Το θεραπευτικό ημερολόγιο και οι μέθοδοι του | του Χρήστου Δημούλα
Το ημερολόγιο είναι μιά μορφή προσωπικής λογοτεχνικής έκφρασης με μακρά ιστορία στον ανθρώπινο καθημερινό πολιτισμό. Είναι αυστηρά ιδιωτικό που γράφεται στο τέλος της ημέρας κι η αξία του αναγνωρίζεται στους τομείς των κοινωνικών-ανθρωπιστικών επιστημών.
Γράφεται για να διαβαστεί απ’ τον συγγραφέα του μες στον χρόνο κατά τον οποίο η ζωή του εκδιπλώνεται. Ημερολόγια έχουν εκδοθεί από καλλιτέχνες κι επιστήμονες μέχρι και απλούς απλούς ανθρώπους με το περισσότερο ποσοστό ν’ αφορά τις γυναίκες. Το ημερολόγιο εντάσσεται στα λεγόμενα ”προσωπικά ντοκουμέντα”. Αυτά δεν είναι άλλα από τους προσωπικούς απολογισμούς σε πρώτο πρόσωπο για όλη ή ενός τμήματος ζωής.
Αναφέρονται σε θέματα υπό τον γραπτό στοχασμό του συγγραφέα τους και διαφέρουν από βιογραφίες κι επιστολές. Στο θεραπευτικό πεδίο τώρα, το ημερολόγιο θεωρείται ως μια μορφή συμπληρωματικής μεθόδου. Αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο επίτευξης θεραπευτικών στόχων και μέσο καταγραφής πάρα πολλών προσωπικών στοιχείων ενός χαρακτήρα. Σκέψεις κι όνειρα μα κι επιδιώξεις κι ευαισθησίες… Άρα μιλάμε για όψεις του εαυτού που αλλιώς ίσως δεν συγκρατιόνταν ως θεραπευτικό υλικό. Η έκφραση γνήσιου εαυτού με τη μορφή του ημερολογίου, το καθιστά ως μια μορφή απελευθερωτικής γραφής και θεραπευτικής έκφρασης.
Το ημερολόγιο ως θεραπευτική μέθοδος.
Η συγγραφή ημερολογίου είναι διαδεδομένη στη θεραπεία μα και στην λογοτεχνία.
Η εφαρμογή της επεκτείνεται στη συμβουλευτική, στα επαγγέλματα υγείας και στην κοινωνική εργασία. Λαμβάνει την μορφή δομημένη ή αδόμητης δραστηριότητας. Ως δομημένη δίνει αυτοπειθαρχία, ασφάλεια αλλά κι εξασφάλιση της συνοχής στους στοχασμούς μας.
Το ημερολόγιο δεν είναι μια διαδικασία αναψυχής σ’ ελεύθερο χρόνο. Διερευνεί τον εαυτό κι επιδιώκει την αυτογνωσία. Είναι ένα ισχυρό μεθοδολογικό εργαλείο ισοδύναμο με τολμηρό εγχείρημα κι εκτείνεται σε πολλούς τομείς με καλό αγωγό μετάδοσης τον στοχασμό και την ανάπτυξη πνευματικότητας.
Η ιστορία του ημερολογίου
Το ημερολόγιο αρχικά αναπτύχθηκε ως πρακτική από μιά ελίτ μορφωμένων ατόμων αλλά με την κοινωνική εξέλιξη γνώρισε ιδιαίτερη ανάπτυξη στους λαούς και συνδέεται πιά με την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού. Αν κι η χρήση του μαρτυρείται στην ελληνική και την ρωμα’ι’κή αρχαιότητα, η σημαντικότερη αφορά την Κίνα και την Ιαπωνία στον 10ο αι.μΧ που έχουμε τα ”ημερολόγια εξερεύνησης” στις βασιλικές αυλές. Στο Μεσαίωνα κάτι τέτοιο αφορούσε τη διαφύλαξη και προώθηση επιστημονικής γνώσης και σιγά-σιγά συντελέστηκε και η χρήση για προσωπική ανάγκη, πρακτική που απ’ τον 18ο αι.μΧ παγιοποιήθηκε εντελώς.
Το ημερολόγιο βρίσκεται ανάμεσα στην ιστορία και στην λογοτεχνία. Για κάθε εμπειρία μας δίνει με αφηγηματικό λόγο τη κοινωνική, ιστορική και προσωπική εικόνα της πραγματικότητας.
Οι στόχοι του θεραπευτικού ημερολογίου
Αυτοί είναι αρκετοί. Ας τους δούμε συνοπτικά:
1. Η διερεύνηση του εαυτού, αναγνώριση κι έκφραση συναισθημάτων και σκέψεων.
2. Η εξέταση στόχων ζωής, αξιών και δράσης. Αυτογνωσία των θεραπευομένων.
3. Η Θεραπευτική αντιμετώπιση στρες και τραυματικών εμπειριών.
4. Ο προσδιορισμός ζητημάτων, συναισθημάτων και στάσεων που δεν εκδηλώνονται.
5. Η διευκόλυνση θετικής αλλαγής συμπεριφοράς στις διαπροσωπικές σχέσεις.
6. Η βοήθεια σ’ επίλυση προβλημάτων, συγκρούσεων και στη λήψη αποφάσεων.
7. Η συμβολή στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και προσαρμογή σε αλλαγές ζωής.
8. Η ενίσχυση ανάπτυξης και καλλιέργειας αναστοχασμού κι αξιοποίησης εμπειριών.
9. Η ενθάρρυνση των θεραπευομένων στο να δέχονται νέες εμπειρίες μάθησης άφοβα.
Χρήστος Δημούλας
Χρήστος Δημούλας
Ο Χρήστος Δημούλας γεννήθηκε το 1977. Σπούδασε Δημοσιογραφία, Πολιτικές Επιστήμες, Ιστορία, Κολάζ, Δραματοθεραπεία, Παιδοψυχολογία, Ειδική Αγωγή κι Εκπαίδευση Α.Μ.Ε.Α.. Διδάχτηκε Θεατρικό Παιχνίδι, Θεραπεία μέσω της Ποίησης κι όλων των ειδών γραπτού λόγου.
Εργάζεται ως Δραματοθεραπευτής κι υπεύθυνος, συνεδριών, μαθημάτων κι εργαστηρίων θεραπευτικής γραφής.
Ενδιαφέροντα του: Λογοτεχνία, Εικαστικά, Θέατρο, Φωτογραφία, Γυμναστική, Ακτιβισμός, Ταξίδια, Κολάζ.
Συνιδρυτής του Συλλόγου Εργατικής και Λαϊκής Επιμόρφωσης «Δημήτρης Γληνός».
Εμπνευστής-συνιδρυτής του εργαστηρίου φωτογραφίας «ΦωτοΠρολετάριοι».
Συνιδρυτής της κοινωνικής-λογοτεχνικής ομάδας «Απόδραση στον Λόγο και την Τέχνη».
Μέλος της «Συντροφιάς των Ονειροπόλων» του Θεάτρου Άλφα.
Έχει εκδώσει τρία λογοτεχνικά βιβλία. Συμμετείχε σε δύο ανθολογίες και δημιούργησε την Ανθολογία Σύγχρονης Ελληνικής Αντιπολεμικής Ποίησης. Έκανε ως τώρα πέντε ατομικές εκθέσεις και συμμετείχε σε πέντε ομαδικές με κολάζ του.
Διατηρεί την στήλη συνεντεύξεων: «Συνέντευξη με τον Χρήστο» στο ηλεκτρονικό περιοδικό «Κoukidaki».
