Αναστάσιμο | του Τάκη Κ. Παπατζώνη
Ἠρθε ἡ ὥρα γιὰ ἀνάπαψη κ’ ἔμεινε ἄπραγη.
Μᾶς λένε πὼς ξακολουθεῖ ἀλύπητα ἡ πορεία.
Ὅ,τι μᾶς ὑπολείφθηκε, μᾶς λέν, θἆναι πορεία.
Μπρός κίνδυνος, πίσω µας κίνδυνος. Τὸ γὰ σταθοῦμε
σηµαίνει θάνατος. Τὸ νὰ βαδίζοµε σηµαίνει πάλι «θάνατος»
µόνο ἡ κούραση τὸν καλύφτει. Κ’ ἕνα φάντασμα
ποὺ σέρνεται αὐτόματα στὰ βράχια, δὲ φοβᾶται πιά.
Ξεραίνονται ἕνα, ἕνα τὰ κλωνάρια τῶν περασμένων
καί, γιὰ τὰ παρόντα, καμμιὰν αἴσθηση δὲν ἔχει δέση.
Τὸ βάρος τῆς ψυχῆς ἕνα γίνηκε μὲ τοῦ κορμιοῦ,
γιατὶ ἐδῶ ξεδιαλύνεται πὼς ὥρα δὲν εἶναι γιὰ διακρίσεις,
– κι ὅσο γιὰ τὰ μέλλοντα, σβύνονται ἁπότομα στὸ σκοτάδι.
Μεγάλη δύναμη καταστροφῆς αὐτὴ ἡ ἀπόγνωση,
ἡ δίχως ἔλεος φύση τῆς μοίρας σὰν πέφτει ὤμά.
Κ’ ἐντούτοις ἕνας ζωντανὸς θά μᾶς ἔβλεπε νά αἰωρούμαστε
σὲ θάµπη τοῦ φωτὸς καὶ σ’ ἕνα ὡραῖο τοπίο:
σάν ὅπως ἕνα μεσημέρι χειμωνιάτικο
στὴν καταχιονισµένη πλαγιὰ ἑνὸς βουνοῦ,
πρᾶμα τῆς φαντασίας, ἕνα ζευγάρι ἀγκαλιασμένο
(ἤτανε ἐρωτευμένοι; ἥτανε χορευτές; ἧταν τὰ δυό;)
καὶ καθὼς τὸ παράστεκε ἕνα ὑπερφυσικὸ αἱλουροειδὲς
ποὺ ζωγραφίζονταν ζωηρὰ στὸ ἀνάλαφρο σύννεφο,
ἐμεῖς τὸ συγχέαµε μὲ τὴν ἰδέα τοῦ ὀνείρου
καί, μολονότι ξύπνιοι, τόσο ζαλισθήκαμε,
(ἦταν ἡ ἀσπράδα τοῦ στρωµένου πάγου:
ἦταν ὁ ἥλιος ποὺ δὲν ἀντέχαμε; ἧταν ἡ ὥρα;)
ποὺ µέσα µας γυρεύαµε νὰ τοῦ ἀποδώσομε
δύναμη μαντικὴ καὶ ταραχθήκαµε καὶ ψάχναµε
νὰ βροῦμε πῶς θὰ μᾶς μιλήσει
σὰν ἀγάπη, σὰ χαρά, σὰ θηρίο…
Κ᾿ ἐκεῖνο ἔφτασε μιὰ πνοὴ ποὺ φύσηξε
νὰ τὸ παραμορφώσει, νὰ τὸ σκορπίσει, ὣς ποὺ διαλύθηκε
κ’ ἔγιγε ἰδέα τῆς στράτας µας ἀρκετὰ πικρή.
Τάκης Κ. Παπατζώνης
(Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα», Γ’ περίοδος, τεύχος Μάρτης-Απρίλης 1949]
Ο Τάκης Παπατσώνης Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1895. Σχολείο πήγε στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα και μεταφράσεις ξένων ποιητών σε νεαρή ηλικία στην εφημερίδα «Ακρόπολις» αλλά και σε άλλες εφημερίδες και περιοδικά. Μετά το σχολείο γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών, παρακολουθώντας πολιτικές επιστήμες και Νομική μέχρι το 1920. Το 1927 πήγε στο πανεπιστήμιο στη Γενεύη για να συνεχίσει τις σπουδές του στις οικονομικές επιστήμες. Υπηρέτησε στο Υπουργείο Οικονομικών από το 1914 για σαράντα χρόνια. Το 1928 αποσύρθηκε στο Άγιο Όρος, όπου έζησε τον μοναχικό βίο για πολλούς μήνες. Νυμφεύτηκε το 1932 την Ευανθία Εμπεδοκλή και έκανε ένα παιδί. Περιηγήθηκε ταξιδεύοντας είτε λόγω της δουλειάς του είτε από προσωπικό πάθος σε Βελιγράδι, την Κωνσταντινούπολη, Ιταλία, Πράγα, Ελβετία, Γαλλία, Βερολίνο, Δρέσδη, Αγγλία, Ισπανία, Βουκουρέστι, Βέρνη, Καρπάθια Όρη, Νέα Υόρκη, Κούβα, Σικάγο, και Σαν Ντιέγκο. Επιδόθηκε με επιτυχία στην Ποίηση και δημοσίευσε Ποιήματα και Μεταφράσεις ξένων ποιητών σε εφημερίδες και σε περιοδικά. Ασχολήθηκε επίσης με τη λογοτεχνική μετάφραση και συνεργάστηκε με τα περιοδικά Ελλάς, Οι Νέοι, Λόγος, Λύρα, Μούσα, Πειθαρχία, Πρωτοπορία, Ρυθμός, Νέα Γράμματα, Νέα Εστία, Ελεύθερα Γράμματα, Χρονικά Αισθητικής κ.α. Το 1967 έγινε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Απεβίωσε το 1976.
