Τα τελευταία μεζεδάκια του 2022 | του Νίκου Σαραντάκου
…τα οποία εκτάκτως δημοσιεύονται σήμερα Παρασκευή αντί του καθιερωμένου Σαββάτου, όπως κάποιες εφημερίδες κυκλοφορούν Σάββατο τα κυριακάτικα φύλλα τους όταν η Κυριακή είναι γιορτή, επειδή αύριο θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα της Λέξης της χρονιάς για το 2022!
Έχετε αγωνία για τα αποτελέσματα; Περιμένετε μέχρι αύριο. Στην απίθανη όμως περίπτωση που δεν έχετε ψηφίσει, ακόμα προλαβαίνετε –αλλά θα πρέπει να βιαστείτε! Οι κάλπες κλείνουν ή τέλος πάντων η ψηφοφορία τελειώνει στις 18.00, στις 6 μμ, το απόγευμα ή το βράδυ αναλόγως πώς το βλέπει κανείς, οπότε λίγες ώρες μείνανε. Ψηφίζετε εδώ.
* Kαι ξεκινάμε με ένα υπουργικό μαργαριτάρι, σε πρόσφατο τουίτ του υπουργού Επαναπροωθήσεων Νότη Μηταράκη.
Αθλιος ο ρόλος του και εγκληματική η θητεία του, αλλ’ αυτά θα τα εξετάσουμε ίσως άλλη φορά. Για σήμερα, γλωσσικά αστοχήματα, όπως αστόχημα είναι η χρήση του «προκαταβάλλω» εδώ.
Φυσικά, το δημοσίευμα της ΕφΣυν, ενδεχομένως προσπαθεί να «προκαταλάβει» τη δικαιοσύνη και όχι να την προκαταβάλει ή να την προκαταβάλλει όπως θέλει ο υπουργός, ο οποίος, θα έλεγε κανείς, προκαταβολές ονειρεύεται.
* Σε ενδιαφέρον άρθρο για την αστρονομία, και ειδικότερα για την παρατήρηση του πλανήτη Δία, διαβάζουμε:
Τώρα, ο Orton και οι συνάδελφοί του έχουν ανακαλύψει αναπάντεχες εποχιακές και μη περιοδικότητες μαζί με άλλους τσεχικούς γρίφους, σε υπέρυθρες παρατηρήσεις του Δια που εκτείνονται σε 40 χρόνια, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Astronomy. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ένα ανώτερο στρώμα στην ατμόσφαιρα του Δία, τη στρατόσφαιρα, επηρεάζει πολύ τις θερμοκρασίες στο κατώτερο επίπεδο, την τροπόσφαιρα.
Τι είναι αυτοί οι τσεχικοί γρίφοι; Δεν αμφιβάλλω πως θα υπάρχουν, αλλά θα περίμενα να εμφανίζονται σε περιοδικά της Πράγας, όχι στον πλανήτη Δία! Κάτι δεν πήγε καλά στη μετάφραση, θα έλεγα.
Και πράγματι, ανατρέχοντας στο πρωτότυπο άρθρο δεν βρίσκουμε Czech puzzles, αλλά…
Now, Orton and his colleagues have discovered “unexpected seasonal and non-seasonal periodicities,” along with other “associated puzzles,” in infrared observations of Jupiter that span 40 years, according to a study published on Monday in Nature Astronomy. The results suggest that a higher layer of Jupiter’s atmosphere, called the stratosphere, is heavily influencing temperatures at a lower level, known as the troposphere.
Προφανώς, ο συντάκτης έγραψε ή εκφώνησε «σχετικούς γρίφους». Πώς οι σχετικοί έγιναν τσεχικοί, αν μεσολάβησε ο δαίμονας της αναγνώρισης φωνής ή αν έβαλε το χεράκι του ο κορέκτορας, δεν το ξέρω!
* Κι ένα αποπροσανατολισμένο μεζεδάκι.
Διαβάζουμε ότι το Bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα βρέθηκαν «από το ναδίρ στο ζενίθ» μέσα σε ένα μόλις χρόνο.
Αλλά τότε γιατί χαρακτηρίζεται «βαρυχειμωνιά» η κατάσταση; Ηλιόλουστο καλοκαίρι θα έπρεπε να φαίνεται στους κατόχους τους.
Η απάντηση είναι πως ο συντάκτης μπέρδεψε το ναδίρ και το ζενίθ. Εκκρεμεί ίσως άρθρο, αλλά το ανώτατο σημείο, ο κολοφώνας, το μεσουράνημα είναι το ζενίθ. Το ναδίρ είναι τα τάρταρα.
* Αυτό το άκουσα, καθώς χάζευα στην τηλεόραση, οπότε δεν μπορώ να το τεκμηριώσω, θα πρέπει να με πιστέψετε.
Σε λίγο ο χορός του εθίματος της Κορτοπούλας στο Τυχερο Έβρου, είπε ο ρεπόρτερ, μάλλον στην ΕΡΤ.
Να είναι τοπικός ιδιωματισμός; Ή να είναι έλξη από τα προστίματα, τα προσώπατα, τα αλόγατα;
* Ωστόσο, κατά σατανική σύμπτωση, έχουμε και δεύτερο ανάλογο δείγμα, τούτο απολύτως τεκμηριώσιμο.
Σακουλάκια με ερμητικό κλεισίματο
Ομολογώ ότι δεν το είχα ξαναδεί και δεν το είχα φανταστεί. Διότι ακόμα και όταν λέμε «τα προσώπατα», μόνο για πλάκα λέμε «το προσώπατο».
* Κι ένα που το έκλ… δανείζομαι από τη Λεξιλογία, όπου το παρουσίασε ο φίλος Νίκος Λίγγρης.
Σε άρθρο για την παραπομπή του Τραμπ, που αναδημοσιεύτηκε σε πολλούς ιστότοπους, άρα πιθανόν να προέρχεται από κάποιο κεντρικό διανομείο κοτσάνας, διαβάζουμε ότι ο Τραμπ παραπέμπεται:
«…για παρεμπόδιση επίσημης διαδικασίας, εξαπάτηση των ΗΠΑ, ψευδείς δηλώσεις και παροχή βοήθειας ή παρηγοριάς σε εξέγερση…»
Τι είναι αυτή η παρηγοριά; Η διατύπωση στα αγγλικά είναι obstructing an official proceeding; conspiracy to defraud the United States; conspiracy to make a false statement; and inciting, assisting or aiding or comforting an insurrection
Δηλαδή υποστήριξη, υπόθαλψη. Παλιά σημασία της λέξης που υπάρχει ακόμα στην έκφραση aid and comfort.
Σε κάποιους ιστότοπους το έχουν διορθώσει.
* Ευπρεπισμός εν δράσει. Σε άρθρο της Καθημερινής: Οι Σέρβοι στο βόρειο Κόσοβο θα αρχίσουν να αίρουν τα οδοφράγματα.
Όχι να τα απομακρύνουν ή να τα βγάζουν ή να τα σηκώνουν, αλλά να τα αίρουν.
* Γέλασα με ένα δείγμα βρετανικού φλέγματος από τον Ευκλ. Τσακαλώτο:
Kαι βέβαια θυμήθηκα το μποστικό «Έλα αγαπητέ γείτων / να μιλήσωμεν διά το κολλέγιον του Ήτον».
Πάντως, τον κ. Σταϊκούρα μπορεί να τον πήρε στον λαιμό της η ελληνική Βικιπαίδεια, που αναφέρει ότι ο Τσακαλώτος φοίτησε στο κολέγιο του Ήτον. Ή αγγλική Βικιάιδεια τα λέει σωστά: He attended St Paul’s School, London from 1973 to 1978.[5][a] In St Paul’s School’s alumni magazine, he praised his former schoolmaster Keith Perry, saying that the teacher did «much to bolster [his] self-confidence».[7] During his time at the school, he co-founded its Economics and Politics Society (known as Polecon) with his close friend Owen Tudor, who now works for the Trades Union Congress.[7]
* Ένα ακόμα που το άκουσα από την τηλεόραση και δεν μπορώ να το τεκμηριώσω, θα πρέπει (πάλι) να με πιστέψετε.
Προχτές, αν θυμάμαι καλά, ο Ντζούνος είχε προσκαλεσμένο στον Σκάι έναν ιερωμένο:
— Και τώρα θα μιλήσουμε με τον πατήρ Τάδε
Εξαιτίας της σφαλερής τρομοκρατίας ότι τάχα είναι λάθος «ο πάτερ Αντώνιος» και ότι το σωστό είναι «ο πατήρ Αντώνιος», τώρα θα φορτωθούμε το άκλιτο «πατήρ».
* Από παλιά με εκνεύριζε η τακτική να βάζουν αστεράκια ή παπάκια (@@@) για να μασκαρεύουν τις υποτιθέμενες αθυροστομίες, τώρα τελευταία όμως το έχουν παρακάνει καθώς η μανία της σεμνοτυφίας επεκτείνεται σε ολοένα και περισσότερες απαγορευμένες λέξεις.
Τελευταίο κρούσμα το Ηλίθ****ς, που επιπλέον δεν αφήνει να φανεί αν εννοεί «ηλίθιος» ή «ηλίθιες». Αν στηριχτούμε στον αριθμό των αστερίσκων, «ηλίθιους».
Πάντως το βρίσκω α@@@@δεκτο να απο@@@@ύνονται από τα πανεπ@@@@μια πίνακες με την κατηγορία ότι πρ***ούν την πατρ****ία, δεν βρίσκετε;
* Και μια εορταστική παρωνυχίδα
Το βρήκα σε μια ομάδα του Φέισμπουκ, οπότε δεν ξέρω τι ήταν αυτό που σβήστηκε και γιατί. Ως προς την ασυνταξία του τίτλου, είναι ευεξήγητη, προέρχεται μάλλον από αλλαγή της διατύπωσης («Περισσότεροι από … στον Μύλο…).
* Κι ένα στιγμιότυπο από τον Μαέστρο, που παίζεται με υποτίτλους στο Νέτφλιξ.
Το «σε σύνθεση» δεν λέει τίποτα. Και δικαίως δεν λέει διότι το κανονικό ήταν «Για παίξε, σε σι ύφεση».
* Σε ενδιαφέρον άρθρο του για τις υποκλοπές, ο Μανώλης Κοττάκης (ο διευθυντής της Εστίας) διατυπώνει ορισμένα ερωτήματα, αλλά κάπου μπερδεύει τα αγγλικά, όταν αναρωτιέται για τις παρακολουθήσεις υπουργών κτλ:
Ή μήπως έγιναν για να διαπιστωθεί εάν τυχόν είναι… ενταγμένοι σε μία συνολική κυβερνητική πολιτική εξυπηρέτησης φίλων, άρα πρέπει να θεωρούνται πιστοί και δικαιούνται να παραμένουν στις θέσεις τους; Μήπως οι κοριοί τσέκαραν τη νομιμοφροσύνη τους και την εχεμύθειά τους; Το περίφημο royalty;
Το περίφημο royalty, που λέει ο Μ.Κ., είναι βεβαίως το loyalty.
Τυπογραφικό λάθος ή υποσυνείδητη νοσταλγία της μοναρχίας; αναρωτήθηκε στέλεχος της ΟΠΠΕ στο Τουίτερ.
* Και κλείνω τη σημερινή πιατέλα, που είναι ελλιποβαρής αφού δημοσιεύεται μια μέρα νωρίτερα, με ένα μακάβριο λάθος σε άρθρο του Χάφιποστ για την κακοκαιρία που πλήττει τη Βόρεια Αμερική.
Φόβοι για κατακόμβη νεκρών όταν λιώσουν τα χιόνια
Για εκατόμβη, δυστυχώς.
Και καθώς με το άρθρο αυτό κλείνει το μεζεδολογικό 2022, το ιστολόγιο ευχαριστεί όσους και όσες συνέβαλαν σε μια πλούσια και διασκεδαστική μεζεδοχρονιά, είτε εσκεμμένα (αυτοί που μου έστελναν μεζεδάκια) είτε ακούσια (αυτοί που τα διέπρατταν).
Καλή χρονιά!
30/12/2022
Νίκος Σαραντάκος
https://sarantakos.wordpress.com/
Ο Νίκος Σαραντάκος γεννήθηκε στο Παλαιό Φάληρο το 1959. Σπούδασε χημικός μηχανικός και αγγλική φιλολογία. Έχει εκδώσει δύο συλλογές διηγημάτων και άλλα βιβλία. Δουλεύει μεταφραστής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα σε Λουξεμβούργο και Ελλάδα. Ενδιαφέρεται για τη φρασεολογία, την ετυμολογία και τη λεξικογραφία καθώς και για την ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας. Συνεργάζεται με εφημερίδες και περιοδικά. Δημοσιεύει τα κείμενά του, γλωσσικά και άλλα, στο ιστολόγιό του sarantakos.wordpress.com/ και στο sarantakos.com. Σε μια άλλη ενσάρκωση, γράφει στα αγγλικά και στα γαλλικά για το μπριτζ (το παιχνίδι).
Τα βιβλία του:
«Για μια πορεία», διηγήματα (1984, β’ έκδ. 1988) εκδ. Σύγχρονη Εποχή
«Μετά την αποψίλωση», διηγήματα (1987, β’ έκδ. 1989) εκδ. Σύγχρονη Εποχή
«Μότσαρτ-Αλληλογραφία» (1991, β’ έκδ. 2001) εκδ. Ερατώ
«Το αλφαβητάρι των ιδιωματικών εκφράσεων» (1997) εκδ. Δίαυλος
«Γλώσσα μετ’ εμποδίων» (2007) εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία» (2009) εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Λέξεις που χάνονται» (2011) εκδ. Το Βήμα
«Λόγια του αέρα» (2013) εκδ. εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Οπωροφόρες λέξεις» (2013) εκδ. Κλειδάριθμος
«Η γλώσσα έχει κέφια» (2018) εκδ. του Εικοστού Πρώτου
«Μύθοι και πλάνες για την ελληνική γλώσσα» (2019) εκδ. ΕΑΠ
«Το ζορμπαλίκι των ραγιάδων» (2020) εκδ. Του Εικοστού Πρώτου
Έχει κάνει την επιμέλεια στην έκδοση των βιβλίων:
«Συμποσιακά», του Κώστα Βάρναλη,
«Αττικά: 400 χρονογραφήματα (1939-1958) για την Αθήνα και την Αττική», του Κώστα Βάρναλη,
«Τα δεκατρία ντόμινα και άλλες ιστορίες», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Τι είδα εις την Ρωσσίαν των Σοβιέτ», του Κώστα Βάρναλη,
«Ο μυστηριώδης φίλος και άλλες ιστορίες», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Γράμματα από το Παρίσι», του Κώστα Βάρναλη,
«Τα μαραμένα μάτια και άλλες ιστορίες», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Κάπου περνούσε μια φωνή», του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη,
«Η νοσταλγία του Γιάννη», του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη,
«Famous Bridge Records», του David Bird,
«Bridge Hands to Make You Laugh…and Cry», του David Bird.
