Η σαλάτα της γιαγιάς | της Άννας Τακάκη
Βρε παιδί μου, όλα μα όλα στο κρανίο μας μέσα υπάρχουνε, ζαμάνια και καιρούς που λένε. Και τα καλά και τα κακά και τα όμορφα και τα άσχημα κι οι αναμνήσεις κι οι γεύσεις και οι πεθυμιές! Τι ήθελα να πω για πεθυμιές και πεθύμησα αυτή τη σαλάτα της γιαγιάς Αννίκας. Μια απλή σαλάτα. Χωριάτικη τη λέμε σήμερο, τότε ήταν απλώς η ντοματοσαλάτα. Ντομάτα από τον κήπο της, αγγουράκι, πιπεριά, κρεμμυδάκι, και φέτα από την κατσίκα της. Πολλές φορές ήταν το κύριο φαγητό της. Λιτά τα χρόνια μα νόστιμα. Κι όχι απλώς νόστιμα πεντανόστιμα! Η ντομάτα μύριζε ντομάτα, το αγγούρι, η πιπεριά, όλα μοσκοβολούσαν αρώματα και γεύση που δεν μπορείς να τη βρεις σήμερο, ακόμη κι αν φυτέψεις βιολογικά, ακόμη κι αν ψάξεις να βρεις παλιούς σπόρους. Άλλαξαν οι εποχές, άλλαξαν τα χρόνια, ακόμη κι η γεύση μας άλλαξε, κι αυτό το χώμα της γης μας άλλαξε. Μπολιάστηκε με χημικά. Η γιαγιά μου, που λέτε, ζούσε μόνη της στο ονταδάκι πάνω από την ταράτσα του σπιτιού μας. Μαγείρευε μόνη της στην παραστιά, πότε πότε της πηγαίναμε φαγητό και κάποτε ερχόταν και τρώγαμε μαζί. Μα της άρεσε να κάνει το δικό της φαγάκι, να πίνει και μισό ποτηράκι κρασάκι. Βάζει αίμα έλεγε το κρασί, κάνει καλό. Τα βράδια έτρωγε νωρίς πριν να βασιλέψει ο ήλιος, κι ύστερα θα πήγαινε στη βεγγέρα της με τις γειτόνισσες. Ιστορίες της μέρας, ιστορίες παλιές, θύμησες, νάκλια και τροπάρια ήτανε η δική τους ψυχαγωγία. Το βραδινό της φαγητό συνήθως ήταν μια απλή σαλάτα. Άντε να φάει και λίγες ελιές κι ένα κομματάκι φέτα. Έβγαζε και έναν ντάκο παξιμάδι από το πιθαράκι της. Πολλές φορές μου φώναζε να φάμε παρέα τη σαλάτα της.
-Αννάκι!… έλα να φάμε τη σαλάτα. Κι εγώ, παιδί τότε, έτρεχα λες και θα έτρωγα το καλύτερο φαγητό του κόσμου… Μα δα που το σκέφτομαι ήτανε το καλύτερο.
Άννα Τακάκη
Η Άννα Τακάκη είναι ποιήτρια, συγγραφέας και αρθογράφος. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο ορεινό χωριό Ζήρος, Σητείας, απ’ όπου και η πρώτη πηγή των εμπνεύσεών της. Ζει μόνιμα στη Σητεία της Κρήτης. Ταξίδεψε επί χρόνια ως συνοδός του συζύγου της πλοιάρχου του Εμπορικού Ναυτικού. Τις εμπειρίες της από τη ζωή της ναυτοσύνης έχει καταγράψει σε ποιήματα και διηγήματα.
Ποίημά της έχει μελοποιηθεί από τον παγκοσμίου φήμης μουσουργό Νίκο Αστρινίδη. Ποιήματα και Μαντινάδες της περιλαμβάνονται στο CD «Ριζοχάρακο» με τους μουσικούς, Καλλιόπη Βασιλείου, Νεκτάριο Μαρίνο και Γιάννη Λεθιωτάκη.
Έχει πάρει μέρος σε Παγκόσμια Λογοτεχνικά Συνέδρια, έχει βραβευτεί για την ποίησή της από τον Παγκόσμιο Πολιτιστικό Φορέα «Αμφικτιονία Ελληνισμού», και έχει τιμηθεί από τοπικούς φορείς για την προσφορά της στην παράδοση. Επίσης ποιήματά της περιλαμβάνονται σε ποιητικές ανθολογίες και κρητικά λευκώματα.
Είναι μέλος του «Πανεπιστημίου των Ορέων». Η ηθογραφία της «Ο Κουμαρτζής» έχει διασκευαστεί σε θεατρική παράσταση και έχει παρουσιαστεί με επιτυχία, από τα παιδιά του 1ου ΕΠΑΛ Χανίων στην Τεχνική Σχολή Αυγόρου Αμμοχώστου στα πλαίσια των εκδηλώσεων για την αδελφοποίηση των δυο σχολείων.
Μέχρι σήμερα έχει εκδόσει τα λογοτεχνικά έργα:
Χρώμα Θαλασσινό, ποίηση, 2004
Αλλιώς φυσά τ’αέρι ποίηση, «Μουσικό Εργαστήρι Αεράκη» 2007
Υγιέ μου, το τραγούδι της μάνας, Αμφικτιονία Ελληνισμού» ποίηση, 2010
Ο Κουμαρτζής, κρητική ηθογραφία, «Βεργίνα», 2011
Τα σκαρφίσματα του Σηφαλιού, κρητική ηθογραφία, «Βεργίνα», 2013
Στσι γειτονιές του Ρώκριτου, ποίηση, «iδeα Sitia»,2013
Μαίανδρος ο Έρωτας, ποίηση, «Βεργίνα»,2015
Η αναφορά μου στο Ν. Καζαντζάκη, ποίηση, «Ιωλκός», 2016
Χρώμα θαλασσινό, επανέκδοση, «Ιωλκός», 2016
Η κρίση θέλει τερτίπι, θεατρικό, «Βεργίνα», 2017
Αροδαμοί κι Αγκαραθιές, «Σβούρα Εκδοτική», 2023
κι έχει αρκετό έργο ανέκδοτο.
