Μιχαήλ Πασχάλη | Γύρω από τη γένεση της κρητικής λογοτεχνίας της ακμής. Ο ρόλος των τοπικών Ακαδημιών. Νέα έκδοση βιβλίου.
Κυκλοφόρησε την Τρίτη 12 Ιουλίου 2022 ένα νέο βιβλίο των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης, του Μιχαήλ Πασχάλη με τίτλο «Γύρω από τη γένεση της κρητικής λογοτεχνίας της ακμής. Ο ρόλος των τοπικών Ακαδημιών».
Οι ιταλικές Ακαδημίες ήσαν κύκλοι λογίων ―αρχικά άτυποι και από τις αρχές του 16ου αιώνα επίσημοι― με κοινά πνευματικά και επιστημονικά ενδιαφέροντα, στις συναθροίσεις των οποίων λάμβαναν χώρα διαλέξεις, αναγνώσεις κειμένων, δραματικές παραστάσεις, φιλοσοφικές συζητήσεις, ερευνητικές αναζητήσεις κ.ά. Ο συνολικός αριθμός τους υπερέβαινε τις 2.000 και ο προσανατολισμός τους διέφερε ανάλογα με την Ακαδημία και την εποχή. Λειτουργούσαν σε διάφορες πόλεις στην Ιταλία ή σε πόλεις εκτός Ιταλίας οι οποίες αποτελούσαν κτήσεις κάποιας ιταλικής πόλης-κράτους. Τέτοιες ήταν και οι τρεις Ακαδημίες της βενετοκρατούμενης Κρήτης: των Vivi στο Ρέθυμνο, των Stravaganti στον Χάνδακα (το σημερινό Ηράκλειο) και των Sterili στα Χανιά. Σύμφωνα με την κρατούσα άποψη, οι δύο πρώτες και κατ’ εξοχήν η δεύτερη, για την οποία έχουμε πολύ περισσότερα στοιχεία, διαδραμάτισαν αποφασιστικό ρόλο στη γένεση και την ανάπτυξη της Κρητικής Λογοτεχνίας της Ακμής. Το ανά χείρας βιβλίο επιχειρεί να αντικρούσει αυτή τη θεωρία. Υποστηρίζει ότι οι Ακαδημίες της Κρήτης, όχι μόνο δεν έδιναν θεσμικό βήμα στην ελληνόγλωσση λογοτεχνία, αλλά ούτε καν αναγνώριζαν την ύπαρξή της. Το συμπέρασμα αυτό εδράζεται τόσο σε εξωκειμενικά όσο και σε κειμενικά τεκμήρια που αντλούνται από τα κορυφαία έργα της εποχής, την Ερωφίλη και τον Ερωτόκριτο, η συγγραφή των οποίων συμπίπτει με την ίδρυση και την ακμή της Ακαδημίας του Χάνδακα.
Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι Ομότιμος Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Έχει συγγράψει πάνω από εκατόν εβδομήντα άρθρα και βιβλιοκρισίες για τη λογοτεχνία της ελληνιστικής εποχής, των κλασικών ρωμαϊκών χρόνων και της ύστερης αρχαιότητας, για την πρόσληψη της αρχαιότητας στις νεότερες λογοτεχνίες και για την ευρωπαϊκή και τη νεοελληνική λογοτεχνία. Έχει εκδώσει, επιμεληθεί ή συνεπιμεληθεί δεκαπέντε βιβλία στα παραπάνω αντικείμενα, μεταξύ των οποίων τη μονογραφία Virgil’s Aeneid: Semantic Relations and Proper Names (Οξφόρδη, Clarendon Press, 1997), τρεις τόμους της σειράς Rethymnon Classical Studies (Horace and Greek Lyric Poetry, Horace and Greek Lyric Poetry, Pastoral Palimpsests, ΠΕΚ) και επτά τόμους της σειράς Ancient Narrative Supplementa (Groningen, Barkhuis publishing). Τα νεοελληνικά ερευνητικά ενδιαφέροντά του περιλαμβάνουν, μεταξύ των άλλων, την Κρητική Λογοτεχνία της Ακμής, τις σχέσεις της νεοελληνικής με την ιταλική λογοτεχνία, τον Αδαμάντιο Κοραή, τον Ανδρέα Κάλβο και τον Διονύσιο Σολωμό, τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, τον Κ. Π. Καβάφη, τον Νίκο Καζαντζάκη και τον Γιώργο Σεφέρη. Το βιβλίο του με τίτλο Ξαναδιαβάζοντας τον Κάλβο. Ο Ανδρέας Κάλβος, η Ιταλία και η αρχαιότητα (Ηράκλειο, ΠΕΚ, 2013, β΄ έκδοση 2016) τιμήθηκε με το βραβείο Δοκιμίου 2014 από την Ακαδημία Αθηνών και από το περιοδικό Ο Αναγνώστης. Το 2015 δημοσίευσε το βιβλίο Νίκος Καζαντζάκης: Από τον Όμηρο στον Σαίξπηρ. Μελέτες για τα κρητικά μυθιστορήματα (Ηράκλειο, ΕΚΙΜ). Το 2020 συμμετείχε, μαζί με τον Δημήτρη Πολυχρονάκη, στην έκδοση Η Κόλαση και ο Παράδεισος στο έργο του Διονυσίου Σολωμού (επιμ. Σταύρος Ζουμπουλάκη, Αθήνα, Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος). Το τελευταίο του βιβλίο τιτλοφορείται Γύρω από τη γένεση της Κρητικής Λογοτεχνίας της Ακμής. Ο ρόλος των τοπικών Ακαδημιών (Ηράκλειο, ΠΕΚ, 2022). Έχει ολοκληρώσει δεύτερο βιβλίο για τον Ανδρέα Κάλβο με τίτλο Ο αινιγματικός Ανδρέας Κάλβος.
Επιμέλεια Ειρήνη Λυδάκη
Σχεδίαση εξωφύλλου Αλέκος Βλ. Λεβίδης
ISBN εντύπου 978-960-524-877-2
A’ έκδοση 7/2022, 200 σελ., σχήμα 14Χ21 εκ., τιμή: 12 ευρώ
