Ο Κρητικός Ήλιος | της Ιφιγένειας Μανουρά
.
-Μα ίντα είναι βρε Κώστα όλες ετούτες σας οι κούτες που αναμάζοξες παέ;
– Να μην πειράξει κιανείς πράμα γροικάς; Είναι πολύ εύθραυστες. Θα έρθει ένας φίλος μου την Κυριακή να τις ανοίξουμε και μέχρι τότε τσιμουδιά σε κανέναν εντάξει;
Δώδεκα κούτες καλοσυσκευασμένες με ταινία γύρω- γύρω που ομολογούσαν ότι περιείχαν πολύτιμα αντικείμενα, τουλάχιστον για τον ιδιοκτήτη τους, αλλά τί; Έκανα διάφορες υποθέσεις. Αν είχαμε χούντα θα υπέθετα ότι είναι ίσως εκρηκτικοί μηχανισμοί προκειμένου να επιφέρουν κάποιες ζημιές σε βάρος κυβερνητικών κτηρίων, υπηρεσιών, χουντικών… Αλλά η χούντα προ πολλού, ευτυχώς, μας είχε αφήσει χρόνους. Να ήταν… μπα κάτι πέρασε από το μυαλό μου, αλλά το θεώρησα απίθανο οπότε και το απέρριψα ακόμα και σαν σκέψη.
Η φαντασία μου κάλπαζε αλλά να βρω λύση στο γρίφο δεν μου ήταν μπορετό. Το ενδεχόμενο να κάνω καμιά ζαβολιά να ανοίξω καμιά κούτα μού πέρασε βέβαια από το μυαλό ,αλλά που να τολμήσω! Και αν καταλάβαινε ότι το έκανα που θα έπρεπε να κρυφτώ μετά, προκειμένου να προστατευτώ από την μήνιν του; Είναι εκείνο το απαγορευμένο που σε κάνει να θες να αμαρτήσεις! Και οι μέρες πολλές και να μην περνούν, από Τρίτη μέχρι Κυριακή και ποιος θα άντεχε!
Η πολυπόθητη ημέρα ήρθε.
-Καλημέρα, είμαι ο Αλεφαντινός, φίλος του Κώστα και ήθελα να τον δω. Είχε έρθει με το πρωινό λεωφορείο από το Ηράκλειο και έμοιαζε με αναρχικό στοιχείο, που μόλις το είχε σκάσει από τα κρατητήρια της ασφάλειας. Πήραν τις κούτες πολύ προσεκτικά, τις μετέφεραν στην αποθήκη του σπιτιού και κλείστηκαν μέσα οι δυο τους όλη την ημέρα, με μια μικρή διακοπή για το μεσημεριανό γεύμα. Ένοιωθα ότι θα σκάσω από την αγωνία μου.
Η εννιάχρονη τότε αδελφή μου, μου είπε κάποια στιγμή που πέρασε ότι άκουγε μουσική από την αποθήκη, αλλά και πάλι δεν μπορούσα να καταλάβω τι συνέβαινε. Κατά το βραδάκι μου λέει ο αδελφός μου.
-Άνοιξε το ραδιόφωνο στα μεσαία στους 95,7. Βάζω το ραδιόφωνο και ακούω.
«Σας ομιλεί ο Κώστας ο Κρητικός ήλιος. Είναι η πρώτη μας ραδιοφωνική εκπομπή η σημερινή και μας ακούτε από το Αρκάδι Μονοφατσίου . Το πρώτο τραγούδι που θα ακούσετε αφιερώνω στην αδελφή μου Ιφιγένεια». Και ακούω το τραγούδι του Ψαρονίκου «η Ανυφαντού» που μου ταίριαζε βέβαια, γιατί εκείνη την εποχή ασχολούμουν με την υφαντική τέχνη.
-Τι έγινε βρε Κώστα έκανες ραδιοφωνικό σταθμό; Πάλι τα ίδια; Mα είναι παράνομος και θα μπλέξουμε όλοι μας και θα πάμε φυλακή και… και….και… Ήτανε η πρώτη μου αντίδραση. Μα ραδιοφωνικός σταθμός το 1980 στο Αρκάδι και ποιος θα τον ακούσει, τι αποκοτιά ήτανε αυτή;
«Δεν πειράζει ήτανε όνειρο ζωής να κάνω σταθμό στο χωριό και δεν με νοιάζει έστω και μια μέρα να παίξω και ας με κλείσουν μετά». Μα πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να έχει ένα όνειρο το οποίο πραγματοποίησε και εγώ να τον επικρίνω και να τον αποθαρρύνω;
-Καλά έκανες αφού το ήθελες, εγώ θα σε στηρίξω σε οτιδήποτε χρειαστεί.
-Το ήξερα και υπολόγιζα σε εσένα χωρίς να σε ρωτήσω, γιατί ξέρω την τρέλα σου!
Ο σταθμός αυτός ήτανε ο τελευταίος μη κατασχεθείς εκ της αστυνομίας, μια που απαγορευόταν αυστηρά η λειτουργία τους ως παράνομοι. Και αυτόν τελευταία στιγμή τον έσωσε μια που οι φίλοι του περιφρουρούσαν ως αστακοί την οικείαν μας κειμένης επί της οδού Δαιμονάκιδων 12 στην Αγία Τριάδα στο Ηράκλειο, και εις την οποίαν λειτουργούσε ο σταθμός.
«Είμαι ο Κώστας ο Κρητικός Ήλιος», συνέχισε να λέει ξανά και ξανά, σαν να μην πίστευε και εκείνος στο κατόρθωμά του. «Το τηλέφωνο για σχόλια, παρατηρήσεις και αφιερώσεις είναι το 28940 51214 και σας απαντά ο Νίκος ο Αετός».
Ο Νίκος ο Αετός ήτανε ο πρωτοεξαδελφός μας, στο σπίτι του οποίου υπήρχε και το μοναδικό κοινοτικό τηλέφωνο στο χωριό, ο οποίος νυχθημερόν πλέον ήτανε με το ακουστικό στο χέρι, απαντούσε στους ακροατές και μετέφερε στον σταθμό τις αφιερώσεις του κόσμου. Παρόλο που η εμβέλεια του σταθμού ήτανε περιμετρικά του χωριού μας περί τα σαράντα χιλιόμετρα μόνο, όλη η περιοχή πλέον άκουγε τον Κρητικό Ήλιο, αφού και η τηλεόραση δυο κανάλια είχε ΕΡΤ και ΥΕΝΕΔ και οι αναμεταδότες ήταν στον Πύργο και έτσι η εικόνα δεν ήτανε καθόλου καλή.
Ο σταθμός ακουγόταν από Προφήτη Ηλία Βόρια, Αρκαλοχώρι Ανατολικά, Πύργο νότια, Μοίρες νοτιοδυτικά και Αγία Βαρβάρα Δυτικά. Έτσι και αλλιώς δεν υπήρχε άλλος σταθμός που να ακούγεται στην περιφέρειά μας, εκτός από το τον ραδιοφωνικό σταθμό Ηρακλείου και αυτός με πολλά παράσιτα.
Το ρεπερτόριο του Κρητικού Ήλιου ήτανε λαϊκά αλλά και Κρητικά. Είχε πάρα πολλούς δίσκους των 33 στροφών –βινύλια- των Τσιτσάνη, Καζαντζίδη, Μητροπάνου, Μητσιά, Αλεξίου, Μοσχολιού, κ.α. Και από Κρητικά , Πρωτομάστορες ,Ψαρονίκο, Ψαραντώνη, Μουντάκη, Σκορδαλό, Σκουλά, Παπαδάκη, Κακλή, Σωπασή, Γιωργαντό- Καλομοίρη κ.α.
Από το πρωί στις 8 μέχρι και τα ξημερώματα ανάλογα και με τις εργασίας της επομένης ημέρας, ο σταθμός δεν έκλεινε καθόλου. Η νεολαία του χωριού που εκείνα τα χρόνια αριθμούσε πλέον των τριάντα ατόμων, όλη την ημέρα παρευρισκόταν στον σταθμό και αφιέρωναν στα κορίτσια της περιοχής τραγούδια . Κάποιοι έπαιζαν μαντολίνο, τραγουδούσαν και έκαναν απευθείας αναμεταδόσεις. Αλλά το τραγούδι που συνήθως ακουγόταν δεκάκις και πλέον φορές ημερησίως ήτανε το «ένα σγουρό μελαχρινό» του Γιώργη Παπαδάκη. Φαντάζομαι ότι η κάθε κοπέλα θα θεωρούσε ότι το εν λόγω τραγούδι ήτανε αφιερωμένο σε εκείνη, εκτός βέβαια των κοριτσιών με ξανθή κόμην πράμα σπάνιο εις τα μέρη μας. Δημιουργήθηκε πρόβλημα με τους νεολαίους του χωριού που είχαν παραμελήσει τις εργασίες των, γιατί πια η μεγάλη έγνοια τους ήταν ο σταθμός και έτσι ερχόταν σε συχνές συγκρούσεις μετά των οικείων τους.
Μια ημέρα που απουσίαζε ο Κώστας στο Ηράκλειο έκανα εγώ πρόγραμμα και επειδή εκείνα τα χρόνια είχα αρχίσει να ακούω Χατζηδάκη και μου άρεσε πολύ, και θέλοντας προφανώς να το παίξω και κουλτουριάρα, όλη την ημέρα το πρόγραμμα ήταν αφιερωμένο σε δικά του τραγούδια. Έπεσε κατακόρυφα όμως η ακροαματικότητα του σταθμού ειδοποιήθηκε ο αδελφός μου, ήρθε εσπευσμένα και προσπάθησε να με βγάλει έξω από τον σταθμό αφού με έσπρωξε με μεγάλη δύναμη. Εγώ για να αντισταθώ έβαλα το χέρι μου στην σιδερένια πόρτα για να μην κλείσει και να με αφήσει εκτός «νυμφώνως» μου έπιασε η πόρτα τον δείκτη του αριστερού χεριού και μου σύνθλιψε την σάρκα και το νύχι. Από τότε έμεινε έτσι μισερό, για να μου θυμίζει για πάντα όλα εκείνα τα χαρούμενα και ευτυχισμένα χρόνια.
Είχαμε βέβαια και την έγνοια μας μην τυχόν και ερχόταν από το αστυνομικό τμήμα της Αγίας Βαρβάρας κάποιοι αστυνομικοί επειδή ξέραμε ότι απαγορευόταν η λειτουργία του, και εκτός από την κατάσχεση των μηχανημάτων και των δίσκων, θα υπήρχε και τιμωρία για τον ή τους παραβάτες που θα έκρινε το δικαστήριο ότι ήταν ένοχοι. Μία των ημερών ήρθαν με μια μοτοσικλέτα δυο αστυνομικοί και ζήτησαν να πάνε στο σπίτι του Κώστα του Κρητικού Ήλιου. Δεν βρέθηκε κανείς να γνωρίζει τον εν λόγω κύριο. Ίδιον των χωριών μας, ποτέ δεν υπήρξαν καταδότες και για το οποίο είμαι πολύ υπερήφανη. Ειδοποιήθηκε η παρέα του σταθμού, τον έθεσαν εκτός λειτουργίας προσωρινά, μέχρι να αποχωρήσουν οι κρατικοί λειτουργοί. Οι άνθρωποι αποδείχθηκαν Κύριοι και όχι μόνο δεν ενόχλησαν αλλά έφεραν και δώρα, βινύλια, ρακή, αμύγδαλα και καρύδια. Είχαν βλέπεις και εκείνοι ανάγκη από αναψυχή και η οποία τους προσφερόταν δωρεάν. Αλλά η ωραιότερη βραδιά ήτανε εκείνη που οι μεγαλύτεροι σε ηλικία χωριανοί μου έκαναν λάιβ, όπως θα λέγαμε σήμερα, μετάδοση, με τον Καψή τον εξάδελφό μας στην λύρα και τον Μιλτιάδη Σκουλά στο μαντολίνο, και όλους τους υπόλοιπους να τραγουδούν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Μετά από λειτουργία ενάμισι περίπου έτους από 20/10/1980 σαν σήμερα πριν τριάντα εννέα ακριβώς χρόνια, το σήμα του Κρητικού Ήλιου έπεσε στις 8/3/1982. Και παρ’ όλες τις υποσχέσεις του ιδιοκτήτη ότι θα επαναλειτουργούσε, εκείνη η βραδιά ήτανε η τελευταία. Τριάντα δύο χρόνια μετά, μου στέλνει και ο γιος μου ένα μήνυμα.
«Νούλα μου, μπες τώρα στη διεύθυνση www…. στον διαδικτυακό σταθμό που έκανα και άκου το πρώτο τραγούδι που αφιερώνω σε σένα» Και μου αφιέρωσε το τραγούδι του Μητροπάνου, «Μάνα που ζω». Γλυκές αναμνήσεις, μεγάλες συγκινήσεις, απίστευτες χαρές. Η ιστορία εν τέλει επαναλαμβάνεται.
Ιφιγένεια Μανουρά
.
