Βρετανικά μεζεδάκια | του Νίκου Σαραντάκου
Που τα λέω έτσι, θα το καταλάβατε, εξαιτίας των εξελίξεων στη Μεγάλη Βρετανία με την παραίτηση της πρωθυπουργού Λιζ Τρας μόλις 44 ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων της.
Αυτή η τόσο σύντομη κατάρρευση προκάλεσε βέβαια πολλά σχόλια στα σόσιαλ και, έτσι όπως είναι διεθνοποιημένα, έφτασαν και σε μας τα μιμίδια που είχαν φτιάξει οι Άγγλοι σχολιαστές.
Παράδειγμα, η φωτογραφία της πρωθυπουργικής κατοικίας, στον διάσημο αριθμό 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, με το λογότυπο του airbnb και τη λεζάντα «Τέλειο για σύντομη διαμονή».
Τώρα που γράφω, δεν βρίσκω το άλλο μιμίδιο με τη διαφήμιση του απορρυπαντικού πιάτων, όπου μία φιάλη «διαρκεί περισσότερο από τρεις ηγέτες των Συντηρητικών».
Στο Τουίτερ, ένας Βρετανός έγραψε:
Ο γιος μου έχει γνωρίσει στη ζωή του τέσσερις υπουργούς οικονομικών, τρεις υπουργούς εσωτερικών, δύο πρωθυπουργούς και δύο μονάρχες.
Είναι τεσσάρων μηνών.
Διότι βέβαια η Λιζ Τρας, που είχε τη συντομότερη πρωθυπουργική θητεία στην ιστορία του θεσμού (και στο Ηνωμένο Βασίλειο μετράει κάμποσους αιώνες), πρόλαβε, στο μικρό αυτό διάστημα, να θάψει τη μακροβιότερη εστεμμένη του στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου.
Κάποιοι θα πρόσθεταν ότι πρόλαβε επίσης να θάψει τη βρετανική οικονομία, την πολιτική της καριέρα και το κόμμα της, κι όλ’ αυτά μέσα σε 44 μόνο μέρες -όπως λένε και για τους υποψήφιους που πρωτεύουν στις εισαγωγικές χωρίς να στερηθούν τις διασκεδάσεις τους, «είχε πρόγραμμα»!
Για να τα λέμε όλα, η Λιζ Τρας ναι μεν παραιτήθηκε, αλλά θα μείνει στην πρωθυπουργία μερικές ακόμα μέρες -όχι πάντως πολλές αφού ως το τέλος του μήνα αναμένεται να έχει αναλάβει ο αντικαταστάτης της. Έτσι, οι 44 μέρες θα αυξηθούν λιγάκι. (Ωστόσο, φίλος γράφει ότι ήδη έχει ατύπως αναλάβει ο Τζέρεμι Χαντ υπηρεσιακός πρωθυπουργός). Σε κάθε περίπτωση, το ρεκόρ δεν απειλείται αφού ο ως τώρα βραχυβιότερος ήταν ο Τζορτζ Κάνινγκ, αυτός που τον κάναμε πλατεία Κάνιγγος, ο οποίος έμεινε στη θέση του 121 ημέρες, το 1827 -στην περίπτωσή του δεν παραιτήθηκε, πέθανε.
Και κάτι γλωσσικό. Γράφω πιο πάνω ότι η Τρας πρόλαβε να θάψει τη «μακροβιότερη εστεμμένη» στην ιστορία του ΗΒ. Βέβαια, η Ελισάβετ ήταν το πρόσωπο με τη μεγαλύτερη θητεία στον βρετανικό θρόνο, όχι η γυναίκα με τη μεγαλύτερη θητεία, Κανονικά, αν ήθελα να το πω αυτό έπρεπε ίσως να χρησιμοποιήσω το αρσενικό, αλλά δεν μου αρέσει.
Για να πάρουμε ένα πιο κοντινό σε μας παράδειγμα, αν πούμε ότι σε μια τάξη γυμνασίου ο Κώστας είναι ο μαθητής με την καλύτερη βαθμολογία, εννοούμε απ’ όλη την τάξη. Αν πούμε ότι η Μαρία είναι η μαθήτρια με την καλύτερη βαθμολογία, τι εννοούμε; Πως περνάει όλα τα κορίτσια ή μήπως και τα αγόρια;
Θαρρώ πως το έχουμε συζητήσει ξανά αυτό, και μάλλον θα το ξανασυζητήσουμε.
* Τη φωτογραφία την είδα στην ομάδα Υπογλώσσια του Φέισμπουκ.
Πρέπει να είναι από την Κύπρο, διότι στην Ελλάδα δεν έχουμε (νομίζω) κοινοτικά συμβούλια -αλλωστε την ανάρτησε μέλος της ομάδας που μένει στην Κύπρο.
Είναι πολύ γουστόζικο το ορθογραφικό λάθος «ενοποιών» αντί για «ενώπιόν» (μου).
Βέβαια, επειδή η φράση είναι στερεότυπη, θα περίμενε κανείς να τη γράφουν σωστά. Τι να πω, ίσως να είναι φτιαχτό το λάθος, για να γελάσουμε -μπεντροβάτο δηλαδή παρά αυθεντικό.
* Και συνεχίζω με κάτι σχετικό με τον θάνατο του Αλέξανδρου Νικολαΐδη, του ολυμπιονίκη που μας έκανε όλους να δακρύσουμε και να τον θαυμάσουμε με το αποχαιρετιστήριο μήνυμά του -αν και η συγκεκριμένη έκφραση εμφανίζεται συχνά.
Με ρωτάει φίλος του ιστολογίου: Διάβασα κάπου για τον Αλέξανδρο Νικολαΐδη, ο οποίος έχασε τη μάχη με τη ζωή μετά από δύο χρόνια σκληρής αναμέτρησης με τον καρκίνο.
Είναι λάθος ή κάνω εγώ λάθος; Η μάχη δόθηκε για τη ζωή -και δυστυχώς χάθηκε
Αν βάλετε στο γκουγκλ «μάχη με τη ζωή» θα δείτε ότι βγάζει πάρα πολλά αποτελέσματα. Πέρυσι που είχαμε άρθρο για τις 50 αποχρώσεις του θανάτου, είχα βάλει «έχασε τη μάχη με τη ζωή / με τον θάνατο», χωρίς να το προσέξω πολύ και στα σχόλια το επισήμαναν δυο-τρεις φίλοι και το διόρθωσα σε «έχασε τη μάχη για τη ζωή / με τον θάνατο».
Αν το σκεφτούμε, δεν στέκει το «έχασε τη μάχη με τη ζωή» (παλιότερα κάποιος είχε σχολιάσει ότι στέκει μόνο για κάποιον που έκανε απόπειρα αυτοκτονίας αλλά δεν τα κατάφερε). Οπότε, θα το διορθώνουμε -αλλά φοβάμαι πως θα εξακολουθήσει να λέγεται.
* Κι ένα μεζεδάκι Θεσσαλονίκης.
Μου γράφει φίλος, που διάβασε άρθρο στο in.gr για το «χιλιόμετρο μηδέν» της Αθήνας, δηλαδή το σημείο από το οποίο μετράνε οι χιλιομετρικές αποστάσεις. Θα νομίζατε ίσως ότι για την Αθήνα το σημείο αυτό είναι στην πλατεία Ομονοίας ή στο Σύνταγμα, από το άρθρο όμως μαθαίνουμε ότι είναι στο Αστεροσκοπείο, στον λόφο Νυμφών, στο Θησείο.
Και το άρθρο καταλήγει:
Ενημερωτικά, το αντίστοιχο ειδικό τοπογραφικό σημείο στη Θεσσαλονίκη βρίσκεται στην Πλατεία Δημοκρατίας στο ύψος του Βαρδάρη.
Ο φίλος, που είναι Θεσσαλονικιός, σχολιάζει: Πλατεια Δημοκρατιας και Βαρδαρη(ι) εν και το αυτο. Επισημως πλατεια Δημοκρατιας, οι Θεσσαλονικεις λενε «το Βαρδαρι».
Το μεταφέρω, χωρίς να μπορώ να επιβεβαιώσω.
* Κι άλλο ένα από το in.gr, με τη λεζάντα «Ήρωας του Σταρ Τρεκ έγινε τεράστιο γλυκό από ψωμί».
Πράγματι, στην Καλιφόρνια ένας φούρνος έφτιαξε αυτό το γλυπτό που παρουσιάζει τον Han Solo, και το βάφτισαν «Pan Solo», λογοπαίζοντας με το pan = ψωμί στα ισπανικά.
Αλλά αυτός ο ήρωας είναι από το Star Wars, όχι από το Star Trek! Βλέπετε, με τις αναβιώσεις και με τα σίκουελ, έχει γεφυρωθεί το χάσμα των γενεών, οπότε μπερδεύεται κανείς!
Για να είμαι δίκαιος, το αντιλήφθηκαν και το διόρθωσαν, αν και όχι αμέσως. Στις αναδημοσιεύσεις όμως μένει η αναφορά στο Σταρ Τρεκ και ο Δρ Σποκ δείχνει σημάδια εκνευρισμού.
* Διαβάζω σε άρθρο για το ανέκδοτο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη αλλά και γενικότερα για τις νέες εκδόσεις των ήδη γνωστών έργων του:
Οι εκδόσεις Διόπτρα ανέλαβαν ένα πολύ δύσκολο έργο. Να επαναστατήσουν τον σπουδαίο κρητικό λογοτέχνη στο ελληνικό κοινό, σεβόμενες το ήδη υπάρχον έργο του.
Κάτι δεν πήγε καλά εδώ, ίσως τυπογραφικό, ίσως απ’ τον κορέκτορα. Ολοφάνερα, «να επανασυστήσουν» θέλουν.
* Μου γράφει καλός φίλος του ιστολογίου:
Σήμερα έκανα κάποιες βόλτες με τα μέσα. Πήρα τη γραμμή 3 του μετρό να πάω προς Πειραιά να δω την καινούρια προέκταση. Κατέβηκα στη στάση Δημοτικό Θέατρο κι ανέβηκα να πάρω το τραμ. Από τη στάση Δημαρχείο (έτσι λέγεται η στάση που είναι πάνω απ’ την άλλη, δεν μπορούν να έχουν το ίδιο όνομα να το καταλαβαίνει ο πάσα ένας εύκολα). Πήρα το τραμ, πήγα στη Γλυφάδα κι από κει με το λεωφορείο Α3 γύρναγα προς το σπίτι. Κάποια στιγμή βλέπω πως γράφουνε μη ελληνικά μια στάση. Το λέω έτσι γιατί τα ονόματα που παρατήρησα δεν είναι ούτε στα αγγλικά (όπως θα περίμενε κανείς απ’ το NEXT STOP και το 4TH ) ούτε λατινικά ούτε σε κάποια γλώσσα που ξέρω. Μερικά φαίνονται στην εικόνα που πήρα από το Moovit, αλλά γράφω και τ’ άλλα όπως φαίνονταν στην οθόνη του λεωφορείου:
KARAXALIOY – KARAPANOY () – RODOPHS – GEFYRA – ST. ELLHNIKO – AMERIKANIKH BASH – ST. ARGYROYPOLH ( ARGYROYPOLEOS) – … – ST. HLIOYPOLH
Το ΣΤ. πάει να πει σταθμός μετρό (αν έγραφαν μετρό, είπαμε θα ήταν εύκολα κατανοητό άρα δεν θα οξυνόταν το μυαλό μας).
Να σημειώσω πως όποιος θέλει να πάει στο σταθμό του μετρό της Ηλιούπολης πρέπει να κατέβει στη στάση Καραμολέγκου. Αν κατέβει στο Στ. Ηλιούπολη, απλά πρέπει να περπατήσει αρκετά (χώρια που έχει να κάνει και κάποιες στροφές – 180 μέτρα η πρώτη, 350 η δεύτερη).
Η τελευταία επισήμανση είναι αρκετά ενδιαφέρουσα, διότι θα ταλαιπωρήσει αρκετούς περιστασιακούς επισκέπτες, που δεν ξέρουν καλά την περιοχή.
* Διαβάζω στην ΕφΣυν για την υπόθεση του φοιτητή που έπεσε από το περβάζι, επειδή δεν έβρισκε θέση στο αμφιθέατρο.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο φοιτητής έχει τραυματισθεί σοβαρά από την πτώση στο κοινό, αλλά η ζωή του δεν διατρέχει κάποιο κίνδυνο, όπως διαπιστώθηκε στο νοσοκομείο όπου μεταφέρθηκε με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ.
Πτώση στο κενό, βέβαια, αλλ’ αναρωτιέμαι πώς έγινε το λάθος. Κορέκτορας;
* Από τουίτ της υπουργού Παιδείας:
Γίνεται «εκ βάθρων συζήτηση»; Κανονικά, εκ βάθρων θα πει: ριζικά, από τα θεμέλια, άρδην, και χρησιμοποιείται κυρίως όταν θέλουμε να πούμε ότι χρειάζεται «εκ βάθρων αλλαγή» σε μια κατάσταση. Ή ότι κάτι «κλονίζεται εκ βάθρων».
Υποψιάζομαι πως η κ. υπουργός το μπέρδεψε με το «εκ βαθέων» (ή ότι έκανε λάθος ο κορέκτορας).
Πράγματι η «εκ βαθέων» συζήτηση είναι όρος καθιερωμένος -βγάζει χιλιάδες γκουγκλιές ενώ η εκ βάθρων συζήτηση βγάζει πεντέξι.
* Και κλείνω με ένα οδωνυμικό, ένα ορθογραφικό λάθος σε πινακίδα δρόμου. Η φωτογραφία δημοσιεύτηκε τις προάλλες στη Λεξιλογία, και είναι από την Κηφισιά.
Οδός Θερμοπηλών λοιπόν. Ίσως από τίποτα λασπόλουτρα που γίνονταν στις θερμές πηγές, ποιος ξέρει.
* Καλό σαββατοκύριακο!
22/10/2022
Νίκος Σαραντάκος
https://sarantakos.wordpress.com/
Ο Νίκος Σαραντάκος γεννήθηκε στο Παλαιό Φάληρο το 1959. Σπούδασε χημικός μηχανικός και αγγλική φιλολογία. Έχει εκδώσει δύο συλλογές διηγημάτων και άλλα βιβλία. Δουλεύει μεταφραστής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα σε Λουξεμβούργο και Ελλάδα. Ενδιαφέρεται για τη φρασεολογία, την ετυμολογία και τη λεξικογραφία καθώς και για την ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας. Συνεργάζεται με εφημερίδες και περιοδικά. Δημοσιεύει τα κείμενά του, γλωσσικά και άλλα, στο ιστολόγιό του sarantakos.wordpress.com/ και στο sarantakos.com. Σε μια άλλη ενσάρκωση, γράφει στα αγγλικά και στα γαλλικά για το μπριτζ (το παιχνίδι).
Τα βιβλία του:
«Για μια πορεία», διηγήματα (1984, β’ έκδ. 1988) εκδ. Σύγχρονη Εποχή
«Μετά την αποψίλωση», διηγήματα (1987, β’ έκδ. 1989) εκδ. Σύγχρονη Εποχή
«Μότσαρτ-Αλληλογραφία» (1991, β’ έκδ. 2001) εκδ. Ερατώ
«Το αλφαβητάρι των ιδιωματικών εκφράσεων» (1997) εκδ. Δίαυλος
«Γλώσσα μετ’ εμποδίων» (2007) εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία» (2009) εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Λέξεις που χάνονται» (2011) εκδ. Το Βήμα
«Λόγια του αέρα» (2013) εκδ. εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Οπωροφόρες λέξεις» (2013) εκδ. Κλειδάριθμος
«Η γλώσσα έχει κέφια» (2018) εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Μύθοι και πλάνες για την ελληνική γλώσσα» (2019) εκδ. ΕΑΠ
«Το ζορμπαλίκι των ραγιάδων» (2020) εκδ. Του Εικοστού Πρώτου
Έχει κάνει την επιμέλεια στην έκδοση των βιβλίων:
«Συμποσιακά», του Κώστα Βάρναλη,
«Αττικά: 400 χρονογραφήματα (1939-1958) για την Αθήνα και την Αττική», του Κώστα Βάρναλη,
«Τα δεκατρία ντόμινα και άλλες ιστορίες», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Τι είδα εις την Ρωσσίαν των Σοβιέτ», του Κώστα Βάρναλη,
«Ο μυστηριώδης φίλος και άλλες ιστορίες», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Γράμματα από το Παρίσι», του Κώστα Βάρναλη,
«Τα μαραμένα μάτια και άλλες ιστορίες», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Κάπου περνούσε μια φωνή», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Η νοσταλγία του Γιάννη», του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη,
«Famous Bridge Records», του David Bird,
«Bridge Hands to Make You Laugh…and Cry», του David Bird.
