Πού να βρω τόπο να σταθώ… | της Άννας Τακάκη
Γιάδες καιρούς τσι βρήκαμε, γιάδες καινούριους τρόπους,
να γράφομε τα θέλω μας σε γυάλινο τεφτέρι,
να λέμε τον χαιρετισμό σε γυαλικά που σπούνε,
βουβά, δίχως τα χείλη μας ποτέ ν’ ανοιγοκλειούνε.
Γυάλινος κι ο χαιρετισμός, μπόχικος, και φτηνιάρης
δίχως ψυχή, δίχως πνοή, κόσμε, κάνε στην μπάντα.
Να ποσταθώ σε μια γωνιά, στο έρμο γωνιδάκι
ν’ αναθιβάνω τα παλιά, τα λεύτερά μας χρόνια,
πού ’χαμε το χαιρετισμό πρώτο γλυκό τραγούδι
κι ήταν το στόμα χαρωπό, σαν άνοιξης λουλούδι.
Οι πόρτες ήταν ανοιχτές, πόρτες και καστροπύργια
γειτονευτάδες στις αυλές, βεγγέρες στα σοκάκια
χαρά Θεού τα ξέγνοιαστα κι ονειρεμένα βράδια.
Κι εγροίκας τσι γλυκιές λαλιές, τα νάκλια, τα τραγούδια
κι ήλεγες, Θε μου, μια ζωή! σαν κι αυτή να ’χα κι άλλες,
που κλειδαριά δεν ήβανα σε πόρτα νύχτα, μέρα.
Δεν είχα μούδε διασαξή να μου κουνεί τη χέρα,
μουδέ το φόβο κυνηγό, να μου πισωξαμώνει.
Ένα τραγούδι θα σας πω να το γροικήσουμ’ όλοι,
να τραγουδήσομε μαζί κι όλοι ν’ αγκαλιαστούμε.
Κι ύστερα να ταιριάξομε ρίμες και μαντινάδες,
ο γεις τ’ αλλού να ’στάνεται τσι χτύπους τση καρδιάς του,
ν’ αρχίσει η ξεφάντωση στσ’ αγάπης το περβόλι.
Γυρεύγω αθρώπους να σταθούν σε τούτο το γιορτάσι,
μ’ αθρώποι δε μου πάντηξαν, μουδέ τραγουδιστάδες.
Πού να βρω κόσμο να μπλεχτώ, να πλέξομε τα χέρια
ν’ ανοίξ’ ο κύκλος του χορού, ν’ ανοίγει να πλαταίνει,
να συγκερνούμε τσι χαρές; Γεια σου παντέρμη Κρήτη!
Μικροί μεγάλοι να ’μπουνε στης γης το πανεγύρι,
να μπουν κι οι ξενομπάσηδες, κι οι μερακλήδες όλοι.
Πού να βρω τόπο να σταθώ και πόρτα να περάσω;
Οι πόρτες όλες κλείσανε, πόρτες και παραθύρια,
κλείσανε και τα στόματα, δεν έχουν πλια να λένε
κι ανέ θ’ ανοίξουν μια φορά παράπονα θ’ ακούσω.
Ώρες φορές το σκέφτομαι κι ώρες που τ’ αφουκρούμαι
πως η σκλαβιά εγυάγειρε λαξο-μουσουδιασμένη
με χείλια που τους κρούφτηκε τση ξεγνοιασάς το γέλιο,
αμμάτια που θολώνουνε στο πέρασμα τση μέρας
κι αυτιά που κουφαθήκανε με βρόντους και μπαντούρες.
Λες ρόδα είναι που τσουρλά, τσέρκουλο που γυρίζει
ποιος, πούρι, να τα κυβερνά, ποιος να ’ναι που τα ρίζει;
Για ποιους καιρούς να δηγηθώ εισέ παιδιά κι εγγόνια;
Για τωρινούς; για τσι παλιούς; για ποια φευγάτα χρόνια;
Άννα Τακάκη
από την ανέκδοτη συλλογή «τραγούδια και ριζίτικα»
Γλωσσάρι:
Μπόχικος: ευτελής, χωρίς αξία
Αναθιβάνω: φέρνω στη μνήμη μου
Νάκλια: μικρές ευχάριστες διηγήσεις
Διασαξής: αυτός που δίνει εντολές, ο κουμανταδόρος
Πάντηξε: συνάντησε
Αφουκρούμαι: αφουγκράζομαι, ακούω μετά προσοχής
Εγυάγειρε: εγύρισε
Λαξομουσουδιασμένη: με άλλο πρόσωπο
Μπαντούρα: αυτοσχέδιος αυλός
Τσουρλά: γλιστρά
Τσέρκουλο: τσέρκι
Πούρι: λοιπόν
Ρίζει: ορίζει
Άννα Τακάκη
Η Άννα Τακάκη είναι ποιήτρια, συγγραφέας και αρθογράφος. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο ορεινό χωριό Ζήρος, Σητείας, απ’ όπου και η πρώτη πηγή των εμπνεύσεών της. Ζει μόνιμα στη Σητεία της Κρήτης. Ταξίδεψε επί χρόνια ως συνοδός του συζύγου της πλοιάρχου του Εμπορικού Ναυτικού. Τις εμπειρίες της από τη ζωή της ναυτοσύνης έχει καταγράψει σε ποιήματα και διηγήματα.
Ποίημά της έχει μελοποιηθεί από τον παγκοσμίου φήμης μουσουργό Νίκο Αστρινίδη. Ποιήματα και Μαντινάδες της περιλαμβάνονται στο CD «Ριζοχάρακο» με τους μουσικούς, Καλλιόπη Βασιλείου, Νεκτάριο Μαρίνο και Γιάννη Λεθιωτάκη.
Έχει πάρει μέρος σε Παγκόσμια Λογοτεχνικά Συνέδρια, έχει βραβευτεί για την ποίησή της από τον Παγκόσμιο Πολιτιστικό Φορέα «Αμφικτιονία Ελληνισμού», και έχει τιμηθεί από τοπικούς φορείς για την προσφορά της στην παράδοση. Επίσης ποιήματά της περιλαμβάνονται σε ποιητικές ανθολογίες και κρητικά λευκώματα.
Είναι μέλος του «Πανεπιστημίου των Ορέων». Η ηθογραφία της «Ο Κουμαρτζής» έχει διασκευαστεί σε θεατρική παράσταση και έχει παρουσιαστεί με επιτυχία, από τα παιδιά του 1ου ΕΠΑΛ Χανίων στην Τεχνική Σχολή Αυγόρου Αμμοχώστου στα πλαίσια των εκδηλώσεων για την αδελφοποίηση των δυο σχολείων.
Μέχρι σήμερα έχει εκδόσει τα λογοτεχνικά έργα:
Χρώμα Θαλασσινό, ποίηση, 2004
Αλλιώς φυσά τ’αέρι ποίηση, «Μουσικό Εργαστήρι Αεράκη» 2007
Υγιέ μου, το τραγούδι της μάνας, Αμφικτιονία Ελληνισμού» ποίηση, 2010
Ο Κουμαρτζής, κρητική ηθογραφία, «Βεργίνα», 2011
Τα σκαρφίσματα του Σηφαλιού, κρητική ηθογραφία, «Βεργίνα», 2013
Στσι γειτονιές του Ρώκριτου, ποίηση, «iδeα Sitia»,2013
Μαίανδρος ο Έρωτας, ποίηση, «Βεργίνα»,2015
Η αναφορά μου στο Ν. Καζαντζάκη, ποίηση, «Ιωλκός», 2016
Χρώμα θαλασσινό, επανέκδοση, «Ιωλκός», 2016
Η κρίση θέλει τερτίπι, θεατρικό, «Βεργίνα», 2017
κι έχει αρκετό έργο ανέκδοτο.
