Ο θάνατος του εκδοτάκου | του Γιάννη Χατζηχρήστου
(Πως οι τεχνολογίες blοckchain μετασχηματίζουν ριζικά τους κλάδους ενημέρωσης-ΜΜΕ και παραγωγής πνευματικών δικαιωμάτων, όπως η μουσική, το σινεμά, το βιβλίο, την διαφήμιση κλπ)
Ο τομέας των media είναι πάντα καινοτόμος λόγω του νεανικού κοινού στο οποίο κυρίως απευθυνεται — αξιοποιώντας την πιο πρόσφατη και κορυφαία τεχνολογία για τη δημιουργία και τη διανομή περιεχομένου στη μάχη για «μάτια και αυτιά». Από μουσικά βίντεο εικονικής πραγματικότητας έως videogames, ταινίες blockbuster μέχρι την ροή ειδήσεων, δεν υπάρχει έλλειψη τρόπων για να τραβήξουν την προσοχή μας.
Φυσικά, η κάθε μεγάλη καινοτομία φέρνει πάντα μεγάλα εμπόδια και αναταράξεις. Και η βιομηχανία των ψηφιακών «μέσων» έχει σίγουρα το μερίδιό της ευθύνης σε πολλά στραβά όπως ή ψηφιακή πειρατεία, οι ανακρίβειες ή απάτες επί πνευματικών δικαιωμάτων, το δόλιο περιεχόμενο και τα λανθασμένα δεδομένα (fake news), για να αναφέρουμε μόνο μια χούφτα από τις παθογένειες που εμφανίστηκαν καί γιγαντώθηκαν μέσα στο λεγόμενο web2.0 από το 2007 μέχρι σήμερα.
Σε αυτό το χρονικό διάστημα το κυρίαρχο επιχειρηματικό μοντέλο στο ίντερνετ στηρίζεται στην υπερσυγκέντρωση προσωπικών δεδομένων των χρηστών «για να τους κατευθυνθεί κατάλληλη για τον καθένα διαφήμιση» από μια φούχτα εταιρίες, όπως η Google, η Amazon, η Meta/Facebook ή οι αντίστοιχες Κινεζικές (Tic Toc κλπ).
Την κατάντια αυτής της «μπίζνας» την ζούμε καθημερινά με τις αυθαιρεσίες και τις πράξεις χειραγώγησης (μέσω διαπλοκής με όποιον θέλει) του Ζούκενμπεργκ του Facebook, που δεν είναι η εξαίρεση. Με τον ίδιο τρόπο επιβιώνουν βγάζοντας κέρδη πολλών δισ$ και οι υπόλοιποι γίγαντες «διανομής περιεχομένου» χωρίς κανένα δικό τους περιεχόμενο, όπως η Google ή η Amazon αλλά και η Uber ή η Airbnb στην Δύση (και οι κινεζικές αντίστοιχες στην άλλη ζώνη), για να φυτοζωούν στην σκιά τους, τρεφόμενα μόνο μέσω της διαπλοκής, και τα μη διαδραστικά ζόμπι της ενημέρωσης, όπως τα τηλεοπτικά κανάλια και ο «τύπος», που έχουν πλέον μια πολύ μικρή επίδραση και μόνο σε μεγάλες μη παραγωγικές ηλικίες.
Σε αυτόν τον τομέα μπαίνει τώρα δυναμικά το blockchain του αποκεντρωμένου «συστήματος καθολικού», που σας έχω φάει τα αυτιά τα τελευταία 3 χρόνια. Αυτήν τη στιγμή, χρησιμοποιείται πιο έντονα στη διαχείριση εμπορικών σημάτων και δικαιωμάτων, αλλά οι εφαρμογές του είναι ήδη πολλές. Για αρχή, η ψηφιακά ηχογραφημένη διανομή μουσικής, ταινιών και βιβλίων επιτρέπει στους καλλιτέχνες να πληρώνονται δίκαια και να διατηρούνται ακριβή δεδομένα για ροές και τις αγορές του ψηφιακού περιεχομένου τους. Και η μάστιγα των «ψευδών ειδήσεων» μπορεί να εξαλειφθεί από την ικανότητα του Blockchain να προσδιορίζει την προέλευση μιας ιστορίας ή ενός γεγονότος – όπου όλοι οι κόμβοι συμφωνούν ομόφωνα και αυτόματα σε μια ενιαία πηγή αλήθειας, χωρίς να απαιτείται κάποιος «κεντρικός ελεγκτής» (συνήθως ο ίδιος φωλιά διαπλοκής και χειραγώγησης). Επιπλέον, οι ταινίες που παράγονται από blockchain – όπως το No Postage Necessary – ανοίγουν νέους δρόμους εσόδων μέσω της χρηματοδότησης της παραγωγής αλλά και των πληρωμών όλων των συντελεστών της με «κρυπτονομίσματα» και χωρίς την εμπλοκή οποιουδήποτε τραπεζικού δανεισμού.
BLOCKCHAIN ΣΤΑ ΜΜΕ, ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ
Η τεχνολογία ledger του Blockchain έχει την ικανότητα να ανατρέπει πλήρως όλα όσα ξέρουμε μέχρι σήμερα για τις βιομηχανίες των μέσων ενημέρωσης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Το Blockchain, που είναι η κεντρική τεχνολογία επί του οποιας αναπτύσεται καί η επόμενη γενιά του internet, το λεγόμενο web3.0, χρησιμοποιείται επί του παρόντος για τη διάδοση πληρωμών δικαιωμάτων για μουσική, ταινίες και υπηρεσίες ροής ειδήσεων αλλά και ως μέσο για να σταματήσει η διάδοση των «ψευδών ειδήσεων» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εντοπίζοντας μια πηγή αλήθειας.
Η άλλη του δυνατότητα, τα λεγόμενα «έξυπνα συμβόλαια» (smart contracts), απλοποιούν και εκδημοκρατίζουν με διαφάνεια όλες τις σχέσεις και τις μεταξύ τους συναλλαγές όσων εμπλέκονται σε μια αλυσίδα αξίας. Είτε αυτό αφορά μια τροφή ή μία είδηση. Αδιάφορο, δουλεύει με τον ίδιο τρόπο. Οι μεταξύ τους συναλλαγές των συντελεστών και οι εγγυήσεις σε τέτοιες «αλυσίδες» γίνονται εξωτραπεζικά (ναι με ψηφιακά «κουπόνια») ο δε τελικός καταναλωτής έχει πρόσβαση με πλήρη διαφάνεια σε όλη την διαδικασία παραγωγής. Της τροφής ή της είδησης, αδιάφορο και αυτό.
Έτσι, μετά την επιτυχή λειτουργία του «ψαχτηριού» Brave, το ανάλογο του Chrome της Google, όπου «μπλοκάρονται» οι διαφημίσεις αλά web2.0 και τα κρυφά προγράμματα συλλογής προσωπικών δεδομένων, εμφανίστηκαν και τα πρώτα «εργαλεία-πλατφόρμες» που ανταμοίβουν δίκαια τους δημιουργούς περιεχομένου με την χρήση νέων ψηφιακών μέσων ανταμοιβής των χρηστών. Αυτό επιτυγχάνεται, αντικρίζοντας τον χρόνο που δαπάνησαν για να δουν μια διαφήμιση, που οι ίδιοι επέλεξαν. Να τα λέμε κουπόνια (tokens) αυτά τα νέα ψηφιακά μέσα συναλλαγών, αν δεν κατανοείτε ακόμα την έννοια των κρυπτογραφημένων ψηφιακών παγίων (κοινώς κρυπτονομισμάτων); No problem! Κουπόνια.
Η «Διαφήμιση χωρίς μεσάζοντες» και το τελείωμα της ανάγκης να συλλέγουν τύποι τύπου Ζουκι προσωπικά δεδομένα χωρίς τον έλεγχο του χρήστη (που και αυτό γίνεται αδύνατο λόγω των τεχνολογιών blockchain) είναι το πρώτο ορόσημο, που ήδη το φτάσαμε!
Αυτό είναι και το νέο επιχειρηματικό μοντέλο βιωσιμότητας του web3.0, αυτό που στηρίζεται στην επιβράβευση-πληρωμή του χρήστη για τον προσωπικό χρόνο που διαθέτει σε αυτό, λαμβάνοντας αποζημίωση χωρίς κανέναν μεσάζοντα για τον χρόνο που δαπάνησε για να δει μια διαφήμιση, με απόλυτα δικά του κριτήρια επιλογής. Αυτή την αποζημίωση, με μορφή ενός ψηφιακού ανταλλακτικού μέσου token, μπορεί μετά να την χρησιμοποιήσει όπως θέλει. Για να αγοράσει το δικαίωμα να διαβάσει μια είδηση ή ένα βιβλίο ή για να ακούει το αγαπημένο του τραγούδι του δημιουργού, που δεν ψωμολυσάει, ή για να αγοράσει προϊόντα στα ψηφιακά μαγαζιά σε αυτές τις πλατφόρμες (που συνήθως διαφημίζονται). Η μέσω ανταλλακτηρίων, να μετατρέψει τα tokens σε ευρώ, δολάρια κλπ (όσο αυτά θα συνεχίσουν να υπάρχουν…) ή κάποιο άλλο ψηφιακό token/κουπόνι συναλλαγών.
Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τον αντίκτυπο του blockchain στα μέσα, βάλτε το ψαχτηρι σας να βρει και δείτε τις πιο κάτω πλατφόρμες web3.0/blockchain, που αντιστοιχούν σε εταιρείες διανομής μουσικής ή διαχείρισης της ροής ειδησεων μεσω του blockchain, και που ήδη εμφανίστηκαν όπως τα:
Fluz fluz
Steemit
Civil
Sapien
Rebel AI
Dot Blockchain Media
Mediachain
Βinded
Vevue
Φυσικά βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη όσα αφορούν και την ενοποίηση των πιο έξυπνων τέτοιων εργαλείων του wen3.0/blockchain, όπως τα πιο πάνω ενδεικτικά ή μερικών ακόμα που βρίσκονται υπό ανάπτυξη σε όλο τον πλανήτη, μέσα και σε νέες ολοκληρωμένες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης «χωρίς μεσάζοντες» (ανάμεσα τους και μια ελληνικής κατασκευής, ήδη σε φάση beta testing, σε συνεργασία και με ελλαδικά πανεπιστήμια και ένα κυπριακό.)
Όμως είμαστε ήδη πολύ κοντά για να λεχθεί με σιγουριά και υπευθυνότητα ότι η τεχνολογία Blockchain είναι έτοιμη να ταρακουνήσει τον κλάδο και των ΜΜΕ και του θεάματος-ακροάματος με θετικό τρόπο αυτή την φορά: Δίνοντας δύναμη στους παραγωγούς του κάθε λογής ψηφιακού περιεχομένου ή της είδησης και προστατεύοντας το κύρος του κλάδου της ενημέρωσης από τα fake news ή άλλες τεχνικές χειραγώγησης της κοινής γνώμης.
Αντιστρέφεται δηλαδή αυτά που ισχύουν σήμερα, όπου μία είδηση μπορεί να παραποιείται ή να αποκρύπτεται με μία «εντολή άνωθεν» ανάμεσα σε ντιλς κάποιου Musk ή Ζούκεμπεργκ με την Κεντρική Εξουσία έναντι δουναι και λαβείν που επηρεάζουν άλλους κλάδους της βιομηχανίας του τύπου «με αφήνεις ανεξέλεγκτο να καταναλώνω όσα μέταλλα γουστάρω σε ηλεκτρικά κουρσάκια ή αλλιώς αφήνω τους φανατικούς του Τραμπ, που μπουκάρανε στο Καπιτώλιο ή τα ναζίδια στην Ευρώπη να γεμίζουν ανεξέλεγκτα με ρητορικές μίσους τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
Κάθε είδηση πλέον στο wen3.0 συνοδεύεται από σφραγίδα γνησιότητας, ενσωματώνει ορατά στον αναγνώστη και την αξιολόγηση που της έγινε από επαγγελματίες δημοσιογράφους στην φάση της παραγωγής της και δεν μπορεί το περιεχόμενο της να παραποιηθεί, που να χτυπιέσαι κάτω.
Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως και ένα θετικό που έχει κάνει η ΕΕ, που ίσως είναι και ένας από τους λόγους που έχουν βάλει οι Τραμπικοί της Ρωσίας υπό τον Πούτιν και ο θείος Σαμ στην μέση το ευρώ και του αλλάζουν τα φώτα με αφορμή και το Ουκρανικό και την ενεργειακή κρίση που ξεκίνησε 8 μήνες πριν την εισβολή της Ρωσίας:
Το νομοθετικό πλαίσιο προστασίας των προσωπικών δεδομένων Data Service Act αλλά και το πλαίσιο χρήσης ψηφιακών μέσων συναλλαγών (κρυπτονομισμάτων) που περιορίζει τα πλυντήρια μαύρου χρήματος, που ισχύει στην ΕΕ, είναι σε θετική κατεύθυνση. Όχι μόνο βάζουν κάποιο φραγμό στα κάθε λογής πλυντήρια που γίνονται σήμερα μέσα από την διαφήμιση (50 δισ$ ο τζίρος μόνο στις ΗΠΑ!), αλλά και εξωθούν την εξέλιξη προς το web3.0. Σκούζει φυσικά ο κάθε Musk επειδή αυτά είναι, λέει, εναντίον της «ελευθερίας της επιχειρηματικότητας (του)» και όλη η ακροδεξιά Τροπική κουστωδία.
Έτσι, μετά τις «εταιρίες χωρίς διοίκηση» (DAO), τις συναλλαγές και την πίστη χωρίς Τραπεζες (DeFi), που ξεκίνησαν ήδη από τις ΗΠΑ «από τα κάτω», αρχίστε να συνηθίζετε και στην ιδέα και των ΜΜΕ χωρίς Αλαφούζους, Βαρδινογιάννηδες, Μαρινάκη, Ζούκη ή Musk. Πλέον δεν απαιτούνται!
Και αυτό το επίτευγμα επιτυγχάνεται από πολύ λίγους οραματιστές και μερικές χιλιάδες πιτσιρικάδες μέσα στα εργαστήρια ανάπτυξης νέων τεχνολογιών. Αυτοί πρώτα το φτιάχνουν και μετά μιλάνε γι αυτό που κατάφεραν, όντας η πραγματικά ανατρεπτική δύναμη της πολιτικής του 21ου αιώνα στην πράξη.
Τί δεν καταλαβαίνεις, είπαμε;
Γιάννης Χατζηχρήστος
Ο Γιάννης Χατζηχρήστος γεννήθηκε το 1958 στην Αθήνα. Αφού αποφοίτησε από το Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Πατρών συμμετείχε στην υλοποίηση σύνθετων έργων πληροφορικής και επικοινωνιών στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα για πολλά χρόνια. Από οικογένειες από την μια μεριά συντηρητικών Κωνσταντινουπολιτών (από την πλευρά του πατέρα του) και μελών του ΚΚΕ/ΕΛΑΣ από την άλλη (από την πλευρά της μητέρας του), δραστηριοποιήθηκε στην Αριστερά από τα μαθητικά του χρόνια, το 1973.
Τα τελευταία χρόνια ανέπτυξε δράση για την εμπέδωση της αμεσοδημοκρατίας στην Αριστερά και την αυτοδιοίκηση. Ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη του κοινωνικού μη κρατικού τομέα της οικονομίας ως βασικού μοχλού ανάπτυξης, κυρίως στον πρωτογεννή και τον χρηματοπιστωτικό τομέα, καθώς και για την ανάπτυξη νέων μη ιεραρχικών ενεργειακών δικτύων. Τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του εστιάζονται κυρίως στην Εφαρμογή της δημοκρατίας & της Αμεσοδημοκρατίας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στον Κοινωνικό Τομέα Οικονομίας, στην Ενεργειακή Πολιτική, στις Πολιτικές Υγείας, στην Αγροτική Πολιτική καθώς και στην Πληροφορική και Παραγωγική Ανασυγκρότηση.
Έχει εκδώσει τα βιβλία:
Ανασκαφή στο μέλλον, μυθιστόρημα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2006
Το φ του φόβου, μυθιστόρημα, 2014,
