Η θετική συμβολή της δημιουργικής γραφής στην έρευνα και στην αυτογνωσία | του Χρήστου Δημούλα
Στις κοινωνικές επιστήμες, στην ιατρική, στις θετικές επιστήμες, η δημιουργική γραφή έχει αναχθεί σε μέθοδο ποιοτικής έρευνας. Στην οποία η χρήση των λογοτεχνικών κειμένων συμβάλλει θετικά στην προσέγγιση-μελέτη των πολιτισμών, της κοινωνικής πραγματικότητας, των ανθρώπινων εμπειριών.
Η χρήση της γραφής έτσι κι αλλιώς παρέχει πληροφορίες και γνώσεις περί του εαυτού και πολλών κοινωνικών φαινομένων. Όμως δεν είναι ουδέτερη διαδικασία η γραφή. Επηρεάζεται από πολιτισμικούς-κοινωνικούς παράγοντες ενώ μπορεί να προσδιορισθεί κι ως σωματική γραφή μιάς κι ουσιαστικά το σώμα γράφει και μιλά στα κείμενα περί ζωής. Άρα είναι κι αυτοβιογραφική.
Βέβαια,η αυστηρώς επιστημονική γραφή περιορίζει την δυνατότητα ανάπτυξης της προσωπικής φωνής του συγγραφέα αλλά όλα αυτά, δείχνουν πως ανοίγονται νέες δυνατότητες χρήσης της λογοτεχνίας για έρευνα στις κοινωνικές επιστήμες.
Άρχισε να γίνεται μάλιστα λόγος για την λεγόμενη λυρική κοινωνιολογία ή αλλιώς λυρική κοινωνική επιστήμη η οποία αντιπαρατίθεται στην αφηγηματική προσέγγιση. Δεν επιδιώκει την εξήγηση, την αφήγηση και κατανόηση των κοινωνικών φαινομένων αλλά την έκφραση προσωπικών συναισθημάτων κι αντιδράσεων του συγγραφέα. Η δημιουργική γραφή ως επίκεντρο έχει την αυτογνωσία, τον στοχασμό για τον εαυτό, καλλιεργεί την εγρήγορση, τις δεξιότητες αυτοδιερεύνησης άρα και την αυτογνωσία. Αυτό φαίνεται απ’ το ότι η δημιουργική γραφή αφενός στηρίζει τη ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη αφού συνιστά διαδικασία δημιουργίας νοημάτων. Αφετέρου η αυτογνωσία προσδιορίζεται ως μια προοδευτική πορεία προς την ανακάλυψη νέων νοημάτων και εμπειριών, πλευρών που αποτελούν αυθεντική έκφραση του εαυτού.
Η δημιουργική γραφή βοηθά τους συμμετέχοντες ν’ αποκτήσουν αυτοεπίγνωση, να συνθέσουν κομμάτια του εαυτού τους μέσω συγγραφής ενός προσωπικού κειμένου.
Η δημιουργική γραφή βοηθά στην απόκτηση αυτοεπίγνωσης, στην ανασύνθεση πλευρών του εαυτού μέσω της σύνθεσης και συγγραφής προσωπικών κειμένων. Κείμενα τα οποία αποκαλύπτουν προσωπικές αδυναμίες κι έτσι αποδεικνύεται η διαδικασία γραφής ως ένας παράγοντας συντασσόμενος με τις δυνάμεις της ζωής που την αλλάζουν έτσι κι αλλιώς προς το καλύτερο. Αυτό γιατί η εσωτερική μας ζωή έχει έντονη διαλογική δομή η οποία αντικατοπτρίζεται στην γραφή.
Άρα ευνόητο συνεπακόλουθο είναι ότι η γραφή αποτελεί αντανάκλαση εσώτερης ζωής.
Ας δούμε τώρα τη θετική συμβολή της δημιουργικής γραφής στον ψυχισμό μας.
Απ’ το 1970 στις Η.Π.Α. κι Αγγλία η δημιουργική γραφή δρα θετικά ψυχοθεραπευτικά και στα τωρινά χρόνια αντιμετωπίζεται ως βασικότατος παράγοντας διευκόλυνσης ανθρώπινης ανάπτυξης με διαρκώς ανανεώσιμη την επιστημονική βιβλιογραφία. Τακτικές δημιουργικής γραφής χρησιμοποιούνται ως μέθοδοι έρευνας, συλλογής δεδομένων κι αξιολόγησης της προσωπικότητας και των ψυχικών διαταραχών σε άτομα,ομάδες κι οικογένειες.
Εξάλλου πολύ έξυπνο είναι αυτό που είπε η ψυχολόγος Αλίσα Σίλβερμαν:
«Οι ασθενείς ζούνε στο πεζό κείμενο κι ονειρεύονται στην ποίηση».
Τα είδη θεραπευτικής δημιουργικής γραφής βοηθάνε πολύ.
Από τα σεξουαλικώς κακοποιημένα παιδιά μέχρι τους μακροχρόνια πενθούντες αλλά και τους νοσούντες από διάφορες εξαρτήσεις.
Απ’ τα παραπάνω συμπεραίνουμε πως η θεραπευτική δημιουργική γραφή αναδεικνύεται ως μηχανισμός ανάπτυξης της συναίσθησης. Με θετικές αλλαγές στο συναίσθημα και στην συμπεριφορά έχοντας τ’ ακόλουθα χαρακτηριστικά:
Προκαλεί ψυχαγωγία με ύφος προσωπικό κι όχι τυπικό. Προσωπικός είναι ο τόνος της γραφής ενώ το λεξιλόγιο είναι γενικό κι υποβλητικό. Διαμορφώνει περιβάλλον ευνοϊκό για την προσωπική ανάπτυξη, επιδρώντας στην αλλαγή όψεων του εαυτού. Παράλληλα βοηθά στην ανάδυση της προσωπικής φωνής, διαμορφώνει προσωπική προοπτική. Επιπροσθέτως συμβάλλει στην προσωπική ευημερία και ποιότητα ζωής.
Χρήστος Δημούλας
Χρήστος Δημούλας
Ο Χρήστος Δημούλας γεννήθηκε το 1977. Σπούδασε Δημοσιογραφία, Πολιτικές Επιστήμες, Ιστορία, Κολάζ, Δραματοθεραπεία, Παιδοψυχολογία, Ειδική Αγωγή κι Εκπαίδευση Α.Μ.Ε.Α.. Διδάχτηκε Θεατρικό Παιχνίδι, Θεραπεία μέσω της Ποίησης κι όλων των ειδών γραπτού λόγου.
Εργάζεται ως Δραματοθεραπευτής κι υπεύθυνος, συνεδριών, μαθημάτων κι εργαστηρίων θεραπευτικής γραφής.
Ενδιαφέροντα του: Λογοτεχνία, Εικαστικά, Θέατρο, Φωτογραφία, Γυμναστική, Ακτιβισμός, Ταξίδια, Κολάζ.
Συνιδρυτής του Συλλόγου Εργατικής και Λαϊκής Επιμόρφωσης «Δημήτρης Γληνός».
Εμπνευστής-συνιδρυτής του εργαστηρίου φωτογραφίας «ΦωτοΠρολετάριοι».
Συνιδρυτής της κοινωνικής-λογοτεχνικής ομάδας «Απόδραση στον Λόγο και την Τέχνη».
Μέλος της «Συντροφιάς των Ονειροπόλων» του Θεάτρου Άλφα.
Έχει εκδώσει τρία λογοτεχνικά βιβλία. Συμμετείχε σε δύο ανθολογίες και δημιούργησε την Ανθολογία Σύγχρονης Ελληνικής Αντιπολεμικής Ποίησης. Έκανε ως τώρα πέντε ατομικές εκθέσεις και συμμετείχε σε πέντε ομαδικές με κολάζ του.
Διατηρεί την στήλη συνεντεύξεων: «Συνέντευξη με τον Χρήστο» στο ηλεκτρονικό περιοδικό «Κoukidaki».
