25% τον χρόνο με συμβόλαια που είχαν όρους με ποινές κατάσχεσης. (Ιστορία του Ελληνικού Κράτους 1830-1920, Γ.Β. Δερτιλή, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).
Η νεοφιλελέ «μεταρρύθμιση» του άλλου Βενιζέλου, του Σημιτικού Μπένι, χάρισε στο βαθύ ΠΑΣΟΚ του Σάλα μαζί με την Αγροτική Τράπεζα και τις υποθήκες του 1/3 της αγροτικής γης αλλά και 4,2 δισ. καταθέσεις αγροτών. Και σαν μοντέρνοι ραντιέρηδες, αυτά τα χρήματα τα χρησιμοποίησαν για να δανειοδοτήσουν σχετικά φτηνά τις μαφίες των μεσαζόντων της λαχαναγοράς, που βγάζουν πιο πολλά από τα εισαγωγής λεμόνια από την Χιλή ή την Τουρκία (και το 1/10 μόνο στους δικούς μας παραγωγούς με 2-5% ψηλότερο επιτόκιο).
Τα θαλασσοδάνεια των κομμάτων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, που έδωσε κυρίως η ΑΤΕ και που χρησιμοποιήθηκαν για να εξαγοράσουν εντυπώσεις και συνειδήσεις, στήριξαν ακριβώς αυτή την «αγροτική πολιτική», που την βάφτισαν και εκσυγχρονιστική. Θεωρούνται ως η φυσιολογική μίζα γι αυτό το «κόλπο γκρόσο», οπότε τι ψάχνεις τώρα, παραγράφηκαν (τα αδικήματα).
Και είπαμε μετά μπας και το ανατρέψουμε αυτό το κόλπο.
Έτσι, στον νόμο περί γεωργικών συνεταιρισμών που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑς το 2016, φτιάχτηκε και ένας οργανισμός, ο ΟΔΙΑΓΕΠ, για να διαχειριστεί τα πάγια των χρεοκοπημένων από το ΠΑΣΟΚ συνεταιρισμών, αξίας γύρω στα 6 δισ. ευρώ (που ξεχάστηκαν και δεν μπήκαν στο ΤΑΙΠΕΔ).
Κανονικά θα έπρεπε στο «τσακ μπαμ» να μοιραστούν όλα αυτά, γη και μηχανήματα, με πολύ χαμηλού κόστους μακροχρόνιες ενοικιάσεις σε ενεργούς και νέους αγρότες. Και τα μελλοντικά έσοδα από αυτή την χρήση τους και από μια τέτοια παραγωγική αξιοποίηση, αφού ομολογοποιηθούν, να χρηματοδοτούν με πολύ χαμηλότοκα δάνεια το κεφάλαιο κίνησης του πρωτογενή τομέα.
Όμως κάποιος στο οικονομικό επιτελείο που δεν κατάλαβε τι σημαίνει ομολογοποίηση μελλοντικών εσόδων, «ξέχασε» να εγγράψει στον προϋπολογισμό του ΥπΑΑΤ 30.000 ευρώ για να κατατεθεί το κεφάλαιο του ΟΔΙΑΓΕΠ. Και έτσι έμεινε χωρίς Δ.Σ. στα χαρτιά. Και πρόλαβε και πρόσφερε η Τράπεζα Πειραιώς έτσι την Κάρτα Αγρότη με 7-8% επιτόκιο. Σάρωσε η ΝΔ στους αγρότες!
Φυσικά είναι πολύ ανώτερα θέματα πυρηνικής φυσικής το να κατανοήσει κάποιος το πως αυτά τα σε αργία πάγια, μπαίνοντας σε παραγωγική χρήση, θα μπορούσαν να «γεννήσουν» και ψηφιακά πάγια ίσης αξίας (νταξ, οι πολλοί ακόμα τα λένε κρυπτονομίσματα). Που μαζί με τις ετήσιες επιδοτήσεις της ΚΑΠ (περίπου αλλά 750 εκ. ευρώ) που δίνονται μετά την λήξη της γεωργικής περιόδου, θα μπορούσαν να μοιραστούν πριν την έναρξη της στους παραγωγούς, για να δημιουργήσουν ένα νέο μέσο συναλλαγών των παραγωγών με τους προμηθευτές τους. Αλλά και να στηρίξουν έξυπνα συμβόλαια ποιότητας σε όλο το κύκλωμα της αγροτοδιατροφικής αλυσίδας, ρίχνοντας και τα κόστη παραγωγής κατά 15-17%.
Όπως ακριβώς το κάνουν στην Κίνα για να στηρίξουν την παραγωγή τσαγιού τους. Έτσι δημιουργούνται και οι προϋποθέσεις ΟΛΑ τα αγροτικά προϊόντα να γίνουν ΠΟΠ με διασφαλισμένη και ορατή ποιότητα from farm to fork…
Θα κάνουμε όμως τώρα, αντί γι αυτά, ψηφιακή Γεωργία ακριβείας βάζοντας, λέει, μετεωρολογικούς σταθμούς σε κάθε χωράφι· να πέσει το κόστος 1 με 2%. Τι θες τώρα, μην είμαστε και πλεονέκτες… Αλλά τότες, θα μου πεις πάλι «αν πέσει το κόστος 15% ψηφιοποιώντας τις συναλλαγές, κλέφτες θέλεις να γίνουν οι σύγχρονοι ραντιέρηδες, οι Τράπεζες;».
Ο Βορίδης ως υπουργός Γεωργίας, λέει, έκανε όμως αυτό που δεν έγινε, χωρίς φυσικά παραχωρήσεις γης σε αγρότες, ομολογοποιήσεις εσόδων, φτηνό χρήμα για κεφάλαιο κίνησης, ψηφιακά πάγια και άλλα τέτοια «κομμουνιστικά» κλπ. Αλλά στοχευμένα, για να εξυπηρετήσει κάποια δικά του συμφέροντα και το επιτελικό τους σχέδιο.
Έδωσε, έναντι αυτών των 6 δισ. παγίων εγγυήσεις για την ίδια συμμετοχή των αγροτών στις επιδοτήσεις της ΚΑΠ για να αγοραστούν καινούργια τρακτέρ (σχέδια βελτίωσης το λένε). Η χαρά των εμπόρων τους. Τώρα, κάθε μικροχώραφο θα έχει δύο τρακτέρ, κερδάνε!
Το σημειώνω εδώ με την επισήμανση ότι κάποτε πρέπει να μάθουμε όλοι πως παίζεται η μπάλα από τους νεοφιλελέ. Λίγο σου λέει τους νοιάζει τους αγρότες (προς το παρόν) που θα διπλασιαστούν οι εισφορές τους και που τα κόστη των αγροεφοδίων παραμένουν 200% ακριβότερα της Ιταλίας ελλείψει οργανωμένων συστημάτων agrologistics. Ή ότι μένουν στην απ’ έξω και από τις ενισχύσεις επειδή χρωστάνε και στην Μιχαλού. Ο άλλος, νομίζουν, ότι τους μοιράζει φράγκα να πάρουν καινούργιο δεύτερο τρακτέρ. Ενώ, στην πραγματικότητα, τους μοιράζει νέα χρέη και αχρείαστα λειτουργικά έξοδα! Επιδοτούμενα!
Για να ξαναέρθει μετά πάλι ο σύγχρονος μεγαλοραντιέρης, ο με φουσκωμένες τις τσέπες με φρέσκο κρατικό χρήμα της ΕΚΤ λόγω κορονοϊού και των πακέτων που μοιράζουν τώρα, για να υλοποιήσει το ίδιο σχέδιο του 2014 της McKinsey (τώρα το λένε σχέδιο Πισσαρίδη):
● Όλες οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις των 170.000 κατά κύριο επάγγελμα αγροτών, που πάνε για φαλιμέντο με μαθηματική ακρίβεια, να συγκεντρωθούν κάτω από 3-4 σχήματα πολυεθνικών αγροεφοδίων, είναι το μεγαλοφυές σχέδιο. Και ας ερημώσει όλη η Ύπαιθρος χώρα μετά, θα τα κάνουμε όλα φωτοβολταϊκά. «Ανάπτυξη» και «μεταρρύθμιση» το λένε αυτό και δεν τους το βγάζεις απ το μυαλό με τίποτα! Απόγονοι ραντιέρηδων βλέπεις οι περισσότεροι από δαύτους που το πιστεύουν.
Ελπίζω οι όποιες ζυμώσεις, συζητήσεις και τα σχετικά κλωτσομπουνίδια να καταλήξουν κάποτε και σε μερικά “lessons learned”. Τέτοια που την επόμενη φορά, στο επόμενο πείραμα τύπου ΣΥΡΙΖΑ, να βοηθήσουν για μην γίνει πάλι μια από τα ίδια. Γιατί από ραντιέρηδες και από τα παπαγαλάκια τους (πολιτικά η δημοσιογραφικά) και τις σάλτσες πουμαρό που πούλαγαν, πήξαμε…
Προς το παρόν, μετράω και ξαναμετράω το κόστος των χαμένων ευκαιριών για 30.000 ευρώ: το βγάζω τεράστιο!
Τι δεν καταλαβαίνω;
Γιάννης Χατζηχρήστος
[Η εικόνα που συνοδεύει το κείμενο είναι η ελαιογραφία «Φοροεισπράκτορας», 1617, του Φλαμανδού ζωγράφου Πίτερ Μπρίγκελ του νεότερου (Pieter Brueghel de Jonge, 1564-1638)]
Γιάννης Χατζηχρήστος
Ο Γιάννης Χατζηχρήστος γεννήθηκε το 1958 στην Αθήνα. Αφού αποφοίτησε από το Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Πατρών συμμετείχε στην υλοποίηση σύνθετων έργων πληροφορικής και επικοινωνιών στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα για πολλά χρόνια. Από οικογένειες από την μια μεριά συντηρητικών Κωνσταντινουπολιτών (από την πλευρά του πατέρα του) και μελών του ΚΚΕ/ΕΛΑΣ από την άλλη (από την πλευρά της μητέρας του), δραστηριοποιήθηκε στην Αριστερά από τα μαθητικά του χρόνια, το 1973.
Τα τελευταία χρόνια ανέπτυξε δράση για την εμπέδωση της αμεσοδημοκρατίας στην Αριστερά και την αυτοδιοίκηση. Ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη του κοινωνικού μη κρατικού τομέα της οικονομίας ως βασικού μοχλού ανάπτυξης, κυρίως στον πρωτογεννή και τον χρηματοπιστωτικό τομέα, καθώς και για την ανάπτυξη νέων μη ιεραρχικών ενεργειακών δικτύων. Τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του εστιάζονται κυρίως στην Εφαρμογή της δημοκρατίας & της Αμεσοδημοκρατίας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στον Κοινωνικό Τομέα Οικονομίας, στην Ενεργειακή Πολιτική, στις Πολιτικές Υγείας, στην Αγροτική Πολιτική καθώς και στην Πληροφορική και Παραγωγική Ανασυγκρότηση.
Έχει εκδώσει τα βιβλία:
Ανασκαφή στο μέλλον, μυθιστόρημα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2006
Το φ του φόβου, μυθιστόρημα, 2014
