Ρωτόκριτος | του Μιχάλη Στρατάκη
.
Θαρρώ, δεν υπάρχει Κρητικός που να μην αιστάνεται τση τρίχες τση κεφαλής του να σηκώνονται ολόρθες, στο άκουσμα του Ρωτόκριτου.
Κι ας μας λογιάζουνε οι ξένοι άγρια ράτσα, πολεμοχαρείς, θεοκούζουλους και δρακοσπορά.
Όχι πως δεν είμαστε όλα τούτα, κι ακόμη άλλα τόσα είμαστε, μα στο πισωκάρδι μας ποτές δε σβύνει η φωθιά τσ’ αγάπης, του έρωντα, του σεβντά, του νταλγκά και του γιανγκιλικιού.
Θεριεύει ετούτη να η φωθιά και μουνταίρνει να κατακάψει τα σύμπαντα, σαν από τ’ αφτί του Κρητικού ντακέρνουνε και μπαίνουνε οι συλλαβές και οι λέξες.
«Τα ’μαθες Αρετούσα μου τα θλιβερά μαντάτα…»
Κι άμα τσι λέξες τις κρατεί παραμάσκαλα και τση μπόχνει κατά το ψυχοσακούλι του Κρητικού η λαλιά τση λύρας και του λαγούτου, ετότε σας να δείτε ψυχαναντράνισμα κι αναστεναγμούς, απού μπορούνε να σβύσουνε μονοκοπανιάς όλες τση φωθιές τση πίσας ή να λαμπαδιάσουνε τα σύμπαντα.
Στο γροίκισμα του Ρωτόκριτου, σύγκορμοι οι Κρητικοί αιστάνονται Ρωτόκριτοι και σύγκορμες οι Κρητικές αιστάνονται Αρετούσα.
Ετσά ’μαστε σασμένοι και δεν αλλάζουμε.
Για το Ρωτόκριτο εμιλούσαμε μια φορά μ’ ένα φίλο μου καθηγητή στη Σαλονίκη.
Κι απάνω στην κουβέντα του ’χα πωμένο πως για να δεις άμα ένας Κρητικός είναι γνήσιος Κρητικός κι όχι ανεμομάζωμα, δε χρειάζονται εξετάσεις DNA ΚΙ άλλες ’πιστημοσύνες.
«Βάλε του ν’ ακούσει μοναχά για ένα λεπτό τον Ρωτόκριτο και ντελόγο θα καταλάβεις ίντα ’ναι κι ίντα δεν είναι» του ’χα πει.
Και το πίστευα αυτό που έλεγα, όπως το πιστεύω κι εδά.
Να σασε πω κι ετούτονε ακόμη, απού το πιστεύω, όπως πιστεύω στον Ιησού Χριστό.
Πάρετε ένα νιογέννητο κοπελάκι από την Κρήτη κι αμέτε το να ζήσει στα βάθυτα της Αφρικής.
Σα μεγαλώσει με τση ξένους και με τ’ άγρια θεριά, πάρετε τονε σιμά σας και ντακάρετε να του τραγουδείτε τον Ρωτόκριτο.
Εκειά να δείτε για πότε θα ξυπνήσουνε μέσα του οι παππούδες κι οι γιαγιάδες του, εκειά να δείτε πώς θα πεταχτεί ολόρθη η Κρήτη ομπρός στα μάθια του, εκειά να δείτε πώς θα σηκωθεί το είναι του ίσαμε τα επουράνια.
Γιάντα τα γράφω ετούτανα;
Γιατί γροικώ τον Ρωτόκριτο από το Νίκο και τον Γιώργο Στρατάκη και θέλω να ξεπλαντάξω.
.
Τ’ άκουσες Αρετούσα μου τα θλιβερά μαντάτα
ο κύρης σου μ’ εξόρισε στης ξενιτιάς στη στράτα
Τέσσερις μέρες μοναχά μου ’δωκε ν’ ανιμένω
κ’ ύστερα να ξενιτευτώ, πολύ μακριά να πηαίνω
Kαι πώς να σ’ αποχωριστώ και πώς θα σου μακρύνω
Kαι πώς θα ζήσω δίχως σου, το χωρισμόν εκείνο
Κατέχω το κι ο κύρης σου γρήγορα σε παντρεύγει
ρηγόπουλο, αφεντόπουλο σαν είσ’ εσύ γυρεύγει
Kαι δεν μπορείς ν αντισταθείς σαν θέλουν οι γονείς σου
Nικούν τηνε τη γνώμη σου κι αλλάζει η γιόρεξη σου
Μια χάρη, αφέντρα, σου ζητώ κι εκείνη θέλω μόνο
Και μετά κείνη ολόχαρος τη ζήση μου τελειώνω:
Την ώρα που αρραβωνιαστείς να βαριαναστενάξεις
Kι όντε σαν νύφη στολιστείς σαν παντρεμένη αλλάξεις
N’ αναδακρυώσεις και να πεις, Ρωτόκριτε καημένε
τα σου ’ταζα ελησμόνησα, τα ’θελες μπλιο δεν έναι
Και κάθε μήνα μια φορά φορά μέσα στην κάμαρά σου
λόγιαζε ηντά παθα για σε να με πονεί η καρδιά σου
Και πιάσε και τη ζωγραφιά που ναι στ’ αρμάρι μέσα
και τα τραγούδια που λεγα οπού πολύ σ’ αρέσα.
Kι ας τάξω ο κακορίζικος, πως δε σ’ είδα ποτέ μου,
κι ένα κεράκι αφτούμενον εκράτουν, κι έσβησέ μου.
Κι’ ας τάξω πως επιάστηκα ’πο μιάς γυναίκας τρίχα
κι ήσπασε η τρίχα κι ήχασα στον κόσμο ό, τι κι αν είχα
Kάλλιά ’χω εσέ με θάνατον, παρ’ άλλη με ζωή μου,
για σένα εγεννήθηκε στον κόσμον το κορμί μου.
.
Μιχάλης Στρατάκης
γραφιάς
.
.
.
.
.
.
.
.
.
