Πεζοπορία στο οροπέδιο Γιους Κάμπος (Αμάρι Ρεθύμνου) του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου
Μια πολύ ιδιαίτερη πεζοπορία πραγματοποίησε ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου την Κυριακή 17 Απριλίου 2022 στην περιοχή του οροπεδίου Γιους Κάμπος, στο Αμάρι Ρεθύμνου κοντά στο Σπήλι. Το μικρό αυτό πανέμορφο οροπέδιο είναι ένας απέραντος λουλουδότοπος, όπου αυτή την εποχή φύονται διάφορα είδη ορχιδέας και κυρίως η κόκκινη τουλίπα (Tulipa doefleri), ενδημική της περιοχής.
Το Οροπέδιο Γιους Κάμπος βρίσκεται στις βορειοδυτικές παρυφές του όρους Κέδρος, ανάμεσα στην κοιλάδα του Αμαρίου και στο Σπήλι, περίπου 31χλμ νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου. Το όνομα Γιους Κάμπος σημαίνει ο Κάμπος της Ηούς, από την Ηώ που στην ελληνική μυθολογία ήταν η θεά της Αυγής. Η πρόσβαση γίνεται μέσω δρόμων από τα χωριά Γερακάρι, Πατσός, Σπήλι ή Κισσός. Αυτό που κάνει αυτό το μικρό οροπέδιο τόσο σπουδαίο, όσο ελάχιστα άλλα μέρη της Κρήτης, είναι η τεράστια οικολογική του σημασία, καθώς εδώ χιλιάδες ενδημικές τουλίπες του είδους Tulipa doerfleri την άνοιξη δημιουργούν ένα κατακόκκινο χαλί. Το είδος μάλιστα έχει ανακηρυχτεί προστατευόμενο με προεδρικό διάταγμα από το 1981, καθώς εντοπίζεται παγκοσμίως μόνο στον Κάμπο της Ηούς. Εδώ επίσης φύονται πολλά σπάνια ορχεοειδή που προσελκύουν κάθε χρόνο δεκάδες βιολόγους από όλη την Ευρώπη. Πάνω από πέντε είδη ορχιδέας μπορεί να συνυπάρχουν σε ένα τετραγωνικό μέτρο σε αυτόν το σημαντικό βιότοπο. Στο οροπέδιο καλλιεργούνται άνυδρα κηπευτικά, γνωστά για τη νοστιμιά τους και περιζήτητα για τη διατροφική τους αξία. Τα νερά του οροπεδίου τροφοδοτούν τα Φαράγγια της Αγίας Φωτιάς, του Κισσού και το ρέμα του Σπηλίου.
Για άλλη μια φορά ήταν μια πεζοπορία, που ξεκίνησε σε άσχημες καιρικές συνθήκες με δυνατούς ανέμους και καταιγίδες τις πρωινές ώρες. Επίσης τα μηνύματα, που ερχόταν για τις τουλίπες λίγες μέρες πριν, ήταν αποθαρρυντικά. Είναι δύσκολο να σκέφτεσαι ότι θ’ απογοητεύσεις μια ομάδα, που έρχεται με προσδοκίες κι ακόμα περισσότερο, όταν τους μαλώνεις εκ των προτέρων να μην κόψουν επ’ ουδενί λόγω λουλουδάκια, γιατί είναι προστατευόμενα και μεγάλης οικολογικής σημασίας. Μια ομάδα, την οποία το λεωφορείο μας συγκεντρώνει σιγά-σιγά από διάφορα μέρη (Νεάπολη, Λατσίδα, Ηράκλειο, Σπήλι) κι η Δέσποινα δίπλα μουρμουρά «αστικό γίναμε». Τελικά φτάνουμε στην είσοδο του οροπεδίου με καθυστέρηση. Εκεί μας περιμένει η οδηγός μας, η Στεφανία Παπαδάκη απ’ τη Ζάκρο, που τα τελευταία χρόνια ζει στο Ρέθυμνο, με μια παρέα από Ρέθυμνο και μια μικρή ομάδα από τον Ε.Ο.Σ. Μοιρών. Συνολικά 47 άτομα.
Η πεζοπορία ξεκινά. Περπατάμε παράλληλα με το ρέμα της Αγίας Φωτιάς. Στις όχθες του βλέπουμε ήδη τα πρώτα λουλουδάκια. Όμως εμείς θα κινηθούμε ανηφορικά με στόχο να ανέβουμε στην κορφή του Βορίζη. Ελεύθερη ανάβαση με δυνατές ριπές αέρα, που δυσχεραίνουν το βήμα, αλλά σύντομα πιάνουμε την κορφή. Εδώ ο αέρας λυσσομανά και φοβόμαστε μην παρασύρει κανένα στον απότομο γκρεμό. Εκείνη που καθόλου δε φοβάται είναι η αρχηγός μας, η Στεφανία, που άνετη πατάει στα κάθετα βράχια στην άκρη του βουνού και μας ξεναγεί: «Εδώ είναι ο Βορίζης στα 878 υψόμετρο, όνομα που βγαίνει απ’ το «βορίζω», που σημαίνει φαίνομαι από παντού. Τα χωριά στο βάθος είναι Μουρνέ, Δαριβιανά, Μυξορουμα, Κοξαρέ κι ακριβώς από κάτω μας, το Σπήλι. Τα γύρω βουνά είναι …». Κανονικό μάθημα γεωγραφίας με τα ονόματα όλων των κορφών, μικρών και μεγάλων, με τα φαράγγια και τα ρέματα. Εγώ συγκράτησα λίγα και σας τα αναφέρω: Μια κορφή πίσω μας ήταν ο Σωρός, που έχουμε ανέβει σαν Σύλλογος πριν από κάποια χρόνια, στο βάθος φαίνεται, παρά τη σκόνη, αγέρωχος ο χιονισμένος Ψηλορείτης, ενώ απ’ την άλλη μεριά το ψηλό εντυπωσιακό βουνό είναι ο Κέδρος, το πιο ψηλό βουνό της περιοχής.
Κατεβαίνουμε τον Βορίζη, βρίσκουμε πάλι το ρέμα με το γάργαρο νερό και τις πλήθος ορχιδέες και περπατάμε δίπλα του ως την εντυπωσιακή είσοδο του φαραγγιού της Αγίας Φωτιάς, όπου αυτό χύνεται. Κατόπιν περνάμε απέναντι, για να ανέβουμε στην κορφή Κουπό. Κάποιοι στην ομάδα δείχνουν έναν εκνευρισμό, ειδικά όταν ο Γιώργος, το πειραχτήρι της παρέας, ανακαλύπτει έναν περιφραγμένο χώρο, όπου φαίνονται να ανθίζουν τουλίπες και γυρίζει με φωτογραφίες. Όλοι θέλουν να πάνε κατά κει. Η αρχηγός μας διαβεβαιώνει ότι θα δούμε αρκετές στη συνέχεια.
Έτσι κάπως παίρνουμε την ανηφόρα για τον Κουπό. Ευτυχώς εδώ ο αέρας κόβει. Στην πορεία προς την κορφή βρίσκουμε πετρόκτιστα απομεινάρια ανθρώπινης κατοίκησης. Τα τελευταία μέτρα οι βράχοι γίνονται απότομοι και χρειάζεται να βάλουμε και τα χέρια στο σκαρφάλωμα. Στην κορφή του βουνού, στα 914 μέτρα, μας καλωσορίζει ένα κεραυνόπληκτο κολωνάκι κι ανάμεσα στα βράχια χτισμένο από ντόπια πέτρα, τόσο που είναι δύσκολο να το ξεχωρίσεις, το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Πνεύματος. Χωρίς οροφή, αλλά με το μεταλλικό σταυρό του, με την κόγχη του ιερού και μ’ ένα καντηλάκι στο εσωτερικό, σημάδι ότι δέχεται ακόμα προσκυνητές. Εδώ ακολουθεί ένα μικρό μάθημα Ιστορίας από τη Στεφανία: «Πίσω μας είναι ο Κέδρος (1776 μ), που τελεί υπό την προστασία του δικτύου Natura, γιατί είναι σημαντικό για τη χλωρίδα και την πανίδα του. Αλλά να πούμε και κάτι σημαντικό εδώ, το οφείλουμε στους προγόνους μας: όταν έγινε η απαγωγή του Κράιπε τον Απρίλη του 44, η ομάδα των ανταρτών, που τον απήγαγε πέρασε και από την περιοχή. Οι Γερμανοί ρώτησαν στα χωριά γύρω απ’ το βουνό, τα λεγόμενα Κεντροχώρια, για την πορεία τους, αλλά επειδή κανείς δε μίλησε, λεηλάτησαν και κατέκαψαν 8 ολόκληρα χωριά και σκότωσαν 165 κατοίκους».
Η ώρα περνάει και η ομάδα κατεβαίνει με προσοχή τα απότομα βράχια του Κούπου και «προσγειώνεται» στην απέναντι της εκκίνησης μεριά του Γιους Κάμπου. Εδώ στα απέραντα καλλιεργημένα χωράφια, η tulipa doefler βασιλεύει και βάφει στα κόκκινα την περιοχή. Τι τυχεροί, που είμαστε να την αντικρίσουμε στην πλήρη άνθισή της! Μια βδομάδα πριν, μια βδομάδα μετά, ίσως να μην είχαμε αυτή τη χαρά. Ίσως να είναι το άστρο της ξεχωριστής αρχηγού μας, της Στεφανίας Παπαδάκη, που με καλή διάθεση κι υπομονή, μας οδήγησε. Μια γνήσια και λαμπερή προσωπικότητα με αγάπη για το βουνό και τη φύση, που έκανε μια μέρα, που φαινόταν τόσο δύσκολη να εξελιχτεί όμορφη, χαμογελαστή και πολύχρωμη!
Δε χρειάζεται να πω ότι όλοι ξεχύθηκαν σαν παιδάκια να φωτογραφηθούν ανάμεσα στις τουλίπες, αλλά χωρίς ωστόσο κανείς να κόψει ούτε μία! Μια μέρα μετά η σελίδα της ομάδας του Ορειβατικού στο facebook ξεχειλίζει από λουλούδια: τουλίπες, ορχιδέες, ίριδες κι άλλα, καθώς και όμορφες αναμνήσεις!!! Σε περίπου 5 ώρες περπατήσαμε 8 χλμ, πριν καταλήξουμε στο Σπήλι Ρεθύμνου με τα τρεχούμενα νερά.
ΑΡΧΗΓΟΣ: Στεφανία Παπαδάκη
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος, Παναγιώτης Ευδαίμων
ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος
ΧΑΡΤΗΣ: Γιάννης Πάγκαλος, Παναγιώτης Ευδαίμων
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Μαρία Μετζογιαννάκη
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ: Ελένη Λάμπρου
Πληροφορίες: στο blog του συλλόγου
