Χρόνος ανάγνωσης περίπου:9 λεπτά

Λίθοι τε καὶ πλίνθοι καὶ ξύλα καὶ κέραμος ἀτάκτως μὲν ἐρριμμένα… | του Γιάννη Χατζηχρήστου



15/12/23

Συμβολαιακή δημοσιογραφία

Η δημοσιογραφία πρέπει να πέθανε την εποχή που οι λειτουργοί της έπαψαν να ψάχνουν για το «τι έγινε» (και μερικοί, οι πιο ικανοί, και το «γιατί έγινε» με επαρκή τεκμηρίωση) και να πληρώνονται μόνο γι αυτό.

Πέθανε από τότε που άρχισαν να ψάχνουν μόνο για τον «επιχειρηματία» που θα τους πληρώσει για να επιβάλουν στο «κοινό τους» την άποψη του γι αυτό που δεν έγινε έτσι όπως μεταδόθηκε ή να πληρώνονται με το κομμάτι για να αποσιωπήσουν κάποιο γεγονός.

Δύσκολο άθλημα όμως αυτό στην εποχή του ίντερνετ, έστω και αυτού του σημερινού web2.0 που βρίσκεται υπό τον απόλυτο έλεγχο 5-6 BigTech που προσπαθούν να χειραγωγήσουν (εν είδει «αόρατης χείρας» της «ελεύθερης» αγοράς) με πολύ στοχευμένες και προσωποποιημένες καμπάνιες ανάλογα των προφίλ του κάθε χρήστη που διαμορφώνουν. Όλο και κάποιοι υποψιασμένοι από το «κοινό» αντιστέκεται και αντιδρούν βγάζοντας τα κάθε λογής άπλυτα στην φόρα.

Το αποτέλεσμα: Μια «δημοσιογραφία» ως αλητεία δημοσίων σχέσεων για την συντριπτική πλειοψηφία (ευτυχώς υπάρχουν και εξαιρέσεις). Και για κάποιους τελείως καμμένους/ες, η μόνη σοβαρή προοπτική είναι το να στηθούν στην ουρά για να πάρουν και καμιά επιδότηση από τα ταμεία της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για το «προϊόν» που μας πουλάνε.


16/12/23

Ο θάνατος του εμποράκου ενέργειας

Αφού είδαμε όλοι/ες να αποτυγχάνει παταγωδώς η «αόρατος χείρα» στο να ρυθμίσει την αγορά ενέργειας δια των χρηματιστηριων ενέργειας, έρχεται τώρα η Κομισιόν για να την αντικαταστήσει με κλασικά Κεϋνσιανά μέτρα που εμπεριέχουν και κρατικά κίνητρα ή επιδοτήσεις για την σταθεροποίηση των τιμών. Αυτών που σήμερα διαμορφώνονται ως αφανής φορομπηχτικός μηχανισμός αναδιανομής εισοδημάτων «προς τα πάνω» λόγω :

►της γεωπολιτικής αστάθειας, που οπλοποιεί τα δίκτυα αερίων. Δες την ανάλυση αυτού του παίγνιου).

►της λειτουργίας καρτέλ εντός των χρηματιστηρίων ενέργειας.

►της αδιαφάνεια προέλευσης του είδους της ενέργειας που τιμολογείται στον τελικό καταναλωτή (ενέργεια από ΑΠΕ ή πυρηνικά αναμιγνύεται στα δίκτυα με ακριβή ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από LNG και τιμολογούνται όλες βάσει της ακριβότερης).

Μπορεί να τηρούνται τα προσχήματα για την σήμανση της άτακτης ισπανικής υποχώρησης του νεοφιλελευθερισμού, (που απέτυχε για μια ακόμη φορά) με την επίκληση του στόχου της μείωσης των αερίων θερμοκηπίου από υδρογονάνθρακες, αλλά η ουσία δεν αλλάζει:

ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ-ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΟΥ ΡΙΣΚΟΥ ΣΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ ΑΠΕΤΥΧΕ!

Θα δούμε τι έχουν τώρα να πούνε σχετικά οι φωστήρες με τα έγχρωμα τιμολόγιο για να δικαιολογήσουν αυτή την άτακτη υποχώρηση όσων μας τσαμπουνάνε ως υπέρτατες «συνταγές. για να βγαίνουν υπερκέρδη σε 4-5 και μια χούφτα golden boys.

Αυτό όμως που δεν θα πούνε είναι:

■ ότι αναγκάζεται τώρα η Κομισιόν να βαφτίσει ως ψάρι την πυρηνική ενέργεια, κατατάσσοντας την στις Πράσινες πηγές. Η ενεργειακή ένδεια της Γερμανίας και η αποβιομηχάνιση της ΕΕ υπέρ των ΗΠΑ (που συνεχίζουν να καταναλώνουν «βρώμικα» μπας και σωθεί το δολάριο), δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια.

■ Παρά την δικαίωση των φωνών της Αριστεράς, όπως πχ του ΠΡΑΤΤΩ, που επέμεναν στην κατάργηση των Xρηματιστηρίων ενέργειας ως ανεπαρκείς μηχανισμούς που στηρίζονται στις ονειρικές τύπων όπως του Σταθάκη, του Σκρέκα και των λοιπών νεοφιλελέ Σημιτικών, παραμένουν δύο σοβαρά προβλήματά:

►Η συνέχισή του καθεστώτος αδιαφάνειας των πηγών ενέργειάς στα συμβόλαια πώλησης της. Δες πως αυτό μπορεί να επιλυθεί δια της ψηφιοποιησης-tokenization της ενέργειας. Η δες εδώ που δείχνει πώς λύνεται πχ από τον Μυτιληναίο, που μπορεί σήμερα να μας πουλάει ενέργεια από ΑΠΕ που παράγουν τα φωτοβολταϊκά του… στην Αυστραλία!

►Την κάλυψη του κόστους των επενδύσεων και αποσβέσεων των φαραωνικών έργων ΑΠΕ/αποθήκευσης ενέργειας και την έλλειψη των μετάλλων που απαιτούν. Την νέα αχίλλειο φτέρνα της ΕΕ δηλαδή, σε ότι προσπαθεί να κάνει για να απεξαρτηθεί ενεργειακά και να σώσει το τραπεζικό της σύστημα από την κατάρρευση. Πολύ γρήγορα, μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια, θα πρέπει να αποφασίσει ένα από αυτά τα δύο, θυσιάζοντας το άλλο.

Πολιτικές θα είναι οι επιλογές στην επίλυση των πιο πάνω δύο προκλήσεων. Και η επιλογή κάθε πολιτικού σχηματισμού επί αυτών, καθοριστική για να πει πόσα κιλά αριστερό, δεξιά ακροκεντρώο ή ακροδεξιο-νεοτραμπικό θα είναι το προφίλ του.

Το τι δηλώνεται επί της «ταμπέλες» τελικά για να πουληθεί η πραμάτεια, είναι πλέον παντελώς αδιάφορο.

Τι δεν καταλαβαίνεις;


17/12/23

Τα μυστήρια της νέας γεωπολιτικής

Διαβάζεις ότι:

■ Η ακροδεξιά διοίκηση του Ισραήλ διευκόλυνε την οικονομική ενίσχυση της, εξ ίσου ακροδεξιάς, Χαμάς από το Κατάρ και λες: «τι γίνεται εδώ ρε συ, Σόδομα και Γόμορρα το κάνανε»

Και ξεχνάς που:

■ Οι ίδιοι κύκλοι του Ισραήλ, μέσω ενός ακραίου ορθόδοξου εβραϊκού κόμματος της άκρας Δεξιάς που στηρίζει την σημερινή κυβέρνηση Νετανιάχου, στηρίζει οικονομικά, πολλά χρόνια τώρα, με χρήμα από το Κατάρ τον Ερντογάν και την οικογένεια του στις μπίζνες που κάνει στο λιμάνι του Τσεϊχάν, στην Λιβύη, στις χώρες τις Αφρικής και τώρα και στο λιμάνι του… Βόλου.

■ Και αγνοείς, φυσικά και τον ρόλο που έπαιζε (και συνεχίζει να παίζει) εκείνος από τους 10 Παπαπέτρους τόσο στην προσπάθεια παγίδευσης του Νίκου Παππά για να μην προχωρήσει τους διαγωνισμούς των τηλεοπτικών αδειών, με τεχνική και οικονομική στήριξη από το ίδιο ακροδεξιό κόμμα του Ισραήλ στο προηγούμενο.

■ Αυτό δεν θα το βρεις σε κανένα ρεπορτάζ της ΕφΣυν φυσικά, αφού ήταν πολύ απασχολημένοι τότε οι άνθρωποι με άλλα. Με κάτι τασικά και κάτι ΜΚΟ που δούλευαν ως προμετωπίδες του ίδιου κέντρου διέλευσης χρημάτων από το Κατάρ via Ισραήλ.

Έτσι, δεν θα πάει ποτέ το μυαλό σου στο μεγάλο παιχνίδι που παίζεται τώρα στην Μέση Ανατολή, έναν αγωγό και ένα δρόμο εμπορευμάτων από την Ινδία μέχρι την Χάιφα μέσω Σαουδικής Αραβίας (που αφήνει απ έξω το Κατάρ και περνάει και από εδώ), που έπρεπε να σταματήσει με την σφαγή αμάχων από την Χαμάς και τα αντίποινα του Νετανιάχου.

Γιατί;

Γιατί χάλαγε τα σχέδια του Πούτιν για έναν άλλο αγωγό μετά εμπορικού δρόμου παράκαμψης του Σουέζ από το Ιράν μέχρι την Μόσχα, εξ αιτίας του οποίου έγινε μία εθνοκάθαρση 120.000 Αρμενίων από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ που ήταν στην διάβα του. Ούτε γι αυτούς διαμαρτυρήθηκε έντονα κανένας στην ΕφΣυν ή από την τάση που εξέθρευε στα μουλωχτά όλα αυτά τα χρόνια. Η Αρμενία κείται μακράν μάλλον. Όσο και η Κύπρος για τους δεξιούς.

Και έτσι μένεις να σχολιάζεις την επιφάνεια ή τα συνεπακόλουθα μιας διάσπασης, που έχει σαν αιτία και όλα τα πιο πάνω και σαν στόχο να παιχτεί και μία συνεκμετάλλευση του Αιγαίου χωρίς σοβαρή αντίδραση από την αντιπολίτευση.

Γι αυτό, σε λυπάμαι. Πολύ όμως…


18/12/23

Το κόστος των χαμένων ευκαιριών

Πριν 7 χρόνια τέτοια μέρα σαν σήμερα, και με αφορμή τον σάλο που είχε σηκωθεί για την δήλωση του Δημήτρη Μάρδα περί αύξησης κατά περίπου 2,5% του ΑΕΠ στις χώρες κατάληξης των προσφύγων του πρώτου προσφυγικού κύματος του 2015-16, αναρωτιόμουν:

Πόσο δύσκολο να είναι άραγε να ιδρυθούν 6-7 κοινωνικά αγροκτήματα ταχύρυθμης εκπαίδευσης (με προσωρινή φιλοξενία) προσφύγων (αλλά και ανέργων) για να προετοιμάσει την ομαλή ένταξη των περίπου 60-80.000 εγκλωβισμένων εδώ μεταναστών στην αγροτική οικονομία, όπου μας λείπουν κάθε χρόνο 300.000 εργάτες γης, και όταν καλλιεργούμε μόνο το 17% της διαθέσιμης αγροτικής γης;

Και το παραγόμενο προϊόν από την εκπαίδευση τους, μαζί με την επιδότηση που λαμβάνουμε από γιατί τον ΟΗΕ και την ΕΕ για κάθε πρόσφυγα, πολύτιμο κεφάλαιο για την κυκλική χρηματοδότηση και άλλων κοινωνικών δράσεων…

Από τότε, η κόρη μου στο μεταπτυχιακό της που έκανε στην Ολλανδία επιβεβαίωσε αυτό το 2,5% με επιστημονικό τρόπο πέρα από κάθε αμφισβήτηση.

Μένει να βρούμε και να υπολογίσουμε πόσο ήταν το κόστος των χαμένων ευκαιριών παρόμοιων προτάσεων, που έμειναν στο ράφι, αφού δέχτηκαν την χλεύη και κάποιων πούρων δικαιωματιστών, αυτών που σήμερα συνεχίζουν την ακατάσχετη παπαρολογία χωρίς έστω και μια θετική πρόταση αλλά μόνο με πολλά ούτε-ούτε-δεν-δεν κενά περιεχομένου.

Έτσι, για να έχουμε μια βάση συζήτησης και για το γιατί είχαμε αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα 3 χρόνια μετά.

Η αν θέλεις, έτσι, για την αλητεία εκείνης της Ιστορίας που πάντα θα κρίνει χωρίς έλεος και τις χαμένες ευκαιρίες.


19/12/23

Η «τίγρης» της Ευρωπαϊκής οικονομίας του νεοφιλελευθεριστάν, έπαθε την νόσο των γατιών

Πρόκειται για μια προσωρινή παύση της ανάπτυξης του ΑΕΠ της πιο ανοιχτής οικονομίας της ΕΕ λες; Κάτι σαν περαστικό συνάχι;

Ή εδώ έχουμε το πρώτο θύμα μιας παγκόσμιας αλλαγής που θα μπορούσε να βαρύνει την πολύ ανοιχτή οικονομία της Ιρλανδίας για χρόνια;

Οι υπερεθνικές συμφωνίες για τη θέσπιση ελάχιστου εταιρικού φόρου 15%, που έβαλαν τέλος το 2021 στην Κορνουάλη οι G7 στην περίοδο της «Συνεννόησης της Ουάσιγκτον» που ξεκίνησε το 86 (νεοφιλελευθερισμός ver1.0), η περιφερειοποίηση (διάσπαση) των αλυσίδων εφοδιασμού, η διαδικασία αποδολαριοποίησης των συναλλαγών σημαντικών χωρών και η επιστροφή ορισμένων εταιρειών στην πατρίδα τους, θα επηρέαζαν αρχικά αυτές τις πολύ ανοικτές οικονομίες (εξαγωγές και οι εισαγωγές αντιπροσωπεύουν ένα μεγάλο μέρος του ΑΕΠ) και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις άμεσες ξένες επενδύσεις από πολυεθνικές που εγκαθίστανται στις εν λόγω περιοχές.

Τώρα πόσα απ όλα αυτά γίνονται κατανοητά από το καθυστερημένο πολιτικό μας προσωπικό, αυτό που ακόμα πορεύεται με όσα ίσχυαν πριν 30 χρόνια επί της παγκοσμιοποίησης που διασπάστηκε ήδη στα δύο, μπορεί και στα τέσσερα, μην το ψάχνετε.

Ρίχνουν την μπάλα στην εξέδρα με τελείως περιφερειακά θέματα, από αυτά με ημερομηνία λήξης μικρότερη και από αυτής των αυγών ημέρας.

Γατάκια…


21/12/23

Τι σημαίνει για εμάς ο μη υπολογισμός των αμυντικών δαπανών στο δημόσιο χρέος

Όπως φαίνεται από τα επίσημα στοιχεία (Βάσεις δεδομένων του ΟΟΣΑ, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ κλπ) ή Ελλάδα έχει δαπανήσει πάνω από 170 δις $ σε κάθε είδους αμυντικές δαπάνες από το 2004 (όταν ίσχυσε το ευρώ) μέχρι το 2021. Αυτές οι δαπάνες επιβάρυναν αντίστοιχα τα δημόσια χρέη.

Στην τελευταία απόφαση των Eurogroup/Kομισιον, αποφασίστηκε ότι οι αμυντικές δαπάνες ΔΕΝ θα λογίζονται πλέον ως μέρος των δημοσίων χρεών, χωρίς να διευκρινίζεται αν αυτή η απόφαση θα έχει αναδρομική ισχύ και από πότε.

Αυτό σημαίνει:

■ Για τις διεθνείς χρηματαγορές και τους Οίκους Αξιολόγησης που τις κατευθύνουν, καμία απολύτως διαφορά. Η απόφαση αυτή έχει ισχύ μόνο εντός της ευρωζώνης. Άρα θα συνεχίζουν να λογίζονται το country risk και τα επιτόκια δανεισμού μας με τον ίδιο τρόπο όπως και σήμερα, θωρώντας το σύνολο του δημοσίου και ιδιωτικού χρέους να σκαρφαλώνει σε δυσθεώρητα ύψη συνεχώς.

■ Αν η απόφαση της ΕΕ δεν έχει αναδρομική ισχύ, τότε και για τους κανόνες «δημοσιονομικής πειθαρχίας» (που συνεχίζουν να ισχύουν βλακώδες, λες και ζούμε ακόμα στην εποχή των παχιών αγελάδων της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα), πάλι τίποτα δεν θα αλλάξει. Η απειλή ενός επόμενου μνημονίου για να υποθηκευτούν και κάτι κοιτάσματα εδώ πιο κάτω, θα παραμένει σε ισχύ.

Η διευκόλυνση δημιουργίας νέων χρεών ανεξέλεγκτα για τις μελλοντικές αμυντικές δαπάνες θα έρθει τότε να εξυπηρετήσει ευρωπαϊκές και, κυρίως, αμερικάνικες βιομηχανίες αμυντικού εξοπλισμού, απουσία σοβαρής εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.

Γιάννης Χατζηχρήστος


Γιάννης Χατζηχρήστος

Ο Γιάννης Χατζηχρήστος γεννήθηκε το 1958 στην Αθήνα. Αφού αποφοίτησε από το Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Πατρών συμμετείχε στην υλοποίηση σύνθετων έργων πληροφορικής και επικοινωνιών στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα για πολλά χρόνια. Από οικογένειες από την μια μεριά συντηρητικών Κωνσταντινουπολιτών (από την πλευρά του πατέρα του) και μελών του ΚΚΕ/ΕΛΑΣ από την άλλη (από την πλευρά της μητέρας του), δραστηριοποιήθηκε στην Αριστερά από τα μαθητικά του χρόνια, το 1973.

Τα τελευταία χρόνια ανέπτυξε δράση για την εμπέδωση της αμεσοδημοκρατίας στην Αριστερά και την αυτοδιοίκηση. Ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη του κοινωνικού μη κρατικού τομέα της οικονομίας ως βασικού μοχλού ανάπτυξης, κυρίως στον πρωτογεννή και τον χρηματοπιστωτικό τομέα, καθώς και για την ανάπτυξη νέων μη ιεραρχικών ενεργειακών δικτύων. Τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του εστιάζονται κυρίως στην Εφαρμογή της δημοκρατίας & της Αμεσοδημοκρατίας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στον Κοινωνικό Τομέα Οικονομίας, στην Ενεργειακή Πολιτική, στις Πολιτικές Υγείας, στην Αγροτική Πολιτική καθώς και στην Πληροφορική και Παραγωγική Ανασυγκρότηση.

Έχει εκδώσει τα βιβλία:
Ανασκαφή στο μέλλον, μυθιστόρημα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2006
Το φ του φόβου, μυθιστόρημα, 2014

Σύνταξη

Η τέχνη, η επιστήμη, η γλώσσα, ο γραπτός λόγος, η παράδοση, είναι εργαλεία του πολιτισμού, που συμβάλλουν τα μέγιστα για να διαμορφωθεί μια κοινωνία, να θεσπίσει τους κώδικες και την ηθική της, να πλάσει τους όρους δημιουργίας της κοινωνικής συνείδησης, να επεξεργαστεί την αλληλεγγύη της και να φτιάξει έναν κοινωνικό ιστό, που θα διαφυλάσσει και θα προάγει την έννοια άνθρωπος.
Αναγνώσεις:369