Έκθεση ζωγραφικής των Γ. Παναγιωτάκη και Κ. Σπανάκη στο Οροπέδιο Λασιθίου | της Ζωής Δικταίου
«Στην τέχνη και στην αγάπη το ένστικτο είναι αρκετό»
Ανατόλ Φρανς
Χρώματα απλωμένα σε καμβάδες που δεν περνούν απαρατήρητοι. Εμπνέουν, ταξιδεύουν τον νου, ηρεμούν τη σκέψη, ψηλαφούν με νοσταλγία τη μέσα ραφή της ψυχής αποπνέοντας μηνύματα σεβασμού, ελπίδας, αγάπης και αισιοδοξίας. Έτσι μπορούν να χαρακτηριστούν τα έργα των Γ. Παναγιωτάκη και Κ. Σπανάκη, που φιλοξενούνται στον πολυχώρο Lasinthos eco park στον Άγιο Γεώργιο του Οροπέδιο Λασιθίου μέχρι 11/9/2023.
Ο Γιώργος Παναγιωτάκης
με μια αίσθηση αθωότητας, με ποιητική αρετή, και ανοιχτά τα τερτίπια του λογισμού, ζωγραφίζει το Λασίθι, που από φυσικό θέαμα γίνεται τέχνη με τον χρωστήρα του, σε μια προσπάθεια διηγηματικής απόδοσης του γενέθλιου τόπου. Τα έργα του, με έντονα ονειρικό χαρακτήρα, όχι μόνο έχουν μια οικειότητα συγγενική της ψυχής, αλλά και αποτελούν, ειλικρινή χειραψία νοσταλγίας με τη φύση και την καρδιά του τόπου. Ζωγραφικές πράξεις ελεύθερες, απαλλαγμένες από τους κανόνες της έντεχνης σκέψης γεμάτες συναίσθημα. Ο ίδιος ο ζωγράφος κρατά μέσα του το κάλεσμα της Δίκτης, το παράπονο του κάμπου, το αχ μιας άλλης εποχής, το ξάφνιασμα της βροχής, τη μυρωδιά της βρεγμένης γης. Ανάμεσα στα χρώματα, κρυμμένα δάκρυα, τραγούδια, βλέμματα, όνειρα και οι μηλιές του κάμπου ανθισμένες. Ένας κόσμος ολόκληρος ζωντανεύει, το παρελθόν βρίσκει τρόπο να μιλήσει στο παρόν, το χτες του Λασιθιού βιωμένο σε όλους τους τόνους του πράσινου.
Η έκφραση της συλλογικής ζωής αποτελεί ένα πολύχρωμο τεκμήριο μνήμης, πολύτιμη κληρονομιά για τις επόμενες γενιές αποτυπώνεται με ευγένεια. Εκδηλώσεις του κοινοτικού βίου, άνθρωποι, αυλές, σπίτια, λουλούδια, δέντρα, ανεμόμυλοι, στάχυα, δρόμοι, χωράφια, ζώα, το χιόνι, το φως, ένα διαφορετικό ξέσπασμα ζωής, χαράς, ομορφιάς, αληθινό, με τη γνησιότητα της ανάμνησης που δεν ξεθωριάζει, με την ευαισθησία που τα αποδίδει όπως τα αισθάνεται ένας αγνός άνθρωπος. Σε κάθε καμβά, αναγνωρίζεται η αισιόδοξη ματιά του απλού, του σεμνού, του καταδεχτικού Λασιθιώτη.
Ο Γιώργος Παναγιωτάκης συνδέεται στενά με τον πολιτισμό και τα στοιχεία του κλειστού τόπου. Μέσα από μια σχέση αμφίδρομη, αντλεί το περιεχόμενο και εκφράζεται. Συντηρώντας με το έργο του και τη δική μας νοσταλγία τείνει να γίνει ο θεματοφύλακας της μακράς παράδοσης του Οροπεδίου Λασιθίου. Προσωπικά δεν νοσταλγώ μόνο κάτι που ανήκει στο παρελθόν, όχι, έχω δικαίωμα να νοσταλγώ και κάτι από το μέλλον, του τόπου, του ονείρου, των δικών μου ανθρώπων. Ένας πίνακας, πολύτιμο δώρο, προσδίδει έντονη συγκινησιακή απόχρωση, θαρρείς στοχεύει στην ευαισθητοποίηση του δέκτη, ώστε αφού αντιληφθεί την αξία μιας τέτοιας εμπειρίας, ψιθυρίζοντας «Λασίθι, τόπος Μέγας», καθώς προβάλλεται το αίσθημα της ευγνωμοσύνης, να εκφράσει από καρδιάς ένα ευχαριστώ.
Ο Κώστας Σπανάκης
«Ένα όνειρο ζωής γίνεται πραγματικότητα. Η έκθεση ζωγραφικής των παιδικών μου παραστάσεων αλλά και του σήμερα, από το οροπέδιο Λασιθίου, αιώνια επιστροφή στον ευλογημένο τόπο», δηλώνει ο ίδιος.
Ο Κώστας Σπανάκης, υπενθυμίζει με το έργο του, πως ο ικανός, ο ευαίσθητος μπορεί να συναντηθεί με το φως και την τέχνη. Καθημερινές στιγμές και εικόνες δημιουργούν μια γέφυρα επικοινωνίας με τον πολιτισμό. Η ματιά του για τον κόσμο είναι εξαιρετικά σίγουρη και αισιόδοξη. Καταφέρνει να ισορροπεί ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, συνδυάζοντας καθαρά, φωτεινά χρώματα και θέματα, με επίκεντρο τον άνθρωπο και την ύπαρξή του στο περιβάλλον και τον χρόνο όπου κινείται. Όσο η ζωγραφική αποτελεί μια διέξοδο, για εκείνον, άλλο τόσο, για εμάς που επισκεφτήκαμε την έκθεση από κοντά, τα έργα του, μας άνοιξαν ένα καινούργιο παράθυρο στο φως. Νιώσαμε την αναγκαιότητα που η ίδια η τέχνη υπαγορεύει, ώστε να ταξιδέψει ο νους από τη Μινωική Κρήτη, στο Οροπέδιο Λασιθίου του χτες και του σήμερα. Μια προσέγγιση διαφορετική, σε μια τόσο προσωπική έκφραση του καλλιτέχνη, είναι το κίνητρο, το ερέθισμα, που μας επιτρέπει να διατηρούμε την επαφή μέσα από τα έργα του, τόσο με τον γενέθλιο τόπο, όσο και με το ελάχιστο, το προσωρινό της ύπαρξής μας.
Η ζωγραφική του Κώστα Σπανάκη, μπορεί να προέρχεται από ένα γεγονός θνητό, καταφέρνει όμως και μετουσιώνεται σε έργο αυθύπαρκτο και ολοκληρωμένο, ώστε να αντέξει στον χρόνο αξιώνοντας παρουσία και σε μελλοντικούς καιρούς. Η Μινωίτισσα, η όμορφη γυναίκα της Κρήτης, μπορεί να αλλάζει και να διαφοροποιείται σε κάθε έργο, όμως το ύφος, ο χαρακτήρας, η φυσιογνωμία, τα χρώματα, τα ενδύματα παραμένουν ίδια, έτσι που να παρουσιάζεται συνεχώς σύγχρονη, να είναι παρούσα, ζώσα, και απαντώντας ακούραστα στις αξιώσεις κάθε εποχής να γίνεται όχημα πολύτιμο της μνήμης όλων μας. Αυτή την αξία της μνήμης και την τεράστια σημασία της, όχι μονάχα για να είναι ζωντανή μέσα του, αλλά και να διατηρηθεί, υπηρετεί με αίσθημα ευθύνης και ευγένεια ο Κώστας Σπανάκης.
Μεγάλο το προνόμιο της τέχνης, να μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο να νιώσει καλύτερα. Εμείς αυτό ακριβώς αισθανθήκαμε. Η ίδια, έμεινα αρκετή ώρα κοντά στα έργα. Δεν ήξερα αν έτσι, πρώτα χάνεται κανείς στο όνειρο και στη νοσταλγία, στον μύθο και στον τόπο, και έπειτα, προσπαθώντας να κρατηθεί από τις μικρές λεπτομέρειες, κοιτάζοντας μέσα του, πριν καταποντιστεί στο χάσμα του καιρού, ανακαλύπτει τα κρυμμένα φτερά. Κράτησα έντονη την εντύπωση πως αφουγκραζόμουν μιαν άλλη γλώσσα, που δε μιλιέται πια, καταλάβαινα όμως, μεταλάβαινα την ομορφιά, την αγάπη, τη συγκίνηση. Η τέχνη του Κώστα Σπανάκη, διέπεται από μια σίγουρη πνοή που κάνει τα άψυχα χρώματα να υπερβαίνουν τους κανόνες με ένταση, να γλιστρούν στον χρόνο, να κορυφώνονται στη φαντασία, να αποκτούν μαγεία και ας είναι τόσο ξεκάθαρος και διάχυτος ο ρεαλισμός. Ακόμη και οι παιδικές του αναμνήσεις, αυτές που έχουν μεταφερθεί στον καμβά, μέσα από τη βιωματική πρόσληψη, έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά στην ένταση και την ποιότητα του χρώματος, ώστε να εκφράζονται τοπία και άνθρωποι του Οροπεδίου Λασιθίου σε μια παράδοση ολοζώντανη.
Κλείνοντας, επιστρέφουμε στην αξία της έκθεσης, η οποία αποτελεί μια ξεχωριστή εικαστική και πνευματική προσφορά, που καθρεφτίζει παρελθόν και παρόν με τρόπο μοναδικό. Το ταλέντο και των δύο, ξεκινάει από τα βάθη της ψυχής γι’ αυτό και απόλυτα θεραπευτική η ζωγραφική τους. Τα έργα, περικλείουν αφομοιωμένα πολλά στοιχεία τόσο από την ιστορία και την μυθολογία του τόπου, όσο και από τη σύγχρονη εποχή, αφήνοντας στον επισκέπτη μια χαρούμενη αίσθηση. Ξεχωρίζουν, γιατί τόσο ο Γιώργος Παναγιωτάκης, όσο και ο Κώστας Σπανάκης ζωγραφίζουν ακολουθώντας το ένστικτο, γιατί η φαντασία τους και η διαφορετική οπτική για την πραγματικότητα βρίσκει χώρο να εκφραστεί και να δημιουργήσει άφοβα και απρόσκοπτα, προς όφελος όλων μας, γιατί εν τέλει, η ζωγραφική είναι κόντρα στον μηδενισμό της ματαιότητας, μια ιερή ανθρώπινη λειτουργία που οφείλουμε να σεβαστούμε και να αγαπήσουμε. Στο Οροπέδιο Λασιθίου, και στις μέρες μας, ναι, δεν υπάρχει αμφιβολία, είναι το μέρος όπου ο πολιτισμός υπηρετείται και φαίνεται.
Βιογραφικό του Γιώργου Παναγιωτάκη
Ο Γιώργος Παναγιωτάκης γεννήθηκε στο χωριό Λαγού του Οροπεδίου Λασιθίου. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ξένες Γλώσσες στο Βρετανικό Συμβούλιο, Οικονομικές Επιστήμες στο ΚΕΠΕ. Διετέλεσε σύμβουλος του Υπουργείου Εργασίας, Διευθυντής της Επιθεώρησης Εργασίας Ελευσίνας, Δ/ντης της Δ/νσης Εργασίας Πειραιά κ.α Μετά τη συνταξιοδότηση του αφιέρωσε την ακατάπαυστη ενέργεια του σε πολιτιστικές και άλλες δραστηριότητες καθώς και σε εθελοντική, ανιδιοτελή ενασχόληση με τον τόπο του. Πίνακες του κ. Παναγιωτάκη βρίσκονται σήμερα είτε σε συλλογές ιδιωτών είτε σε δημόσιους χώρους των φορέων του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου: Δημαρχείο Οροπεδίου Λασιθίου, Κέντρο Υγείας Οροπεδίου Λασιθίου, Σύλλογος Λασιθιωτών «Ο Δικταίος», Ιερά Μονή Βιδιανής, Ι.Μ. Κρυσταλλένιας, Π.Σ. Σύλλογος Ψυχρού κ.α. Οι μεγάλων διαστάσεων πίνακες του, βρίσκονται στην μόνιμη έκθεση ζωγραφικής στο Πολιτιστικό Κέντρο του χωριού του, στο Λαγού.
Βιογραφικό του Κώστα Σπανάκη
Ο Κώστας Σπανάκης γεννήθηκε στα Χανιά το 1960 όπου μεγάλωσε και κατοικεί. Είναι αυτοδίδακτος ζωγράφος καθώς ασχολείται με τη ζωγραφική από τα παιδικά του χρόνια. Επιρροές του ήταν πάντα ο κινηματογράφος, τα κόμικς, η μουσική και τα βιβλία. Ξεκίνησε να δημοσιεύει τη δουλειά του το 1980 φτιάχνοντας κόμικς για μικρά περιοδικά και από το 1985 μέχρι το 2000 συνέχισε με τη δημιουργική διαφήμιση ως γραφίστας (λογότυπα επιχειρήσεων, αφίσες, διαφημιστικές καταχωρήσεις σε εφημερίδες και περιοδικά). Την ίδια εποχή ασχολήθηκε και με τη φωτογραφία με την οποία εξακολουθεί να ασχολείται κι έκανε δύο ατομικές εκθέσεις το 1999 και το 2000. Από το 2001 και μετά ασχολείται με τη ζωγραφική. Στη δουλειά του φαίνεται η επιρροή των παλιών κόμικς, του κινηματογράφου (film noir, road movies), της μουσικής jazz αλλά και του φανταχτερού χώρου της διαφήμισης. Οι σταθερές γραμμές, οι επίπεδες επιφάνειες και τα συμπαγή χρώματα (όσο αφορά την τεχνοτροπία) και η ανάλαφρη διάθεση, ο ερωτισμός και ο καταναλωτισμός (όσο αφορά τη θεματολογία) τον εντάσσουν στο χώρο της pop art. Η θεματολογία του εστιάζει συνήθως στη γυναίκα, στο αστικό τοπίο και στο ελληνικό καλοκαίρι με το Vintage να κυριαρχεί στα περισσότερα από τα έργα του. Θεματικές του ενότητες το «Hippy Van», η «Μπλε Πολυκατοικία» των Εξαρχείων, «Τα πρόσωπα της πόλης. (με αναγνωρίσιμες αθηναϊκές προσωπικότητες), η «Μελίνα Μερκούρη», οι «Κούκλες» και οι «Γαλάζιες κυρίες» της Κνωσού. Έργο του αποκτήθηκε από τη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων το 2020.
Αύριο, εν ονόματι της αγάπης
Ζωή Δικταίου
Κέρκυρα 18 Αυγούστου 2023
Ζωή Δικταίου
Η Χαρούλα Βερίγου – Μπάντιου, (λογοτεχνικό ψευδώνυμο Ζωή Δικταίου) γεννήθηκε στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης το 1962. Μεγάλωσε στο Τζερμιάδων του Οροπεδίου Λασιθίου. Είναι πτυχιούχος της Σχολής Τουριστικών Επαγγελμάτων Κέρκυρας. Εργάστηκε στον Ξενοδοχειακό Τομέα, καθώς και στις Σχολές Τουριστικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης ως Διοικητικός Υπάλληλος. Την γοητεύουν τα γιασεμιά, τα φεγγάρια, τα βλέμματα, τα δακρυσμένα μάτια, τα κιτρινισμένα χαρτάκια της θύμησης, οι ξεχασμένοι δρόμοι, τα βουνά, τα ξέφτια από τις δαντέλες του παλιού καιρού. Πιστεύει στην αγάπη. Συνεργάζεται με τα Διαδικτυακά Περιοδικά, Ποιείν, Fractal, Ατέχνως κ.α. Στίχοι της έχουν μελοποιηθεί από τους: Νίκο Ανδρουλάκη, Γιώργη Κοντογιάννη, Ανδρέα Ζιάκα, Γιάννη Νικολάου, Αλέξανδρο Χατζηνικολιδάκη και Θοδωρή Καστρινό.
Η μέχρι τώρα εργογραφία της περιλαμβάνει τα βιβλία:
– Αύριο, μια ελιά η μέσα πατρίδα, Εκδόσεις: Φίλντισι, Φεβρουάριος 2023, Αθήνα
– Λασίθι, Τόπος Μέγας – Η κούπα των θεών, Αφήγημα, Εκδόσεις: Φίλντισι, Μάιος 2021, Αθήνα
– Αύριο, αφή αλμύρας οι λέξεις, Ποιητική συλλογή, Εκδόσεις: Φίλντισι, Νοέμβριος 2020, Αθήνα
– Αθιβολή γαρύφαλλο και θύμηση κανέλλα, Διηγήματα, Εκδόσεις: Φίλντισι, Νοέμβριος 2019, Αθήνα
– Αύριο στάχυα οι λέξεις, Ποιητική συλλογή, Εκδόσεις: Φίλντισι, Σεπτέμβριος 2018, Αθήνα
– Οι άλλες ν’ απλώνουν ρούχα κι εσύ τριαντάφυλλα, Διηγήματα, Εκδόσεις: Φίλντισι, Φεβρουάριος 2018, Αθήνα
– Μια κούρσα για τη Χαριγένεια, Μυθιστόρημα, Εκδόσεις: Φίλντισι, Μάιος 2017, Αθήνα
– Αύριο, νυχτώνει φθινόπωρο, Μυθιστόρημα, Εκδόσεις: Φίλντισι, Ιούνιος 2015, Αθήνα
– Ιστορίες για φεγγάρια, Παιδική Λογοτεχνία, Εκδόσεις: Έψιλον, 1996, Αθήνα
Συμμετοχές σε συλλογικά έργα
– Γράμματα της ποίησης, Ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις: Ατέχνως, 2020, Αθήνα
– Μονόλογοι, Ποιητική ανθολογία, Εκδόσεις: το βιβλίο, 2017, Αθήνα
– Λογοτεχνικά Μονοπάτια, Εκδόσεις: Όστρια, 2022, Αθήνα
– Λογοτεχνικό Ολόγραμμα 1, Έκδοση της Εταιρείας Κοινωνικού Έργου και Πολιτισμού, Τυπογραφείο Γιώργου Κωστόπουλου, Δεκέμβριος 2022, Αθήνα
