Κιβωτός σκανδάλων ή ελπίδας; | του Δημήτρη Σκαλτσά Αργυρού
Οι αποκαλύψεις ή οι «αποκαλύψεις» για την «Κιβωτό του κόσμου» προκαλούν μια σειρά από προβληματισμούς.
Ο σύγχρονος καπιταλισμός από την μία πλασάρει την εξατομίκευση, η οποία όμως καταντά μαζικοποίηση. Σημαντικό ρόλο παίζουν σε αυτό τα μέσα μαζικής αποβλάκωσης, τα οποία παράγουν και αναπαραγάγουν την αλήθεια τους.
Η πραγματική και ουσιαστική εξατομίκευση προϋποθέτει ένα άτομο και ένα πρόσωπο , με κρίση και κριτική, ένα άτομο το οποίο θα παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει στις μέρες μας σε σχέση με την εκπαίδευση, τις παραγωγικές σχέσεις και κυρίως, όπως είπαμε, με τα ΜΜΕ.
Κατά συνέπεια δεν δύναται να αντιληφθούμε, που αρχίζει και που τελειώνει η πραγματική αλήθεια. Που αρχίζει και που κυριαρχεί το θέαμα σε σχέση και με την υπόθεση της Κιβωτού του κόσμου. Γιατί ξέσπασε το σκάνδαλο στην σημερινή συγκυρία. Δεν δύναται να αντιληφθούμε το εύρος του σκανδάλου, δεν δύναται να αντιληφθούμε, γιατί το μεγάλο σκάνδαλο των υποκλοπών έχει χαθεί και πώς αλληλοσυσχετίζεται η εν λόγω εξαφάνιση με το ζήτημα της Κιβωτού.
Άσυλα και ιδρύματα
Ένα άλλο ζήτημα το οποίο αναδεικνύεται από τα γεγονότα της Κιβωτού είναι η σχέση δομής, ιδρύματος, ασύλου. Στην πραγματικότητα η δομή όπως ακούγεται είναι μια ουδέτερη έννοια, η οποία όμως δεν είναι και τόσο ουδέτερη. Διαμεσολαβείται από πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά συμφέροντα και εξουσιαστικές πρακτικές που δημιουργούν την έννοια του ιδρύματος και του ασύλου.
Τα άσυλα και τα ιδρύματα είναι μηχανισμοί που γεννούν κάθε είδος παρεκτροπής και τιμωρίας. Ως άσυλα και ιδρύματα παράγουν και αναπαράγουν μια συγκεκριμένη δομή ελέγχου και πειθάρχησης
Επί της ουσίας σε ένα ιστορικό επίπεδο δεν υπήρξε μια άλλου τύπου κοινωνική δομή σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο και σε αυτό τον τρόπο παραγωγής.
Την δεκαετία του 70 και από τα ψυχιατρεία στην Ιταλία με επιρροές από το Μάη του 68 ξεκίνησε η πολιτική της αποσυλοποίησης, η πολιτική της διάλυσης των ασύλων και της ενσωμάτωσης στο κοινωνικό πλαίσιο.
Δυστυχώς σε αυτές τις συνθήκες το πνεύμα της αποασυλοποίησης έχει μεν γενικευτεί, αλλά ταυτόχρονα έχει αλλάξει και χαρακτήρα. Η πολιτική της αποασυλοποίησης στο εν λόγω πλαίσιο εντάσσεται στα παιχνίδια της ιδιωτικοποίησης των κοινωνικών δομών.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχει τα χειρότερα αποτέλεσμα και να μην παίζει αυτό τον κοινωνικό ρόλο που θα μπορούσε να παίξει.
Φιλανθρωπία ή αλληλεγγύη;
Η αποασυλοποίηση, η ενσωμάτωση στην κοινωνία σε μια αντικειμενική πολιτική βάση συνεχίζει να παίζει ένα προοδευτικό ρόλο, αυτό όμως δύναται να γίνει σε συγκεκριμένες πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες, με τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
Σε αυτές τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες, όπου στο κέντρο δεν θα υφίσταται η φιλανθρωπία αλλά η κοινωνική και ταξική αλληλεγγύη.
Η διαφορά μεταξύ της φιλανθρωπίας και της αλληλεγγύης είναι τεράστια. Στην φιλανθρωπία η προσφορά στον άνθρωπο έχει εμφανή εξουσιαστικά και ιδιοτελή χαρακτηριστικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μετατρέπει τον άνθρωπο που χρειάζεται βοήθεια σε εργαλείο, ανταλλακτική αξία, σε ένα πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό εμπόρευμα.
Αντιθέτως, η αλληλεγγύη εντάσσεται σε ένα σχέδιο, μία κίνηση κοινωνικής και πολιτικής χειραφέτησης των καταπιεσμένων. Το ένα χέρι βοηθάει το άλλο και όλα μαζί δυναμώνουν το σώμα της αντίστασης, η οποία επιχειρεί να αλλάξει τα πράγματα.
Στην αλληλεγγύη η ατομικότητα, αυτή η πλήρης ολοκληρωμένη ατομικότητα / προσωπικότητα συνδιαμορφώνει την συλλογικότητα, βοηθώντας τα πιο αδύναμα μέρη και άτομα, σε μια κατεύθυνση σύγκρουσης και υπέρβασης της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων.
Εθελοντισμό και φιλανθρωπία παράγουν και πωλούν οργανώσεις σαν την «Κιβωτό του κόσμου» και άλλες ΜΚΟ. Ενώ την αλληλεγγύη την συναντούμε στις ίδιες τις οργανώσεις των καταπιεσμένων, τα συνδικάτα, τις κοινωνικές δομές που έχουν μια αμεσοδημοκρατική λειτουργία, τις αναρχικές και αριστερές συλλογικότητες, τις καταλήψεις στέγης.
Το τι στηρίζει το κατεστημένο δεν είναι κοινό μυστικό. Π.χ. ο πόλεμος που έχει ανοίξει η κυβέρνηση και το κατεστημένο στις καταλήψεις στέγης, όπως προχθές στην κατάληψη «Mundo Nuevo», η οποία φιλοξενούσε βιβλιοπωλείο, τις αναρχικές εκδόσεις «Ναυτίλος» και φυσικά είχε μάσκες για τα δακρυγόνα, σημαίες και καντάρια, όπως γράφει και η ανακοίνωση της αστυνομίας. Βλέπετε για την αστυνομία δεν θα πρέπει καθόλου να αντιστεκόμαστε στις πορείες, αλλά να καθόμαστε σαν χάνοι να τρώμε τα δακρυγόνα τους.
Στην περιοχή μας στο στόχαστρο έχει μπει η κατάληψη «Αντιβίωση» με το βρώμικο ρόλο να τον παίζει ο αθλητικός σύλλογος ΠΥΡΡΟΣ Α.με.Α. Ο εν λόγω σύλλογος, κάτω από άλλες συνθήκες και φυσικά κάτω από άλλη ηγεσία θα μπορούσε να παίξει ένα ρόλο προώθησης της αλληλεγγύης, τώρα απλώς δέχεται το βρώμικο ρόλο, που θέτει το σύστημα.
Καλύπτουν κενά με το αζημίωτο
Ας επιστρέψουμε στο σκάνδαλο ή το «σκάνδαλο» της Κιβωτού. Η εν λόγω δομή ήταν, είναι, μια από τις δεκάδες ΜΚΟ, οι οποίες καλύπτουν την κρατική ανικανότητα και την αδιαφορία. Καλύπτουν το κενό που αφήνει η πολιτική της ιδιωτικοποίησης των δομών του κράτους και της πολιτείας.
Είναι και ο λόγος που τις χρειάζονται και που κάνουν τα στραβά τα μάτια στις καταγγελίες. Σ αυτό το νοσηρό πλαίσιο δένουν και οι διαπλοκές της γραφειοκρατίας των ΜΚΟ ή της Κιβωτού με το κράτος και την αγορά, τους πάσης φύσεως και θέσεως «φιλάνθρωπους», βιομηχάνους και την αστική τάξη που «χαρίζουν» στην κιβωτό. Όπως βγήκε τελευταία με την περίπτωση του «δωρητή» βιομηχάνου, Λούλη, ο οποίος έβγαλε ένα εκατομμύριο από την «δωρεά».
Οι ΜΚΟ ή αλλιώς Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις δεν είναι έξω από την καπιταλιστική αγορά. Αντιθέτως είναι δίπλα σε νόμιμη, όχι τόσο νόμιμη αλλά και ανοικτά παράνομη διαπλοκή.
Σε αυτό το πλαίσιο της οικονομίας της αγοράς δεν δουλεύει κανείς τσάμπα, ακόμη και ο εθελοντής της βάσης τις πιο πολλές φορές έχει στο μυαλό του δεύτερες σκέψεις.
Όσο δε ανεβαίνουμε στην βαθμίδα της τεχνοκρατίας και της γραφειοκρατίας των ΜΚΟ, τόσο πιο ξεκάθαρα και απροκάλυπτα εμφανίζονται οι υλικές παράμετροι, το κέρδος και ο πλουτισμός.
Το ίδιο συμβαίνει και με την «Κιβωτό του κόσμου» και δεν πρέπει να πέφτουμε από τα σύννεφα, τουναντίον πρέπει να είμαστε κυνικά ρεαλιστές.
Τι άλλαξε όμως και το σύστημα έβαλε στο στόχαστρο την συγκεκριμένη ΜΚΟ;
Πιθανόν κάπου χάλασαν τα δίκτυα αλληλοκάλυψης, πιθανόν ο πάτερ Αντώνιος λειτουργούσε πιο αυτόνομα από ό,τι έπρεπε. Πιθανόν να ήρθε η ώρα αυτή η τεράστια δομή να περάσει σε πιο μεγάλο κεφάλαιο, στο μεγάλο κεφάλαιο, σε μια εκδοχή υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου. Άλλωστε τη θέση του Αντώνιου πήρε μια μεγαλοαστή, του εφοπλιστικού λόμπι, μία γνωστή της οικογένειας Μητσοτάκη (καταλαβαίνετε,τι εννοώ).
Ε, δεν το λες αυτό κάθαρση. Είναι σαν να πέρασε από μια μικρομεσαία μαφία σε μια μεγάλη μαφία, στην Bella mafia…
30/11/2022
Δημήτρης Σκαλτσάς Αργυρός
[Η εικόνα που συνοδεύει το κείμενο είναι το έργο «The Power of the Mind» (2006), της ψηφιακής δημιουργού και ζωγράφου Sheridan Johns από το Keysborough της Αυστραλίας]
Δημήτρης Σκαλτσάς Αργυρός
Επαγγελματίας Ανάπηρος
Όπως είπε ο Νίκος Μπελογιάννης τρία τα συστατικά της ζωής: το μεγάλο, το ωραίο και το συγκλονιστικό.
