Χρόνος ανάγνωσης περίπου:10 λεπτά

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ – Στα 1883! Και τότε η Ελλάδα ήταν σοβαρό κράτος

Βρήκαμε στο διαδίκτυο το παρακάτω υπέροχο κείμενο, που δείχνει την αξιοκρατία και τη σοβαρότητα που πάντα υπήρχε στο ελληνικό κράτος. Θα σκεφτεί κανείς πως ο υπενωμοτάρχης (=βαθμοφόρος της χωροφυλακής) που το συνέταξε, για να καταλάβει μια τέτοια προνομιούχα θέση στη χωροφυλακή για την εποχή, θα διέθετε κάποιες στοιχειώδεις γνώσεις της ελληνικής γλώσσας. Κρίνετε…

Μπορείτε, επίσης, να διακρίνετε πως βρισκόμαστε ακριβώς στο ίδιο αναλογικά μορφωτικό επίπεδο των σύγχρονων οργάνων και θεσμών (π.χ. θα θυμάστε τον Μπαλάσκα με την υπογραφή «ο Παραιτών» στην δήλωση της παραίτησής του, ή τα εκατοντάδες μαργαριτάρια που εκτοξεύονται καθημερινά από τις τηλεοράσεις και από το βήμα της Βουλής). Βέβαια αυτό δεν είναι το σημαντικότερο.

Μπορείτε να διακρίνετε την εξαιρετικά ωραία και σταθερή σχέση των Αρχών του κράτους με τους πολίτες. Σχέση που στηρίζεται στην καταστολή, στην απαγόρευση και στη δίωξη! Ή ίδια που επικρατεί και σήμερα! Αυτά «δια το σοβαρόν» της υπόθεσης! Όμως το γελοίο του εγγράφου είναι ακόμη πιο ασύλληπτο!

Η διαταγή γράφτηκε και ετέθη υπόψη του κοινού την 6η Δεκεμβρίου 1883 και είναι «κανονιστική» για το γιορτασμό της εορτής του Αγίου Νικολάου στη Δημητσάν της Πελοποννήσου. Το περιεχόμενό της, όπως θα διαβάσετε, αποτελεί ένα διαμάντι γλωσικής παραδοξολογίας και ακατανοησίας.

Προσωπικά δεν έχω συναντήσει άλλο κείμενο δημόσιας αρχής που να περιέχει τόση απροκάλυπτη τρέλλα, τόσο ασύλληπτη ανοησία, τόση έπαρση εξουσίας, τόσο ναρκισισμό, τόση επιδειξιομανία και εξουσιομανία. Προκαλεί ανατριχίλα! Το πλησιάζουν μόνο τα δημόσια έγγραφα (αστυνομίας, χωροφυλακής και στρατοδικείων της εποχής του εμφυλίου και λίγο αργότερα της δεκαετίας του ’50 που συντάσσονταν από μάλλον αδαείς εναντίον των κομμουνιστών και τους έστελναν στα εκτελεστικά αποσπάσματα, στις φυλακές και στις εξορίες).

Αποτελεί μνημείο ασυναρτησίας και σφαγείο της καθαρεύουσας που βέβαια ήταν υποχρεωμένοι οι άνθρωποι της εποχής να γράφουν. Μια συμβουλή. Μην προσπαθήσετε να καταλάβετε τι είχε στο μυαλό του ο αξιότιμος υπενωματάρχης. Πιθανόν να χάσετε ακόμα και την αυτοπεποίθησή σας! Τη διαβάζετε και τραβάτε τα μαλλιά σας, αφού πρώτα κατορθώσετε να συνέλθετε απ’ τα γέλια!

Το έγγραφο έφερε στο φως ο αστυνόμος Χαραλ. Θ. Σταμάτης, με το δίτομο έργο του «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΠΟΛΕΩΝ 1821-1971.», σελ. 87, έκδ. 1971 και την ανάρτησε στο διαδίκτυο (απ’ όπου την αλιεύσαμε) ο επίτιμος δικηγόρος και δημοσιογράφος της Ενώσεως Κυκλαδίτικου Τύπου κ. Γεώργιος Α. Πούλιος.

Δήμος Καραγιάννης

.

«Διαταγη Υπενωματάρχου – Λαγουδάκη Εμμανουήλ

Η φωτογραφία είναι από την Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων Πελοποννήσου.

Προς απάσας τας αρχάς του Κράτους, Νομάρχας και Δημάρχους, της υπ’ εμέ Αστυνομικής περιφερείας της πόλεως Δημητσάνας.

Άρθρον 1ον. Παρακαλούνται πάντες και πάσαι, όπως μεθαύριον Πέμπτην 6ην Δεκεμβρίου ε.ε κατά την πανηγυρικήν εορτήν του Αγ. Νικολάου και επί τη εσχάτη ευκαιρία της συγκεντρώσεως των ξένων, οι κάτοικοι της δικαιοδοσίας μου εκτελέσωσιν γενικήν καθαριότητα των δρόμων της εγχωρίου ταύτης κωμοπόλεως Δημητσάνης.

Άρθρον 2ον. Να δέσωσι δια στερεών αλύσεων τους κύνας και τους σκύλους και άπαντα τα κακοποιά στοιχεία τα τυχόν δυνάμενα να προσβάλωσι την εγχώριον αιδώ της κωμοπόλεως.

Άρθρον 3ον. Να θέσωσι φίμωτρα ανά τα στόματα των φωνασκούντων εμψύχων ζώων, οίον και Γ. Χαριτοδιπλωμένων και κτηνών διαφόρων καταγωγών, γένους και φύσεως ή και ανθρωπογύναια ακατάλληλα συνπεριφοράς εις ξένους και κατά την υπερτελουμένην πανήγυριν ενθάδε….

Άρθρον 4ον. Να εμποδισθούν βία το ουγγάρισμα των όνων και μοσχαρίων, τα χλιμίντρισματα των ίππων και γαλών (κατσουλίων).

Άρθρον 5ον. Και γράψαι: Θα τους πεθάνω δι’ άρθρων. Τι νομίζουν πως είναι οι αυγοπώλαι, φαρμακοπώλαι, καπνοπώλαι, σιδηροπώλαι, οινοπώλαι, λαχανοπώλαι, εστιάτορες (γεια σου βλάχο) οπωροπώλαι, μη εξαιρούμενων και των γνωστών εν γένει εμπορευόμενων. Να τηρήσουν άκραν κάθαρσιν, καλήν ζύγισιν, αρίστην ποιότητα, να σκευάσουν το δικαιοστάσιον των ζυγαριών των, των σταθμών και μέτρων, προς το συμφέρον της υπηρεσίας. Οι παραβάται του Διατάγματος τούτου τιμωρηθήσονται κατά το άρθρο 72 της Αστυνομικής ταύτης Διατάξεως και του άρθρου 272 του Π.Ν. περί βλάβης ηθών και ηθικής.

Άρθρον_6ον. Απαγορεύεται το πλύσιμον εν τη θαλάσση (σημειωτέον ότι η Δημητσάνα βρίσκεται στο κέντρο περίπου της Πελοποννήσου και απέχει από τη θάλασσα πάνω από εκατό χιλιόμετρα, δηλαδή απόσταση τουλάχιστον δυο – τριών ημερών πορεία) άνευ αδείας, επίσης η είσοδος αμφοτέρων των γενών και ουδετέρων εις θερμούς λουτήρας καθ’ όλην την διάρκειαν της εορτής του Αγίου Νικολάου, ωσαύτως η διανυκτέρευσις και η μετάβασις προς ρευμασμόν εις τους πρόποδας της θαλάσσης και παρά τας θαλασσίας φλέβας αμφοτέρων των γενών προς αποφυγήν εκουσίου απαγωγής μεταξύ των.

Άρθρον 7ον. Όσοι παρ’ εμού οφθώσι και των οργάνων μου εργολαβούντες άρρενες μετά θήλεων θέλουσι ραβδισθεί ανελλιπώς εν τω Κρατητηρίω.

Άρθρον 8ον. Απαγορεύεται το κρυφοκοίταγμα εκ παραθύρων, οίκων, ξενοδοχείου παρά προσώπων αλλοτρίων γενών και εν οδοίς, περιπάτοις, καφενείοις κλπ. εν γένει δε απαγορεύεται η δευτεροδιάβασις.

Άρθρον 9ον. Απαγορεύεται η διέλευσις ανθρώπων επί κτηνών και τούμπαλιν, έφιπποι ανά τας οδούς και πλατείας, ως και μέγαρα εν τη εγχωρίω κωμοπόλει ταύτη προς αποφυγήν καταπατήσεως παίδων ως εκ της ρυτήρος ελαύνοντας πόδας των κτηνών και ως λόγου χάριν είδον άρρενα τινά σπεύδοντα πσιτ, πσιτ, πσιτ, όπισθεν θηλέου τινός ούτινος οι πόδες ηστόχησαν και από ρυτήρος ελεύνουσιν και κατεπάτησαν την εσθήτα του ποδός ταύτης και ας είναι, άλλην ημέραν θα εξετάσω και δια το σπουδαίον τούτο ζήτημα. Και δια να είμεθα εν τάξει οι παραβάται θα διώκωνται βάσει του άρθρου 1072 του Π.Ν.

Άρθρον 10ον. Το κλείσιμον των καταστημάτων κανονίζω, πλην Λεσχών την δύσιν του ηλίου, των δε οινοπωλείων την 11ην της νυκτός, τα δε θεάματα η 12 του μεσονυχτίου, πλην του δημοσίου θεάματος της καραγκιοζαρίας, θεατρικής σκηνής, την πρωΐαν περί το λυκαυγές, τουτέστιν άμα τη εμφανίσει του ηλίου εις την γην των αβδηριτών κοινοτήτων. Και αυτό διότι θα παρίσταμαι ο υποφαινόμενος εν μεγάλη στολή, και παρασημοφορία.

Άρθρον 11ον. Απαγορεύεται μεθαύριον Πέμπτην εορτήν του Αγ. Νικολάου να τεθώσιν εις τα εξ ων συνετέθησαν.

Άρθρον 12ον. Απαγορεύεται η διοχέτευσις ακαθάρτων υδάτων και άλλων υλών. επιβλαβών τη δημοτική εγχωρία υγεία και επιτρέπεται το ρίξιμον τούτων εν τη θαλάσση μεθ’ απάντων των συλλεχθέντων σκουπιδιών μερίμνη της εγχωρίου δημοτικής αρχής καθισταμένης παρ’ ημών υπευθύνου.

Άρθρον 13ον. Απαγορεύονται αι σεισμικαί δονήσεις, προς αποφυγήν καταπλήξεως λαού και των συν αυτοίς ευρικομένων ατόμων χάρις της τηρήσεως αναψυχής.

Άρθρον 14ον. Μεθαύριον Πέμπτην και ώρα 10 π.μ. θέλει τελεσθεί εν τη εκκλησία τελετή παναηγύρεων εν η δέον να παραυρεθώσιν άπασαι αι αρχαί του τόπου, πάρεδρος, σύμβουλοι, κλητήρες της Κοινότητας και ηγούμενου, εμού ως αστυπαρασημοφορία, άπαντες δε οι χωρικοί θέλουσι κατανεμηθεί και εν μεγάλη στολή και λάβει θέσεις και εις τας καλλιτέρας μάλιστα. Αι δε αρχαί όπισθεν εμού, όστις θα φέρω φουφούλες, το τοπικόν επίσημον ένδυμα μου.

Άρθρον 15ον. Ελλείψει μουσικής μερίμνη του Δημοτικού Παρέδρου, θέλουσι παιανίσει τα εγχώρια όργανα ενθάδε και ακολούθως επιδοθώσι εις διασκέδασιν ήσυχον και λιτόν φαγοπότιν, μετά επισκεφθήσονται εμέ εν τω Καταστήματι μου οι δε χωρικοί ελλείψει αεριόφωτος θέλουσιν ανάψει μικράς αναυλαβείς και ανεπιζημίους πυρκαϊας δια ξηρών πουρναρίων ανά τας οδούς, εν οις περιπατούντες θα φέρωσιν κόκκινα φανάρια.

Άρθρον 16ον. Απαγορεύεται ενώπιον ξένων η μαγκουροφορία, ο πυροβολισμός δια διμούτσουνης, το απότομον βήξιμον, η εκκαθάρισις των ρινών, δια των χειρών και κάτι άλλα, επιτρεπομένων εν απομακρυσμένη συνοικία και περί λύχνων αφάς, όπως λένε οι παππούδες μας.

Άρθρον 17ον. Απαγορεύεται το συνομιλείν εντός του λουτήρος με άτομα εις άλλους λουτήρας, ως και το τάραγμα του ύδατος δι’ αερίων παρ’ αυτών εξερχομένων, οι γέλωτες και το παίξιμον του κρέατός των.

Άρθρον 18ον. Περί την μεσηβρίαν ψαλλήσεται μεγάλη παράκλησις προς απομάκρυνσιν πάσης ασθένειας ζώων, ανθρώπων, γυναικων,περονοσπόρων, ποδάγρας, ακρίδων κλπ.

Η εκτέλεσις ανατίθεται εις τα υπ’ εμέ όργανα.

Ο Αστυνομεύων ΕΜΜ.ΛΑΓΟΥΔΑΚΗΣ.»

ΣΗΜ. Το έγγραφο του αστυνόμου της περιφέρειας Εμμ. Λαγουδάκη από τη Σητεία, για την γιορτή του Αγίου Νικολάου, με ημερομηνία 4 Δεκεμβρίου 1883, υπάρχει στη Βιβλιοθήκη της Δημητσάνας.

Υπάρχουν κι άλλα δείγματα του σοβαρού κράτους…

Κρητική χωροφυλακή στους δρόμους της Θεσσαλονίκης, 1912-1913

Αστυνομική διαταγή στη Ματαράγκα Καρδίτσας

Ακολουθεί αστυνομική διαταγή που εξέδωσε ο διοικητής του αστυνομικού τμήματος Ματαράγκας Καρδίτσας, στις 8 Δεκεμβρίου 1907 και είναι αποκαλυπτική για τα ήθη της επαρχίας εκείνης της εποχής.

«Προς απάσας τας αρχάς που διοικούν το χωρίον Ματαράγκα Καρδίτσης:

Δήμαρχο, ιερέα του χωριού, Δάσκαλο και άπαντας τους προύχοντας του χωρίου.

Ήρθα εις Ματαράγκαν κατόπιν διαταγής του διοικητού μου μετά ενός χωροφύλακος προς επιβολήν της τάξεως, από άκρου εις άκρον του χωρίου, άνευ χρονοτριβής και άμεσα.

Διότι προχθές στο σιργιάνη μετά την Θίαν και Ιεράν Λιτουργίαν εν τω ναό όταν έπεζαν τα κλαρίνα και τα όργανα ο Κώστας (ας μην αναφέρο το ονομά του) χόρεβε σινέχεια μπροστά….
χορίς να αφίνη και τους άλους να χορέψουν μπροστά με κατά συνέπια παραξιγιθήκατε και πλακoθίκατε στο ξίλο με τα παλούκια και τα μαχέρια με αποτέλεσμα και κατά σινέπια να τραβματιστούν πολλοί άνθροποι.

Πάραφτα να εφαρμόσετε απάσας τα εξίς διαταγάς μου:

1) Αν ξανασιμβή τιάφτη πράξης εν τω χωρίο να γνορίζετε ότι θα σας συλλάβω και άνεφ χρονοτριβής αμέσος θα σας κλείσο στη φυλακή. Όταν πέζουν τα κλαρίνα και τα μουσικά όργανα στο σιργιάνη στο πανιγίρη και στο γάμο πρέπη να χορέβουν μπροστά άπαντες που επιθιμούν να χορέψουν και όχι μόνο ο ίδιος άνθροπος. Αφτό είνε γαηδουριά.

2) Μου αναφέρθικε ότι ο γάηδαρος του χαντζόπουλου τον Σεπτέμβριο μπίκε στο καλαμπόκι του Βάϊου (ας μην αναγράψο το επίθετο) και ο Βάϊος εκνεβρίστικε και κάρφοσε τον γάηδαρο με την αξάλη στο ένα καπούλι. Καταλαβένετε ο γάηδαρος δέν είναι όνος αλά ο Βάϊος. Άνεφ πολόν σκέψεον καταλαβένη κανής ότι το κεφάλη δεν έχει μιαλό αλά κολοκιθόσπορο. Απαγορεύετε να ξαναγίνη εκ νέου τέτιο απαράδεκτο ή παρόμιο πράγμα.

3) Πίγα στο μαγαζή για καφέ και από έξο βρομούσε κατρουλιό. Απαγορεύετε νά κατουράτε έξω στον τίχο του μαγαζιού.

4) Απαγορεύετε το βρισίδιν το φονασκίν και εντός του καφενίου το ανεμίζιν διότι είναι χιμόνας και εσθάνετέ τις αποφορά από τι βρόμα. Όστις επιθιμή να ανεμιστή να εξέρχετε έξοθεν του καφενίου.

5) Ίδα πολλές γυνέκες να πιάνουν τη σιγκούνα μετά του υποκαμίσου να το τραβούν πρό το έμπροσθεν να ανίγουν τα πόδια και να ουρούν ορθίος. Το τιούτον είναι απαράδεκτο και πρέπη άνεφ χρονοτριβίς να τις βρακόσετε άπαξ και διαπαντός.

6) Όταν λίαν προίαν πάτε τα γελάδια στο γελαδάρη και γιρίζοντας πρέπη ανιπερθέτος να μαζέβετε τις βονιές των ζώον από το δρόμο, το ίδιο να κάνετε και το βράδη διότι δεν έχη που να πατίση όστις βαδίζη εις τας οδούς του χωρίου. Και εκτός του τιούτου σας χριάζοντε αι βονιές να ζεστένεστε στο μπουχαρί το χιμόνα με τα κρία.

7) Σε κάθε πανιγίρι αποκριές πάσχα και γάμους που βαδίζη καλοντιμένος ο κόσμος πάι στην Εκλισία και μετά χορέβη στα σιργιάνια και στους γάμους πρέπη άπαντα τα σκυλιά να είναι δεμένα διά χονδρόν αλισίδεον και σχινίον προς αποφιγίν ατιχιμάτων εκ τον σκιλοδακομάτων.

8) Να μιν πίνετε πολί ινοπνεμβατόδη ποτά τσίπουρα και ίνους και μετά ξερνοβολάτε και κάνετε χαζαμάρες.

9) Να τιρίσετε άνεφ αντιρίσεος και χρονοτριβής την άνοθεν τάφτην διαταγήν μου άνθροπη σκύλη και γινέκες διότι όπιος συληφθή παραβάτις θα τον σιλάβο θα τον κλίσο στο σχολίο και αλίμονό του θα τον ταράξο και θα τον μαβρίσο στο ξίλο.

Να με σιγχορίτε αν έκανα κάπιο σιντακτικό λάθος καθότι τελίοσα και εγώ την Τρίτη του Δημοτικού σχολίου διότι δεν με έστιλε ο πατέρας μου από το χωρίον εις τιν Λάρισσαν για να μάθο περισσότερα γράματα. Σαν γκαραγκούνις που είμε και εγό καταλαβένετε άπαντες τας γραφάς μου τας οπίας θέλετε δεν θέλετε να τας τιρίσετε ανιπερθέτος.

Εν Ματαράγκα τη 8η Δεκεμβρίου 1907
Ο διοικητής του χωρίου
Νικόλαος Παπακωνσταντίνου
Υπονοματάρχης»

Η Κρητική Χωροφυλακή

Η Κρητική Χωροφυλακή ήταν το ένοπλο σώμα στρατιωτικά οργανωμένο που είχε αστυνομικά καθήκοντα στην Κρητική Πολιτεία. Τον Ιανουάριο του 1899 αποφασίσθηκε η οργάνωση Σώματος Χωροφυλακής παρομοίου με αυτό των Ιταλών καραμπινιέρων, που, εκείνη την εποχή, εθεωρείτο από τα καλύτερα Σώματα Χωροφυλακής της Ευρώπης. Το καλοκαίρι του 1899, ο λοχαγός των καραμπινιέρων Φεντερίκο Κραβέρι, διορίσθηκε επίσημα διοικητής και οργανωτής της Κρητικής Χωροφυλακής. Με τη βοήθεια μιας ομάδας 140 περίπου αξιωματικών και υπαξιωματικών των καραμπινιέρων, ανέλαβε να οργανώσει την Κρητική Χωροφυλακή, χρησιμοποιώντας ως πυρήνα του Σώματος τα στελέχη των τεσσάρων Σωμάτων Χωροφυλακής που είχαν δημιουργήσει οι διοικητές των Διεθνών στρατευμάτων.

Για την εκπαίδευση των χωροφυλάκων λειτούργησε Σχολή εκπαίδευσης, όπου διδάσκονταν βασικά αστυνομικά μαθήματα και τρόποι καλής συμπεριφοράς. Χαρακτηριστική της προσπάθειας που κατέβαλαν οι Ιταλοί οργανωτές για την συγκρότηση συγχρόνου Σώματος, είναι μια διαταγή του αρχηγού Μόνακο. Η διαταγή με όση «γραφικότητα» κι αν έχει, αξίζει να παρατεθεί αυτούσια.

«Αρχηγείον Κρητικής Χωροφυλακής

Ημερησία διαταγή τής 12 Φεβρουαρίου 1905. Αριθ. 45

Αντικείμενον: Ατομική καθαριστής και τρόπος του απομύτεσθαι.

Διά της από 11 Ιουλίου 1902, ύπ’ αριθ. 223 ημερησίας διαταγής εγένοντο συστάσεις εις τας υφισταμένας Διοικήσεις, όπως καταστώσιν οικειόταται μεταξύ των χωροφυλάκων αι περί ατομικής καθαριότητος διαταγαί, προς εκρίζωσιν της κακής και μπεπαλαιωμένης συνήθειας του απομύτεσθαι διά των δακτύλων. Παρά τας συστάσεις ταύτας, μετά λύπης μου παρετήρησα ότι συχνάκις τιμωρούνται στρατιωτικοί, ακριβώς διά τον λόγο τούτον.

Υπομιμνήσκω επίσης ότι το απομύτεσθαι διά των δακτύλων αντί τού ποιείσθαι χρήσιν ρινομάκτρου, αποτελεί εν μέγα άτοπον, ελάχιστα κολακευτικόν υπέρ της ανατροφής των ούτω απομυτομένων. Προς παντελή άρσιν συνεπώς τοιαύτης επιμέμπτου έξεως, ορίζω, όπως εφεξής ο διά της χειρός απομυτόμενος, αντί να μεταχειρίζεται προς τούτο ρινόμακτρον, καθ’ ά οι κανόνες της καλής συμπεριφοράς επιβάλλουσι, τιμωρείται διά πέντε ήμερων αυστηράς φυλακίσεως, προς τή αναλόγω κρατήσει μισθού.

Ο διευθύνων την Σχολήν των μαθητευομένων χωροφυλάκων Τοπανά αξιωματικός θέλει επιμελείται, όπως αι ανωτέρω διατάξεις περιέχωνται εκάστοτε εις γνώσιν των μαθητευομένων. Η παρούσα διαταγή κοινοποιηθήτω προς τάς υφιστάμενας Διοικήσεις και άντιγραφήτω υπό πάντων των χωροφυλάκων εν τοις τετραδίοις γραφής.

Επί της μνημονευθείσης τέλος ύπ’ αριθ. 223 ημερησίας διαταγής, σημειωθήτω δι’ ερυθράς μελάνης η παρούσα.

Ο Αρχηγός ΜΟΝΑΚΟ».

Δανιήλ Τσιορμπατζής

Σύνταξη

Η τέχνη, η επιστήμη, η γλώσσα, ο γραπτός λόγος, η παράδοση, είναι εργαλεία του πολιτισμού, που συμβάλλουν τα μέγιστα για να διαμορφωθεί μια κοινωνία, να θεσπίσει τους κώδικες και την ηθική της, να πλάσει τους όρους δημιουργίας της κοινωνικής συνείδησης, να επεξεργαστεί την αλληλεγγύη της και να φτιάξει έναν κοινωνικό ιστό, που θα διαφυλάσσει και θα προάγει την έννοια άνθρωπος.
Αναγνώσεις:57