Τι έγινε μετά την προηγούμενη φορά που κηρύξαμε τον πόλεμο στην Ρωσία (όπως δεν τα λένε τα βιβλία της κεραμέως) | του Γιάννη Χατζηχρήστου
Οι Μεγάλες Δυνάμεις, οι G4 του 19ου αιώνα, Μ. Βρετανία, Γαλλία, Αυστροουγγαρία και Ρωσία, είχαν φροντίσει από το συνέδριο τους στην Βιέννη το 1815 πως δεν θα διαταραχθεί η μεταξύ τους ισορροπία στην Ευρώπη και τις περιοχές του πλανήτη που απομυζούσε το αποικιοκρατικό τους καθεστώς.
Μετά την Ελληνική Επανάσταση τους προστέθηκε όμως ένας νέος μπελάς. Η τύχη του «Μεγάλου Ασθενή της Ανατολής», της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, που άρχισε να δείχνει σημάδια κόπωσης από την εξάντληση των ορίων του φεουδαρχικού μοντέλου που εφάρμοζε επί 4 αιώνες. Κρίσιμο το τι θα γίνει τότε με την Οθωμανική και για τον έλεγχο των ενεργειακών πηγών του επόμενου καυσίμου της τότε βιομηχανικής επανάστασης, της 2ης, του πετρελαίου της Μουσούλης και της σημερινής Σαουδικής Αραβίας. Έτσι αποφάσισαν να στηρίξουν την Ελληνική Ανεξαρτησία όταν συνειδητοποίησαν ότι τους χρειάζονταν ένας τοπικός χωροφύλακας για να προσέχει τον Μεγάλο Ασθενή της Ανατολής.
Το 1846 όμως έσκασε επισιτιστική κρίση στην Ιρλανδία, τότε επαρχία της μόνης παγκόσμιας δύναμης, της Βρετανικής αυτοκρατορίας και ξεκίνησε και από εκεί το πρώτο μεγάλο μεταναστευτικό κύμα προς τις ΗΠΑ. Οπότε οι G5 της εποχής (είχε προστεθεί και η Πρωσία) άρχισαν να αντιλαμβάνονται ότι κάτι δεν έπραξαν σωστά.
Ο Τσάρος Νικόλαος βρήκε τότε την ευκαιρία για να επισπεύσει στην διάλυση της Οθωμανικής, με πρόσχημα τον θρησκευτικό έλεγχο της Ιερουσαλήμ. Η Γαλλική αντίδραση, που ήθελε να αποκτήσει πρώτη έλεγχο στο Σουέζ πριν προλάβουν οι Βρετανοί, εξελίχθηκε σε μείζονα ευρωπαϊκό πόλεμο κατά της Ρωσίας, όταν αυτή πήγε να επεκταθεί προς τα Βαλκάνια, ενώ ταυτόχρονα οι Άγγλοι ανησυχούσαν για την ρωσική επέκταση και στις θάλασσες της Άπω Ανατολής. Μέχρι που έχασε και εκεί τον ναυτικό πόλεμο με την Ιαπωνία, για να πάψει έτσι τελεσίδικα κάθε προοπτική της Ρωσίας να γίνει ναυτική δύναμη τέσσερις δεκαετίες μετά τον πόλεμο που… της κηρύξαμε και εμείς.
Για δύο χρόνια περίπου, από το 1853 μέχρι το 55, εξελίχθηκε ο λεγόμενος Κριμαϊκός Πόλεμος, που επικεντρώθηκε στην Κριμαία, που δεσπόζει και στους σιτοβολώνες της σημερινής Ουκρανίας και στα ενεργειακά περάσματα από τον Καύκασο.
Ρώσοι εναντίον Οθωμανών+Ευρωπαίων και μαζί τους και ένα εκστρατευτικό Ελληνικό σώμα 1000 στρατιωτών για την υποστήριξη του Ασθενή της Ανατολής, Οθωμανικής αυτοκρατορίας (που όμως δεν τα πήγαμε καθόλου καλά στο στρατιωτικό πεδίο).
Ο πόλεμος ολοκληρώθηκε μεν με ήττα της τσαρικής Ρωσίας αλλά πυροδότησε εξελίξεις σε όλο τον πλανήτη.
-Η στερλίνα έγινε παγκόσμιο νόμισμα,
-όλοι οι Ευρωπαίοι άρχισαν να έχουν αποικίες στην Αφρική και την Άπω Ανατολή, και
-πυροδοτήθηκαν νέες εθνικές συνειδήσεις σε όλη την Ευρωπαϊκή ήπειρο.
-Ακολούθησε η πρώτη μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση με επίκεντρο την Βιέννη την δεκαετία του 1880 και η δεύτερη επισιτιστική κρίση στην Ιρλανδία, πριν την έναρξη του 1ου Παγκόσμιου Πολέμου, που έγινε για το ξεκαθάρισμα των Ευρωπαϊκών ανταγωνισμών στο μοίρασμα των αποικιών, κυρίως της Αφρικής…
Η κατάληξη της ιστορίας γνωστή από εκεί και πέρα.
-Όλος ο χρυσός της Ευρώπης μετακόμισε μετά τους δυο παγκόσμιους πολέμους στις ΗΠΑ που ανέλαβαν την ανοικοδόμηση της και δύο φορές,
-η Οθωμανική αυτοκρατορία διαλύθηκε γρήγορα, με το τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου
-εμείς παίξαμε και χάσαμε με την Μικρασιατική εκστρατεία και
-η ιστορία κινήθηκε προς την εξυπηρέτηση των αναγκών της επόμενης βιομηχανικής επανάστασης με δυο πλέον νέους πόλους. Την νεωτερική ΕΣΣΔ και τις νεανικές και καινοτόμες τότε ΗΠΑ.
Και αυτή όμως η διαχείριση δεν απέφυγε τις επισιτιστικές κρίσεις. Στην Αφρική (Μπιάφρα, Σουδάν κλπ), στην Ασία (Καμπότζη, Μπαγκλαντές) ή και μέσα σε μεγάλες κοινωνικές ομάδες εντός χωρών, κυρίως του Νότου.
Οι ΗΠΑ ορίστηκαν de facto ως o κληρονόμος των αποτυχημένων Βρετανών στην διαχείριση του πλανήτη, έχοντας ήδη συγκεντρώσει σχεδόν όλα τον χρυσό της Ευρώπης για να της πληρωθούν οι ανάγκες της ανοικοδόμησης της. Αυτή η ιστορία μετά το 71 οδήγησε και στην παντοκρατορία του δολαρίου, που δεν βρήκε ιδιαίτερες αντιστάσεις από την ΕΣΣΔ, όταν αποφάσισε ο Νίξον μονομερώς να αποσυνδέσει το δολάριο τελείως από τον χρυσό και να το παράγει με δάνεια.
Η ΕΣΣΔ δεν άντεξε σε αυτόν τον ανταγωνισμό, διαλύθηκε σχετικά εύκολα και ξεκίνησε και στην Ρωσία η εφαρμογή του νεοφιλελευθερισμού, που έδειχνε να κυριαρχεί όπως και το δολάριο στον κόσμο.
Τα υπόλοιπα τα ξέρετε, όπως ίσως και μέσα από ποια αντίστοιχη αποτυχία της νεοφιλελέ παγκοσμιοποίησης υπό την μονοκρατορία του δολαρίου, φτάσαμε πάλι έως εδώ. Πάλι σε ένα πόλεμο περί την Κριμαία και μια νέα αλλαγή στα παγκόσμια νομισματικά με ίδια τα διακυβεύμα.
Η τροφή και οι ροές του φυσικού αερίου τώρα.
Η εξέλιξη προκαλεί τεκτονικές αλλαγές που επηρεάζουν το ενεργειακό, τα logistics, τις παραγωγές παντού, που τείνουν πάλι να ικανοποιήσουν εθνικές επάρκειες κλπ. Μέχρι να επέλθει κάποια νέα ισορροπία, οι επισιτιστικές κρίσεις δείχνουν πάλι ορατές και απειλητικές. Ακόμα και σε περιοχές τώρα εντός της Ευρώπης!
Αυτό που δεν είναι ίσως γνωστό είναι ένα υποτιμημένο επίτευγμα του νεώτερου Ελληνικού Κράτους. Σε αυτή την πολυτάραχη 200χρονη ιστορία, και με εξαίρεση το διάστημα που βρέθηκαμε υπό Γερμανική κατοχή, δεν αντιμετωπίσαμε ποτέ σοβαρή επισιτιστική κρίση, παρά το σαθρό υπόβαθρο που αναπτύχθηκε η εξαρτημένη του οικονομία και τις φτωχές της επιδόσεις!
Ο λόγος (κατά τον Δερτιλή, «Ιστορία του Ελληνικό κράτους 1828-1929», Παν. Εκδόσεις Κρήτης), η οικόσιτη γεωργία και κτηνοτροφία/πτηνοτροφία, που κυρίως κινήθηκε από τον γυναικείο πληθυσμό… Οι κοτούλες και το περιβολάκι της γιαγιάς δηλαδή.
Αυτή την ικανότητα όμως την χάσαμε από την δεκαετία του 50 και μετά. Μια μικρή ανάμνηση της έχει μείνει με την οικόσιτη ελαιουργία, όπως φαίνεται και από τα στοιχεία της ΚΑΠ. Επιδοτούνται 670.000 παραγωγοί, όταν οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες είναι λιγότεροι από 170.000 πλέον (και ελάχιστοι νέοι). Σχεδόν όλοι ελαιοπαραγωγοί κάλυψης οικόσιτων αναγκών.
Πώς θα την βγάλουμε τώρα πάλι καθαρή;
Αν περιμένεις λύσεις από την σημερινή κυβέρνηση, που έχει κηρύξει έναν κατά φαντασία πόλεμο πάλι με την Ρωσία, ενώ κάνει μέρος του πλυντηρίου και της βρώμικης δουλειάς bypass των αποτυχημένων κυρώσεων εναντίον του Πούτιν (σε ρόλο συμπληρωματικό της Τουρκίας, που κυριολεκτικά ζει από αυτό το σπορ), τότε έχασες! Οι τύποι που μας κυβερνούν είναι αλλού γι αλλού, έχοντας πάντα ως κύρια έννοια όχι να κυβερνήσουν αλλά «να κλείσουν δουλειές» υπέρ των χορηγών τους και να φορτώσουν την λύση κάθε σοβαρού προβλήματος στην ατομική μας ευθύνη.
Δεν είναι όμως τόσο απλή η απάντηση της σοβαρής αντιμετώπισης της ορατής επισιτιστικής κρίσης αυτόν τον χειμώνα, αν δεν δούμε την Ελλάδα μέσα στον κόσμο που δυναμικά μεταβάλλει πάλι. Να αντιληφθούμε την νέα αρχιτεκτονική του στα πάντα, για να προσαρμοστεί αυτή η χώρα στις απαιτήσεις της λεγόμενης 4ης βιομηχανικής επανάστασης εντός μιας πολυπολικής μετα-παγκοσμιοποιησης υπό (τουλάχιστον) δύο παγκόσμια κλασσικά νομίσματα και ένα σωρό ψηφιακά. Και η λύση να βάλουμε πάλι τις κορούλες της γιαγιάς να παράγουν, δεν είναι επαρκής.
Αχαρτογράφητα τα νερά μπροστά και κανείς δεν τα ξέρει όλα. Άρα όλοι όσοι έχουν προτάσεις επί του τι να κάνουμε, τις καταθέτουν και τις συζητάμε.
Η σημερινή διαχείριση του γκουβέρνου δείχνει ότι δεν ξέρει πού πατάει και πού βρίσκεται, εμμένοντας σε δογματισμούς που κατέρρευσαν και απλώς επιτείνουν τις κρίσεις. Οπότε ας μην κάνει τον κόπο, αν δεν έχει σκοπό να αυτοαναιρεθεί, μιας και αυτές της ακροδεξιάς κοπής συνταγές που έχει υιοθετήσει κάνουν το πρόβλημα πολύ χειρότερο. Στοιχείο που δεν κρύβεται πλέον εύκολα με φραστικούς λεονταρισμούς του τύπου «είμαστε σε πόλεμο» με την σημερινή ομογάλακτό της ακροδεξιά Ρωσία.
Τι δεν καταλαβαίνεις;
Γιάννης Χατζηχρήστος
[Η εικόνα που συνοδεύει το άρθρο είναι το έργο «Πολιορκία της Σεβαστούπολης» (1854–1855), του Ρώσου ζωγράφου Φρανζ Ρουμπώ (Франц Алексеевич Рубо, 18/06/1856 – 13/03/1928)]
Ο Γιάννης Χατζηχρήστος γεννήθηκε το 1958 στην Αθήνα. Αφού αποφοίτησε από το Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Πατρών συμμετείχε στην υλοποίηση σύνθετων έργων πληροφορικής και επικοινωνιών στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα για πολλά χρόνια. Από οικογένειες από την μια μεριά συντηρητικών Κωνσταντινουπολιτών (από την πλευρά του πατέρα του) και μελών του ΚΚΕ/ΕΛΑΣ από την άλλη (από την πλευρά της μητέρας του), δραστηριοποιήθηκε στην Αριστερά από τα μαθητικά του χρόνια, το 1973.
Τα τελευταία χρόνια ανέπτυξε δράση για την εμπέδωση της αμεσοδημοκρατίας στην Αριστερά και την αυτοδιοίκηση. Ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη του κοινωνικού μη κρατικού τομέα της οικονομίας ως βασικού μοχλού ανάπτυξης, κυρίως στον πρωτογεννή και τον χρηματοπιστωτικό τομέα, καθώς και για την ανάπτυξη νέων μη ιεραρχικών ενεργειακών δικτύων. Τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του εστιάζονται κυρίως στην Εφαρμογή της δημοκρατίας & της Αμεσοδημοκρατίας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στον Κοινωνικό Τομέα Οικονομίας, στην Ενεργειακή Πολιτική, στις Πολιτικές Υγείας, στην Αγροτική Πολιτική καθώς και στην Πληροφορική και Παραγωγική Ανασυγκρότηση.
Έχει εκδώσει τα βιβλία:
Ανασκαφή στο μέλλον, μυθιστόρημα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2006
Το φ του φόβου, μυθιστόρημα, 2014,
