Η αναφορά μου στον Νίκο Καζαντζάκη | της Άννας Τακάκη
.
ΔΩΣΕ ΣΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ σου το σκήπτρο το ιερό
και μίλα με τα πατρογονικά σου λόγια.
Οι λέξεις είναι πνεύματα, πολλά πνεύματα
που αιωρούνται γύρω σου
και εκλιπαρούν τη γέννησή τους.
Οι λέξεις είναι τα σαθρά κύτταρα των προγόνων σου
που λαχταρούν τη νέα ζωή.
Ο λόγος σου είναι οι δικές τους κραυγές
που χάνονται στο σκοτάδι
και νοιάζονται για έναν καινούριο ήλιο.
Γι αυτό μίλα να λάμψει ο κόσμος!
Ν’ ανοίξουν τα σφαλιστά στόματα.
Η φωνή σου είναι ανάγκη, μίλα!
Μίλα να θραφούν οι λέξεις,
όπως θρέφεται το νέο δενδρί.
Είναι στέρφα η γης, μίλα!
ΚΑΙ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ πάντα:
Ο εαυτός σου δεν είναι μέσα σου
είναι απέναντί σου.
Όταν τον έχεις απέναντι τον βλέπεις στα μάτια,
νιώθεις πως αισθάνεται, ξέρεις τι ζητά.
Ζήτα του να είναι ο φίλος σου,
να είναι ο δικός σου άνθρωπος.
Γνώρισέ τον! Αγάπησέ τον! Ερωτέψου τον!
Ζήτα του την αγάπη, ζήτα του την ομορφιά.
Δίνε του πίστη, δίνε του καρδιά.
Και ν’ αγρυπνάς για τα συναισθήματά σου.
Αξίζει ν’ αγρυπνάς, μου λέει η Καλομοίρα μου.
Αυτοί που αγρυπνούν με πίστη μένουν στην πεμπτουσία.
Αυτοί που εργάζονται με αγάπη, στην αιωνιότητα.
Γι αυτό εργάσου με της αγάπης το φρόνεμα.
Με αγάπη φτιάχνε και τα αιώνια έργα σου…!
ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ μην σταματάς να εργάζεσαι
Ονειρέψου!
Τα όνειρα είναι η μεγαλύτερη εργασία σου,
η πιο επίπονη γιατί σε ξαγρυπνούν.
Ζήσε το όνειρο σα να είναι αλήθεια.
Δες το μέσα απ’ τις ζωντανές εικόνες του νου σου.
Ονειρέψου το όραμά σου και φθάσε εκεί που δεν μπορείς.
Τα όνειρά σου είναι η ένδειξη της συνεχούς επαγρύπνησης.
Χορεύουν με τις βεντάλιες των βλεφαρίδων σου
τον πυρρίχιο χορό στης ζωής το αγλάισμα.
Όσο τα όνειρα χορεύουν τις νύχτες, μη φοβάσαι!
Ο κεφιλάντης νους, μερακλώνει τη σκέψη
κι η κάθε μέρα σε καλοδέχεται
στα σταυροδρόμια της συνεχούς αναζήτησης. …
ΨΑΞΕ ΤΗΝ ΑΥΤΑΠΑΤΗ της φωτοδότρας ζωής σου
μέσα από τα σκοτεινά μνήματα.
Ψάξε την αλήθεια σου ανάμεσα στον απατηλό εαυτό σου.
Ψάχνε την ακόμη μέσα στα χαμένα βλέμματα του όχλου,
στην απεγνωσμένη ματιά του αδικημένου.
Κάν’ την αόρατη αλυσίδα και δέσου
μαζί με τους ταπεινωμένους κι εξαθλιωμένους της Γης.
Μη διστάσεις να την κάνεις κραυγή απελπισίας
ή κραυγή σωτηρίας όταν σου το ζητά η καρδιά σου.
Μόνο τότε θα ’ρθεις κοντά με την αλήθεια
και θα πεις: «αξίζει να ζω σ’αυτό το χάος»;
Η αλήθεια δε σε αφήνει έρμαιο στου κόσμου το χάος,
δε σε αφήνει να πέσεις στις καταβόθρες.
Αυτή και μόνον αυτή σε ανεβάζει χωρίς υποστυλώματα.
Η αλήθεια είναι ο ήλιος που θα λάμψει
όσο κι αν τον μαυρίζουν τα σύννεφα,
όσο κι αν η άσπλαχνη νύχτα τον εχτρεύεται,
η αλήθεια θα λάμψει. Είναι φως !
Ν’ ΑΝΑΖΗΤΑΣ ΤΟ ΦΩΣ από ψηλά!
Το σύμπαντο έχει την έννοια σου
κι ο ήλιος -λαμπρόκαλος μετανάστης-
φωτίζει τους δαιδαλώδεις δρόμους σου,
τους μακρινούς για τα ατέλειωτα ταξίδια
της αναζήτησής σου.
Μην αρνηθείς, ποτέ,
ποτέ μην σκιαχτείς τα μεγάλα ταξίδια.
Είναι αυτά για τα οποία λαχτάραγες τη ζωή
διαβάζοντας τις ιστορίες του Γκιούλιβερ
στα παιδικά σου χρόνια.
Γι αυτό διάβαινε, ταξίδευε, αφουγκράζου.
ΨΑΞΕ ΤΟ ΣΚΟΠΟ…
Το ταξίδι έχει να σου δώσει την εκπλήρωση
των πολλών και διάσπαρτων πεθυμιών σου.
Σου ανοίγει τους στενούς ορίζοντες του νου
μέσα απ’ των ματιών σου την βαθύνοια.
Το ταξίδι είναι η περιπέτεια της ακούραστης γνώσης,
ο πόθος ενός άγνωστου προορισμού.
Και ποτέ, ποτέ μην έχεις προορισμό.
Ποτέ μη φτάσεις εκεί που έλεγες…
Θα είναι ένας τόπος που θα θέλεις πάλι να φύγεις.
Το ταξίδι να είναι πάντα ο προορισμός σου!
Μέσα από τις ελικοειδείς πορείες του
Ψάξε να βρεις τον σκοπό της ζωής σου.
ΨΑΞΕ ΤΗΝ ΟΜΟΡΦΙΑ του κόσμου
μέσα από την άσχημη μέρα σου.
Αναζήτα καινούριες οάσεις ευδαιμονίας
στις ερήμους των μίζερων πεθυμιών σου.
Ζήτα τη χαρά από τα καγκελωτά παράθυρα
των φυλακισμένων ματιών σου.
Η αναζήτηση είναι η πεθυμιά της απόλαυσης,
η αέναη έρευνα της ικανοποίησης,
ο συνεχής αγώνας για την ευτυχία.
Δες μέσα στις λίγες ευτυχισμένες στιγμές σου
πόση ολόκληρη ζωή ξόδεψες στην αναζήτησή τους.
Αγάπησε την υπομονή σου σαν αμεμψίμοιρο μέτρημα του νου.
Αγάπησε τα λάθη σου μέσα από τη μετάνοια
του αμαρτωλού εαυτού σου
κι ερωτέψου την ένοχη αθωότητά σου.
Χαίρου για το λάθος σα να είναι το σωστό.
Χαίρου! Ο αλάθητος είναι ο αγέννητος!
Ζήσε τη ζωή μέσα απ’ τη βαθύτερη γνώση της:
ΓΙ ΑΥΤΟΝ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΟ ΣΚΟΠΟ ΠΟΥ ΗΡΘΕΣ ΣΤΗ ΓΗ.
ΣΚΕΨΟΥ ΠΟΣΟΙ ΗΡΘΑΝ και έφυγαν δίχως ένα σκοπό!
Κι άλλοι τόσοι χωρίς να ξέρουν γιατί υπάρχουν.
Γι αυτό χαίρου!
Χαίρου τη ζωή αλλά μην ξεχνάς την ουσία της.
Κι αυτό το λεπτό της είναι δικό σου σπάργανο.
Μην το ξοδεύεις αθέμιτα,
μην το χάνεις ανελέητα.
Να το ζεις σα να ’ναι χρόνος μιας ολόκληρης ζωής
και να ζεις να ζεις για τη ζωή!…
είναι τόσο λίγη όσο τα λίγα της γράμματα.
Τόσο εύθραυστη όσο η πιο λεπτή κλωστή.
Κρατήσου από το πολύτιμο νήμα της
με την ευθύνη μη σου σπάσει.
Η ευθύνη είναι το γερό κράτημα
που σε κάνει να πατάς σταθερά κι ελεύτερα στη γη
φτάνει να ξέρεις να κρατάς το νήμα της ζωής στα χέρια σου,
φτάνει να ξέρεις να το κρατάς.
Η ΕΥΘΥΝΗ είναι η ατσάλινη δύναμη
που βαστά γερά τους παλμούς της καρδιάς σου.
Στηρίξου σ’αυτήν κι άσε απ’ έξω τις σειρήνες να ουρλιάζουν.
Ελευτέρωσε τους φόβους
που σε κρατούν κρεμασμένο σε τεντωμένο σκοινί
κι εμπρός!… κάμε το μεγάλο σάλτο,
ελευτερώσου!
Κονταροχτύπησε
με το αιχμηρό κοντάρι του πνευμάτου σου
τη δεσμώτρια ύλη
που σε κρατά φυλακισμένη σε χρυσό κλουβί
κι ύστερα ζητωκραύγασε την ελευτερία σου!
Μην περιμένεις τη λευτεριά σου χωρίς τον αγώνα.
Αγωνίσου ενάντια στον εγωιστή εαυτό σου
που ελλοχεύει το μίσος, το φθόνο και την παραφορά
σε οτιδήποτε καθαρά ανθρώπινο.
Πολέμα ενάντια στα πάθη και στις επιθυμίες
που στήνουνε αιχμηρά φράγματα
και σ’ εμποδίζουν να περάσεις απέναντι.
Ο φρικαλέος δήμιος
έχει θρονιαστεί μέσα σου,
εξοντώνει διαρκώς την καρδιά σου,
και καταρρακώνει την ψυχή σου μη θέλοντας τη λευτεριά σου.
Πάλεψέ τον, νίκησέ τον κι ελευθερώσου!
ΕΚΤΙΜΑ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ της ελεύτερης ζωής σου με όρια.
Μην την εξευτελίζεις σε αδηφάγες σπατάλες.
Μην την ξεχνάς, όπως ξεχνάς τη γέννα σου.
Δίνε της το χρόνο να σε κοιτάξει,
εκτίμα την κάθε μέρα να σε λογαριάσει,
και ζήσε το σήμερα σα να μην υπάρχει αύριο.
Σκύψε να πιάσεις μια χούφτα χώμα
να νιώσεις ότι ζεις.
Σου χαρίστηκε το προνόμιο της ζωής
ανάμεσα στα δισεκατομμύρια της Γης
κι εσύ της αντιπροσφέρεις ό,τι πολύτιμο έχεις,
θες το ταλέντο, θες την αμάχη, θες τον κόπο σου.
Κράτα τον ομφάλιο λώρο που σε δένει μαζί της
από τη γέννα ως το θάνατο
κι νιώσε τη ζωή σου σαν μάνα.
Πόσο χαίρεται να σε καμαρώνει στο μικρό διάβα της!
Καμάρωνέ την κι εσύ
σαν άστρο που λάμπει βαθιά στα σώψυχά σου
και γράψε μέσα σου με την αστερόσκονη:
ΛΑΜΠΡΗ ΜΟΥ ΖΩΗ Σ’ΑΓΑΠΩ!
ΓΡΑΨΕ ΤΗ, ζωγράφισέ τη,
σμίλεψε τη ζωή σου να μείνει αιώνια.
Κάνε το μυαλό σου έργο τέχνης, τα χέρια σου αργαστήρια.
Φτιάχνε κόσμους, φτιάχνε Θεούς, φτιάχνε ανθρώπους,
Αν δεν σ’αρέσει το μούτρο σου, διόρθωσέ το.
Έχεις το τάλαντο να το φτιάξεις όπως εσύ επιθυμείς.
Θέλεις γελοίο, θέλεις σοβαρό, θέλεις τέλειο…
Εσύ είσαι ο Άρχων του εαυτού σου,
εσύ ο Δημιουργός της γης, εσύ και ο Θεός!
Θεός χωρίς τελειότητα,
μα έργα τέλεια δημιουργείς.
Γι ’αυτό δημιούργησε όσα θέλει η ψυχή σου.
Και να θυμάσαι: Εσύ διαφεντεύεις
τους τρεις μεγάλους στρατηγούς σου:
Το νου, την ψυχή και το σώμα σου.
ΣΤΡΑΤΗΛΑΤΙΣΣΑ, συ, της ψυχής και του νου οδηγήτρα,
σε κανένα μη σκύβεις τα μάτια.
Μη λυγίζεις σαν χαμόχορτο στον αγέρα.
Στάσου σα δέντρο με ρίζες βαθιές.
Τα δέντρα στέκονται όρθια κι αλύγιστα
ακόμα κι αν τα κλαριά τους ανεμοδέρνονται.
Φύτευε τις ιδέες σου όπου δεις μια έρημο.
Μη φοβάσαι. Μπήγε το σπόρο σου βαθιά στη γης,
εκεί που φυτρώνουν βούρλα και βάτα
κι άσε τον βλαστό σου να ξεχωρίσει μέσα απ’ τα ξερόχορτα.
Πότιζε το δεντρί της ζωής σου με τη δημιουργία
ν’αντιστρέψεις ακόμη και το σκοτεινό θάνατο.
Άφησε κάτι από σένα, κάτι από τον εαυτό σου.
Άφησε μνήμες, μνήμες αιώνιες να σε θυμούνται!
Έτσι θα είσαι πάντα ζωντανή!
Έτσι θα είσαι αθάνατη!..».
ΔΑΣΚΑΛΕ,
άκουσα τη Μάγια Μοίρα μου, όχι σαν πεπρωμένο,
μα σαν άνθρωπο ερωτευμένο,
διψασμένο για ζωή.
Η ζωή, μου είπε, είναι ο έρωντας νους
που δεν εφησυχάζει στις φιλήδονες κατακτήσεις της.
Είναι ο πόθος των υψηλών επιθυμιών
που κατακτούνται με θυσίες.
Η συνεχής ανησυχία για την τελειότητα,
έστω κι αν η ματαιότητα στέκεται πίβουλη απέναντί σου.
Μην κοιτάς τη ζωή μέσα απ’ το χωμάτινο σώμα σου.
Κοίταζέ τη με το ανήσυχο πνεύμα σου.
Δίνε της πάθος απ’ της ψυχής το τρίσβαθο πέλαγος
να θρέφεται η νιότη σου.
Η νιότη είναι μέσα στο νου σου,
η ζωή στέκεται νέα και ωραία μέσα στην καρδιά σου.
Στάσου δίπλα της, την πανδαισία της θάμασε!
Φαντάσου την κοπελούδα με τα χέρια ψηλά!
Πλάσε τη με τη φαντασία σου Aγία Πανωραία
και βάλε την κάδρο πάνω απ’το κρεβάτι σου.
Κέντα την σε καμβά, όπως κεντούσες μικρή τα όνειρά σου.
Πλούμισέ την με την ικμάδα της γνώσης σου.
Με χρώματα φανταχτερά ύφανε το αραχνοΰφαντο ένδυμά της
και φόρα το καματερή και σκόλη.
Μη μπα και ξεχαστείς να βάλεις άλλο ρούχο,
το βαθύμετρο της φαντασίας σου θα χάσεις.
Την κάλλιστη ώρα της ζωής σου θ’ αρνηθείς
κι η ομορφιά της σαν αέρας θα φύγει, θα περάσει….
.
[Απόσπασμα από το ποιητικό έργο «Η αναφορά μου στον Ν. Καζαντζάκη», έκδοση «Ιωλκός» 2016]
Άννα Τακάκη
.
.
