25 Μαρτίου 1821, γράφει ο Δήμος Καραγιάννης
Με την ευκαιρία ης επετείου της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 που γιορτάστηκε κι εφέτος και, περνώντας στο πρώτο σκαλοπάτι του 3ου αιώνα από την οργάνωση και το ξέσπασμά της, θεωρήσαμε καλό, παρακάμπτοντας τους εθνικούς πανηγυρισμούς και τις εθνικιστικές κραυγές και εξάρσεις – καιρός είναι! – ν’ ασχοληθούμε με την ελληνική επανάσταση απαλλαγμένοι από σκοπιμότητες και ιδεολογήματα (όχι από ιδεολογίες), ψάχνοντας τις αλήθειες της. Γιατί πιστεύουμε πως: «αντικειμενική ιστορία δεν υπάρχει κι όποιος την επικαλείται είναι και ψεύτης και υστερόβουλος και ευθαρσώς θα τον χαρακτήριζα είτε ανόητο και ανεγκέφαλο, είτε επιεικώς ιστορικό απατεώνα και συμφεροντολόγο!
Δεν αναφερόμαστε στα γεγονότα. Τα γεγονότα έχουν την αλήθεια τους μόνο ως προς τον τόπο, το χρόνο και το γεγονός, το «γεγονέναι» τους (π.χ. το Πρωτόκολλο της Πετρούπολης έγινε στην Πετρούπολη της Ρωσίας, την 4η Απριλίου 1928 μεταξύ της Ρωσίας και της Αγγλίας και μετά από πιέσεις επεβλήθη διά των πρεσβευτών της Αγγλίας, Ρωσίας και Γαλλίας στην Οθ. Αυτοκρατορία. Περιείχε τους εξής όρους, κ.τ.λ., κ.τ.λ., περιείχε και ένα «μυστικό άρθρο» για το «ελληνικό ζήτημα» κ.τ.λ., κ.τ.λ.) και αυτό είναι αντικειμενικά αληθινό.
Όμως τα ιστορικά γεγονότα – όπως και κάθε απλό γεγονός – δεν προκαλούνται από μόνα τους. Στην οργανωμένη κοινωνία υπάρχουν διαφορετικές δυνάμεις με άλλα συμφέροντα, δυνατότητες, προβλήματα, διεξόδους, αντιπαλότητες, συγκρούσεις κ.τ.λ. Εδώ ένας σπόρος που φυτρώνει, δεν φυτρώνει από μόνος του! Πρέπει τόσο ο ίδιος να συγκεντρώνει κάποιες προϋποθέσεις αφ’ εαυτού, όσο και οι εξωγενείς παράγοντες να συμβάλλουν στο φύτρωμά του! Να είναι ζωντανός, να μην είναι μολυσμένος από ασθένειες, να χωθεί στο κατάλληλο και πρόσφορο έδαφος, να δεχτεί την απαραίτητη και κατάλληλη ποσότητα νερού, να υπάρχει κατάλληλη θερμοκρασία, να το βλέπει ο ήλιος, να έχει ελευθερία ώστε να απλωθούν οι ρίζες του, κ.τ.λ., κ.τ.λ.!
Πολύ περισσότερο αυτά ισχύουν και για τα γεγονότα που προκαλούν οι άνθρωποι, τα οποία είναι μάλιστα περισσότερο σύνθετα, περίπλοκα αλληλοεπηρεαζόμενα και εξαρτώμενα και δεν φαίνονται, ούτε οι διεργασίες τους, ούτε όλα τ’ αποτελέσματά τους άμεσα. Επιπλέον μέσα σε κάθε γεγονός υπεισέρχονται και άλλοι παράγοντες και δυνάμεις, άλλα υποκείμενα, και γεννιούνται πολλαπλές επιλογές σε ομαδικό ή και ατομικό επίπεδο στις οποίες η ανθρώπινη σκέψη και βούληση επεμβαίνει, και συχνά διαμορφώνει ή καθορίζει την έκβασή τους.
Υπάρχουν οι γενεσιουργές αιτίες των γεγονότων (κρυφές, φανερές, δηλωμένες, αδήλωτες), οι συνθήκες (αντικειμενικές και υποκειμενικές) που τα δημιουργούν, τα συμφέροντα και οι πολιτικές, που υπηρετούν ή επιβάλλουν τα γεγονότα, οι ατομικές ή κοινωνικές φιλοδοξίες, οι παράγοντες (εμφανείς ή απόκρυφοι), το ιδεολογικό περιβάλλον στο οποίο διαπαιδαγωγούνται τόσο αυτοί που τα επεξεργάζονται και αξιολογούν τα ιστορικά στοιχεία, όσο και οι συνθήκες που δημιουργούν τους αναγνώστες τους (το επίπεδο και οι συνθήκες των δεκτών τους), τα υλικά και ο κοινωνικός πολιτισμός, τα επίπεδα παιδείας κι ένα σωρό άλλοι παράγοντες που ξεπερνούν το ανθρώπινο πεπερασμένο!
Κάτω από αυτές και μόνο τις αναγκαίες προϋποθέσεις, ας προσδιορίζει κανείς την «ιστορική αντικειμενικότητα»! Επιπλέον ποιος μπορεί ν’ αρνηθεί πως ο ιστορικός (= αυτός που συγγράφει την ιστορία) είναι ένας ανεγκέφαλος ή ένας χωρίς ανθρώπινα στοιχεία εγκέφαλος, που (χωρίς αισθήματα, συναισθήματα, γνώσεις, παιδεία, ιδεολογία, πολιτική θέση, δεν στηρίζει ή ακολουθεί συγκεκριμένο κόμμα με συγκεκριμένη ιδεολογία, δεν έχει κοινωνική άποψη, θεσμικό ρόλο, σκέψη, κρίση, συμμετοχή στον πολιτισμό της εποχής του, κ.τ.λ.) βρίσκεται μέσα σ’ ένα ατομικό περίβλημα, σ’ ένα κλουβί μέσα από το οποίο ζει ανεπηρέαστος από την πραγματικότητα; Και πόσο πειστικός μπορεί να είναι – αν υπάρχει! – ένας τέτοιος άνθρωπος; Ένας τέτοιος εγκέφαλος – που δεν υπάρχει – δε μπορεί να γράψει όχι ιστορία, αλλά ούτε το όνομά του!
Και τέλος σημαντικό είναι να δούμε από ποια ιστορική ματιά εξετάζεται ένα ιστορικό γεγονός! Γιατί διαφορετικά το «βλέπει» ένας ιστορικός που γράφει για το συμφέρον ενός αυτοκράτορα ή βασιλιά, αλλιώς για κάποιον φεουδάρχη ή για τους φεουδάρχες, αλλιώς για τους κοτζαμπάσηδες, αλλιώς για τους κλέφτες ή αρματολούς, αλλιώς για τους εμποροβιομήχανους ή τους εφοπλιστές κι αλλιώς για τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού. Να γιατί λέμε πως η ιστορία δεν είναι αντικειμενική, αλλά βαθιά ταξική. Και με βάση την αλήθεια ότι με το αίμα και την εργασία της «εργατικής τάξης», δηλαδή της τάξης εκείνης που παράγει τον κοινωνικό πλούτο κινείται η ανθρωπότητα προς την πρόοδο και η ιστορία γίνεται «magistra vitae» (=δασκάλα ζωής).
Και να γιατί όλες οι άλλες κοινωνικές τάξεις (ολιγαρχική, αστική, μικρομεσοαστική) που κρατούν υπόδουλη την εργατική τάξη κόπτονται λυσσωδώς για την «ιστορική αντικειμενικότητα»! Επειδή ακριβώς θέλουν να καλύψουν και να συσκοτίσουν την ιστορική αλήθεια και να μην αναδειχτεί ο κυρίαρχα πρωταγωνιστικός και σε σημασία και σε αλήθεια ρόλος της εργατικής τάξης στην πρόοδο και την ευημερία των κοινωνιών και της ανθρωπότητας συνολικά.
Με το κείμενο αυτό δεν θ’ ακολουθήσουμε ούτε την ολέθρια εθνικιστική άποψη, ούτε όμως και την πλανερή μεταχουντική κοσμοπολίτικη άποψη, απόψεις με τις οποίες πορεύτηκε μέχρι σήμερα σχεδόν η μελέτη της «επίσημης» ιστορίας του νέου ελληνικού κράτους, δημιουργώντας μύθους και πλάνες στην ιστορική αφήγηση. Κι αυτό επειδή δεν δεχόμαστε – και δεν είναι αλήθεια – ούτε πως η εθνική συνείδηση των Ελλήνων της εποχής ήταν η κινητήρια δύναμη της επανάστασης (όχι πως δεν υπήρχε «εν σπέρματι», αλλά δεν ήταν καν ισχυρή και επικρατούσα) για αποτίναξη του ζυγού από τους αλλοεθνείς βαρβάρους, ούτε όμως πολύ περισσότερο είναι αλήθεια αυτό που διατυμπανίζει το νεότερο ιστορικό αφήγημα, η «νεωτεριστική κοσμοπολίτικη ιστορική αφήγηση» που προπαγανδίζει, ότι ήταν μια δημοκρατική λαϊκή εξέγερση σύσσωμου του ελληνικού λαού για ανεξαρτησία και ελευθερία!
Η ιστορία όμως προχωράει! Η εθνικιστική ιστοριογραφική προσέγγιση του 19ου αιώνα, που κυριάρχησε στο νέο κράτος, οδήγησε στην γέννηση, καλλιέργεια και τελική συντριβή της «Μεγάλης Ιδέας» – παρότι δεν ήταν το μοναδικό ιδεολογικό αφήγημα ολόκληρης της ελληνικής αστικής τάξης της οποίας οι «ομαδοποιήσεις» διέφεραν λόγω διαφορετικών συμφερόντωνi των ομάδων της –, αλλά σε μια δεδομένη ιστορική στιγμή (=βενιζελισμός) τα συμφέροντα της ομάδας των «φιλοανατολικών» Ελλήνων ολιγαρχών συνέπεσαν με αυτά των ξένων δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας – ΗΠΑ).
Οι ανακατατάξεις και αναδιανομές των «ζωνών άμεσης επιρροής – κατοχής» και αποικιακής εξάπλωσης με το διαμελισμό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και της ευρύτερης Μεσανατολικής περιοχής και της Ανατολικομεσογειακής λεκάνης οδήγησαν στη συντριβή του «εθνικιστικού ιμπεριαλιστικού ιδεολογήματος» της ελληνικής αστικής τάξης που στηρίχτηκε από την αστική ιστοριογραφία με πλήθος διαστρεβλώσεων, ψευδών, μύθων και θρύλων.
Τα «αστικά τζάκια», που επικράτησαν μετά την ήττα του αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού στον εμφύλιο 1946-1949 και την απόλυτη και βίαιη επικράτηση τους, δημιούργησαν ένα εγκληματικό κράτος ανακόπτοντας την προοδευτική πορεία που είχε κερδίσει το κατοχικό ΕΑΜικό κίνημα . Δηλαδή στη μεταπολεμική Ελλάδα, παρά την απόλυτα τυραννική επιβολή των παραδοσιακών αστικών κυρίαρχων (μετεμφυλιακό ελληνικό κράτος) μέχρι και την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος των Απριλιανών, βαίνουν ισχυροποιούμενα τα νέα; Οικονομικά τζάκια κυρίως μετά την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος (με το ΠΑΣΟΚ).
Τα συμφέροντα των νέων αυτών τζακιών αναζητώντας νέα ιστορικά ερείσματα διαμορφώνουν το σύγχρονο ιστορικό αφήγημα που έχει ανάγκη η αστική τάξη σε αναθεωρητική κατεύθυνση (Ρεμπούση, Βερέμης, Ευθυμίου, κ.τ.λ.) για να αποτελέσει το νέο ιστορικό υπόβαθρο της μεταλλασσόμενης (=εκσυγχρονιζόμενης δήθεν), αλλά πάντα εκμεταλλεύτριας αστικής τάξης.
Για το λόγο αυτό παρατηρείται στις μέρες μας μια σύγκρουση μεταξύ των αστών ιστορικών: μεταξύ αυτών που επιθυμούν τη συνέχεια του «εθνικιστικού αφηγήματος», των συντηρητικών (Πλεύρης, Γεωργιάδης, Καργάκος, κ.τ.λ.) και των «νεωτεριστών» αυτών δηλαδή που προαναφέρθηκαν και που χωρίς να παρακάμπτουν το συντηρητικό ιστοριογραφικό αφήγημα στις γενικές και βασικές του αρχές, μιλούν για μια διαφορετική ιστορική θέαση με αμβλυμμένες τις ακραίες εθνικιστικά ιστορικές του γωνίες. Έτσι και στην μελέτη και συγγραφή της ελληνικής ιστορίας εμφανίστηκαν διαφορετικές αναλύσεις και συντάχτηκαν διαφοροποιημένα ιστορικά corpus, που υιοθέτησαν τις νέες ταξικές απαιτήσεις, ενώ εμείς γίναμε θεατές και από τηλεοράσεων και ηλεκτρονικών μέσων, των μεταξύ τους αντιπαραθέσεων ως και ύβρεων!!!
Ας μη γινόμαστε όμως Κασσάνδρες κι ας ελπίσουμε πως καμιά μεγάλη συμφορά δεν προετοιμάζει και αυτή η λανθασμένη ανάγνωση της Ιστορίας που έχει συσσωρευτεί στη μνήμη του λαού μας και παραποιείται ασύστολα πορευόμενη προς λανθασμένη πορεία. Διότι δεν είναι σε «σωστή πλευρά» η πορεία ενός – οποιουδήποτε λαού – που επιλέγει ή ανέχεται – και η ανοχή είναι αποδοχή! – την ανάμειξή του σε πολεμικά εγχειρήματα με την ελπίδα να γλείψει ένα ξεροκόμματο από το τραπέζι των νικητών ολιγαρχών! Το επιχείρησε ο λαός μας με τη Μικρασιατική εκστρατεία και είδε – βίωσε τα αποτελέσματα αυτής της επιλογής! Γιατί την αντιλαϊκή ανάγνωση της ιστορίας την πληρώνουν πάντα με το αίμα τους οι λαοί! Σήμερα το λάθος αυτό το επαναλαμβάνει η εγχώρια αστική τάξη!
Από την εποχή που η αστική επανάσταση ρίζωσε και επικράτησε, δημιουργώντας και τα αντίστοιχα εθνικά κράτη και παρά την πρώτη της υποχώρηση μετά τον Ναπολεόντειο αποπροσανατολισμό της αστικής της προοδευτικότητας και ήττας, γρήγορα ανέλαβε (οι προοδευτικές κοινωνικές επαναστάσεις δε νικιούνται, ούτε καταπνίγονται δια παντός, όσο κι αν υφίστανται προσωρινές υφέσεις ή υποχωρήσεις ή και ήττες) και πάλι τον πρωταγωνιστικό της ρόλο. Το σημαντικό που κέρδισε όμως η ανθρωπότητα με τη λήξη των ναπολεόντειων πολέμων είναι πως η διπλωματία καθιερώνεται ως διεθνής πρακτική, πράγμα που σημαίνει ότι πολλοί πόλεμοι – δεν εξαλείφτηκαν βέβαια – αποφεύχθηκαν όμως και εξοικονομήθηκε λαϊκό αίμα!
Η δεύτερη βιομηχανική επανάσταση στην Ευρώπη (μέσα του 19ουαι.) δεν επανέφερε μόνο την αστική τάξη στο προσκήνιο της ιστορίας, αλλά αφενός την κατέστησε απόλυτη κοινωνική κυρίαρχο και αφετέρου της απέβαλε και κάθε προοδευτικό στοιχείο που έφερε με τον αρχικό κύκλο της εμφάνισής της. Το πρώτο κύμα των μεγάλων αστικών επαναστάσεων που ξέσπασαν μέχρι το 1830 στον ευρωπαϊκό χώρο σε πολεμικό επίπεδο καταπνίγηκαν. Οι ιδέες όμως που έφεραν στην πραγματικότητα επικράτησαν και ο Ευρώπη δεν επέστρεψε ποτέ στην φεουδαρχική της μορφή, έστω κι αν επικράτησε στα πολεμικά μέτωπα. Οι κοινωνίες άλλαξαν και η επικράτηση της αστικής τάξης ήταν θριαμβευτική και καθολική! Για πόσο όμως;
Και είναι φυσικό! Αν οι φεουδαρχικές κοινωνίες και το σύστημά τους επικράτησαν (η φεουδαρχία με όλη της τη βαρβαρότητα, αγριότητα και τον συντηρητισμό της διατηρήθηκε από τον 8ο μεταχριστιανικό αιώνα μέχρι τον 17ο στη δυτική Ευρώπη και μέχρι τον 19ο στην ανατολική και στην μεσανατολική Ασία) για δέκα και πάνω αιώνες με το καθεστώς της σκλαβιάς, της δουλοπαροικίας και της απόλυτης υποταγής της εργασίας στον φεουδάρχη, μέχρι να καταποντιστεί, η αστική τάξη μόλις στον πρώτο αιώνα της επικράτησής της δέχτηκε το πρώτο ισχυρό πλήγμα ανατροπής της με την «Οκτωβριανή επανάσταση» των μπολσεβίκων, από την εργατική τάξη που διαρκώς ισχυροποιείται.
Η σταδιακή κοινωνική μεταβολή της αστικοποίησης που ήταν ένα από τα βασικά αίτια της πτώσης της φεουδαρχίας γιατί παράλληλα μ’ αυτήν ξεκίνησε και η γέννηση της τάξης των «ελεύθερων εργατών» που θα είναι η αιτία της πτώσης των αστικών καθεστώτων, με την δεύτερη αστική επανάσταση (τη βιομηχανική) προχωράει με τους ίδιους ταχύτατους ρυθμούς στην φθορά της, όσο αναπτύσσεται και η τεχνολογία – επιστήμη. Γιατί όσο κι αν το επιθυμούν και το προπαγανδίζουν και μάχονται να διατηρήσουν το «αστικό καθεστώς» τους οι αστοί πολιτικοί, «επιστήμονες», «ιστορικοί» και διάφορα φερέφωνα, ισχυριζόμενοι πως ήρθε το «τέλος της ιστορίας», η ΙΣΤΟΡΙΑ απτόητη πορεύεται και τους χλευάζει!
Ο 19ος αι. που έφερε τη δεύτερη Βιομηχανική Επανάσταση (με την ανακάλυψη της μηχανής εσωτερικής καύσης και την ένταξή της στην παραγωγική διαδικασία) επέφερε εκτός των άλλων και το διαχωρισμό και την αυτονόμηση από την tiers etat (Τρίτη τάξη), την κοινωνική τάξη των «ελεύθερων εργατών (=των προλεταρίων), η οποία μέχρι την αστική επανάσταση ήταν ενωμένη με την αστική τάξη. Η αστική τάξη δηλαδή με τα προοδευτικά της συνθήματα «ελευθερία, ισότητα δικαιοσύνη, αδελφότητα» πάλεψε μαζί με την τάξη των «ελεύθερων εργατών» κατά την επανάστασή της, ανέτρεψε την ιστορική πορεία και φώτισε με νέο φως στον κοινωνικό ορίζοντα.
Διότι όσο ισχυροποιούνταν η αστική τάξη και κυριαρχούσε οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά, εκμεταλλευόμενη την αναπτυσσόμενη τεχνολογία και την εργατική δύναμη, τόσο αφυπνιζόταν και ισχυροποιούνταν και η εργατική τάξη από την οποία είναι απόλυτα εξαρτημένοι οι Ολιγάρχες. Και δε θα είναι παράξενο να ισχυριστούμε πως με τη συμμετοχή της στην αστική επανάσταση απόκτησε και «επαναστατική πείρα». Την ίδια εποχή εμφανίστηκε και ο σαφής ιδεολογικός και πολιτικός διαχωρισμός από την έννοια λαός των δυο αντίπαλων μελλοντικά κοινωνικών τάξεων: της αστικής και εργατικής τάξης που στην περίοδο των αστικών επαναστάσεων συναποτελούσαν την έννοια «λαός» ως «Τρίτη τάξη – tiers etat».
Και σύμφωνα με το ιστορικό δόγμα»: «Όταν κοιλοπονάει η Ιστορία, πάντα βρίσκεται ο γιατρός που θα την ξεγεννήσει», δομήθηκε έτσι το ιδεολογικοπολιτικό οπλοστάσιο της εργατικής τάξης, τόσο σε θεωρητικό επίπεδο με τους Μαρξ – Έγκελς και άλλους, όσο και σε επίπεδο κοινωνικής εφαρμογής και πράξης των αρχών και διακηρύξεων με την δίμηνη επικράτηση της «Παρισινής Κομούνας» (=το πρώτο παγκοσμίως πειραματικό πρωτογενές εγχείρημα σοσιαλιστικής διακυβέρνησης) από το εξεγερμένο εργατικό προλεταριάτο του Παρισιού (6/18 Μάρτη 1871 – 27 Μάη 1871), όπως ακριβώς είχε δομηθεί το ιδεολογικό οπλοστάσιο, εν μέσω φεουδαρχίας, της αστικής τάξης από τους Ευρωπαίους Διαφωτιστές.
Πριν ένα χρόνο και υπό τη σκιά της προηγούμενης παραλλαγής του KOVIT-19 «γιορτάσαμε» την επέτειο του ξεσπάσματος της μεγάλης ελληνικής Επανάστασης, που ξεκίνησε από τις αρχές του 1821 και έληξε περίπου ίδιες μέρες με το ξεκίνημά της (Αρχές Φλεβάρη 1932) με την υπογραφή μιας συνθήκης (μιας απ’ τις τόσες του Λονδίνου), που την ονόμασαν «Συνθήκη της Ανεξαρτησίας» μεταγενέστερα.
Να θυμηθούμε πως η ελληνική επανάσταση οργανώθηκε και εξεράγη την εποχή που σ’ ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο και όχι μόνο είχαν ξεσπάσει αστικές επαναστάσεις (αποτυχοεπιτυχημένες!) με τις οποίες σαρώνονταν τα μέχρι τότε φεουδαρχικά και απολυταρχικά καθεστώτα και μεταβάλλονταν σε αστικοδημοκρατικά (Αμερική 1776, Γαλλία 1789, Ισπανία 1820, Λατινική Αμερική 1811 – 1830, Πορτογαλία 1820, Βέλγιο 1830, Ρωσία –επανάσταση των Δεκεμβριστών 1823, κ.τ.λ. Μέσα σ’ αυτές τις επαναστάσεις των λαών πρέπει να εντάξουμε και την ελληνική του 1821 και με το αυτό περιεχόμενο, αν και υπάρχουν και οι λογικές (λόγω διαφορετικών αιτίων) διαφοροποιήσεις.
Δεν θα ασχοληθούμε με τα επαναστατικά γεγονότα που θεωρούμε πως είναι λίγο-πολύ γνωστά. Περισσότερο θα μας απασχολήσουν τα τρία τελευταία χρόνια της επαναστατικής διαδικασίας, που ομολογουμένα δεν είναι πια επαναστατική με την κυριολεκτική σημασία του όρου, επειδή μετά από τη Ναυμαχία του Ναβαρίνου πολύ λίγα πολεμικά γεγονότα έλαβαν χώρα στον ελλαδικό χώρο. Περισσότερο και αποφασιστικότερα δραστηριοποιήθηκαν στις πολιτικές διεργασίες οι πολιτικές δυνάμεις ¨του εσωτερικού και του εξωτερικού που ενδιαφέρονταν για το ελληνικό ζήτημα», δηλαδή στις προσπάθειες να ιδρυθεί και Να αναγνωριστεί διεθνώς και πολιτικά το νέο «ελληνικό κράτος», οι «πολιτικοί κύκλοι», αφού στους δυο εμφύλιους πολέμους είχε νικηθεί η «στρατιωτική παράταξη».
Αυτό όμως στο επόμενο ιστορικό μας σημείωμα για την 25η Μαρτίου!
Σημειώσεις:
i Η γεωπολιτική θέση της χώρας υποχρεώνει την εποχή στην οποία αναφερόμαστε την ελληνική αστική τάξη να τριχάζεται. Έτσι ένα τμήμα της συνδέει τα συμφέροντά της με τις ευρωπαϊκές καπιταλιστικές χώρες και τις ΗΠΑ (ανήκομεν εις την Δύσιν), ένα άλλο με τις ανατολικές χώρες (εγγύς και Άπω ανατολή-Βόρεια Αφρική) και ένα άλλο με τη Ρωσία και τις Βαλκανικές χώρες. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι η ελληνική επανάσταση εμφανίστηκε στην Οδησσό της Ρωσίας με ιδρυτές εμπόρους – μέλη της αστικής τάξης. Ως εκ τούτου και με τον διαφορετικό προσανατολισμό συμφερόντων της κάθε ομάδας συχνά έχουμε ισχυρές ενδοκρατικές καπιταλιστικές συγκρούσεις μεταξύ τους που εκφράζονται και μέσα στο ελληνικό αστικό πολιτικό σύστημα με τους διάφορους αστικούς κομματικούς σχηματισμούς. Διότι κάθε αστικό πολιτικό κόμμα – αυτός είναι ο προορισμός τους και η «φύση» της αστικής δημοκρατίας – δημιουργείται και εξαρτάται (με οποιοδήποτε τρόπο) από κάποιους ολιγάρχες για να εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους. Για το λόγο αυτό τα πολιτικά τους προγράμματα – όσα διαθέτουν και καταθέτουν εγγράφως στη δημόσια συζήτηση – είναι γενικόλογα, διφορούμενα, ασαφή και έχουν πολλαπλές και αντίθετες μεταξύ τους αναγνώσεις! Στην αστική ιστοριογραφία παρατηρείται το φαινόμενο να δημιουργείται, ανάλογα με την τοποθέτηση (= ανάληψη στήριξης της αντίστοιχης ομάδας ολιγαρχών) του ιστορικού ένα «ιστορικό πατσαβούρι» με το οποίο σαρώνουν οτιδήποτε «αντιμιλάει» στο δικό τους ιστορικό αφήγημα.
Όλες οι εικόνες και οι λεζάντες τους προέρχονται από την «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ – Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ» Τόμος ΙΒ της ΕΚΔΟΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε. Αθήναι 1975
Δήμος Καραγιάννης
. 
